Historische Contexten havo Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Wanneer ontstaat de tegenstelling kapitalisme <> communisme?

Waarom gebeurt er nog niet veel in de periode 1918-1941?

Hoe zag het verdeelde Europa er na 1945 uit? Waarom speelt Berlijn steeds een bijzondere rol?

Op 20 maart 1948 hield een opinieonderzoeksbureau in Nederland een enquête over het Marshallplan. Een grote meerderheid van de Nederlanders stond positief tegenover het Marshallplan, maar onder leden van de CPN (Communistische Partij Nederland) bleek 78% tegen deelname aan het Marshallplan te zijn.

- een politiek en een economisch motief van de Verenigde Staten te noemen om het Marshallplan uit te voeren en
- aan te geven welke politieke reden de CPN-leden hadden om tegen deelname aan het Marshallplan te zijn.

Eind jaren 1960, enkele jaren na zijn aftreden als partijleider van de Sovjet-Unie, verschijnen de memoires van Nikita Chroesjtsjov in de Verenigde Staten. Hij schrijft over de Cubacrisis:

Het einde van de Cubacrisis was een mijlpaal in de geschiedenis. Voor het eerst in de geschiedenis beloofden de Amerikanen plechtig dat zij een van de buurlanden niet zouden aanvallen en dat zij zich niet zouden mengen in de binnenlandse aangelegenheden van dat land. Het was een bittere pil voor de Verenigde Staten. (…) Wij zijn waardig opgetreden en hebben de Verenigde Staten gedwongen te demobiliseren en Cuba te erkennen, niet juridisch maar wel feitelijk. Cuba bestaat nog steeds dankzij het verstandige beleid van de Sovjet-Unie bij het terugdrijven van de Verenigde Staten. Ik ben trots op wat wij gedaan hebben. Terugkijkend op deze episode ben ik trots op mijn volk, op het gevoerde beleid en op de diplomatieke overwinning die wij hebben behaald.

Twee conclusies:
1 Het beeld dat Chroesjtsjov hier geeft van de Cubacrisis is eenzijdig.
2 Dit fragment kan het ontstaan van de detente verklaren.
4p 24 Ondersteun elke conclusie door uit te leggen waardoor:
- de beschrijving van Chroesjtsjov eenzijdig is en
- dit fragment het ontstaan van de detente kan verklaren.

Kern van een juist antwoord is:

bij 1:

• Chroesjtsjov stelt de afloop van de Cubacrisis voor als een grote overwinning voor de Sovjet-Unie, terwijl de Sovjet-Unie zich juist moest terugtrekken / de geïnstalleerde raketten op Cuba moest ontmantelen (wat hij weglaat, zodat zijn beeld eenzijdig is) 2

bij 2:

• Chroesjtsjov geeft aan dat confrontaties tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten door diplomatie/onderhandelen kunnen worden bezworen, wat het ontstaan van de detente kan verklaren, doordat beide partijen (ook de Sovjet-Unie) uit deze crisis concludeerden dat een ander beleid / ontspanning noodzakelijk was / diplomatiek overleg voordelen kon hebben  

Noteer zoveel mogelijk woorden / zinnen die horen bij wat je geleerd hebt over de Koude Oorlog.

Hoe werd de Koude Oorlog een wereldwijd conflict?

Leg aan de hand van dit stukje film uit dat deze film een tegenreactie is op de reactie van de bevolking.