§ 2.5 De opkomst van machines

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

§2.5 De opkomst van machines

Welke uitvindingen zorgden ervoor dat huisnijverheid vervangen werd door industrie?

Machines en slaven 

• Europa was eeuwenlang een landbouwstedelijke samenleving
• --> landbouw, handel en nijverheid als belangrijkste middelen van bestaan
• Men deed aan huisnijverheid.

Weefgetouw. Hier werd de stof geweven.

Wol kaarden.

Sinnen

Opwikkelen van gesponnen draad.

Machines en slaven

• 1750: uitvinding schietspoel
• 1764: uitvinding Spinning Jenny: spinnenwiel waarmee je 8 draden kon spinnen
• ==> productie van katoenenstoffen neemt toe
• ==> Meer vraag naar katoen
•  ==> Hierdoor ook toename in slavenhandel
• Uitvinding van cotton gin: hierdoor verbeterd kwaliteit van katoen

Schietspoel

1733

• Om sneller kleding te maken, moet je sneller kunnen weven.
• De Engelsman John Kay vond de schietspoel uit. Hiermee kun je veel sneller weven dan met de hand.
• De schietspoel was nog geen échte machine: het bedienen ging met de hand.

Spinning Jenny

1764

• Als je sneller kunt weven, heb je ook meer draad nodig.
• Met de Spinning Jenny van James Hargreaves kon je 8 en later 16 draden tegelijk spinnen

Cotton Gin

1793

• Omdat het spinnen en weven veel sneller ging was er ook meer katoen nodig.
• Om de zaden sneller uit katoenpluizen te halen vond de Amerikaan Eli Whitney de Cotton Gin uit ("Katoen motor"). 
• Slavernij neemt toe: er zijn veel meer slaven nodig om de katoen te plukken...

Stoomkracht

• In 18de eeuw nam vraag naar delfstoffen toe (delven = opgraven)
• ==> hierdoor moesten mijnwerkers steeds dieper graven
• De Engelsman Newcomen bedacht oplossing ==> stoomkracht

Stoommachine

rond 1764 

• De eerste werkende stoommachine van de Industriële Revolutie was die van Thomas Newcomen rond 1705
• Pas door de verbeteringen van James Watt kon de stoomachine pas echt worden ingezet

De Engelsman James Watt voerde een aantal belangrijke veranderingen door in Newcomen's stoommachine waardoor het gebruik en de inzet makkelijker werden.

De stoommachine

• In 1769 bedacht James Watt een betere  stoommachines
• Hierdoor werden mensen minder afhankelijk van de natuur.
• Stoommachines pasten niet in een huis ==> hierdoor ontstaan van fabrieken.
• Overgang van huisnijverheid naar fabrieken ==> revolutie 
• Industriële revolutie

Fabrieken

• Doordat deze grote machines niet in huis paste ontstonden in de steden fabrieken waar er wel genoeg plek voor ze was. 
• -> einde huisnijverheid & begin industriële samenleving
• 
  

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.