Lezen Les 1 op weg naar MBO

• NT2
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 1

De hoofdgedachte

(en verschillende soorten teksten)

Planning

In deze les ga je hoofdzaken leren te vinden in de tekst en je weet wat een hoofdgedachte is en hoe je dat noteert (opschrijft).

Hoofdzaak

Dat wat echt belangrijk is.

Alinea's bestaan uit...

• Zinnen die bij elkaar horen.
• Zinnen die over hetzelfde deelonderwerp gaan.
  
  

De inleiding is een alinea.
De kern bestaat vaak uit meer alinea's.
Het slot is een alinea.

Dus minimaal 3 alinea's!

Kernzin

• De belangrijkste zin van een alinea.
• Deze staat vaak vooraan in een alinea.
• Deze kan ook aan het einde van een alinea staan.

Inleiding

Een tekst heeft altijd een inleiding.

In de inleiding probeert de schrijver de aandacht van de lezer te trekken.

Dit is de belangrijkste functie van de inleiding.

Inleiding

Vaak de eerste (en tweede alinea) van een tekst.

(de eerste twee stukjes van een tekst)

Vaak dikgedrukt of schuingedrukte tekst.

Waar vind je de hoofdzaken?

In de inleiding en slot van een tekst.

De 1e en 2e zin van een alinea.

Hoofdgedachte

- wat de schrijver over het onderwerp wil zeggen.

Hoe formuleer je de hoofdgedachte:

onderwerp + hoofdzaken in 1 zin geformuleerd.

Hoofdgedachte 

Hoofdgedachte is vaak te vinden in de inleiding of het slot van de tekst.

Vraag bij hoofdgedachte:

Wat is het belangrijkste wat er in de hele tekst over het onderwerp wordt gezegd? 

De hoofdgedachte is een hele zin.

De hoofdgedachte.

De hoofdgedachte van de hele tekst is het belangrijkste wat er over het onderwerp gezegd wordt.

Hoofdgedachte en onderwerp

http://nederlandsindeonderbouw.weebly.com/de-hoofdgedachte.html

Onderwerp (en deelonderwerpen)

Elke tekst gaat ergens over. Het heeft een bepaald onderwerp.

Als er veel over een onderwerp te vertellen is, kan het onderverdeeld zijn in deelonderwerpen.

video over de hoofdgedachte

https://www.youtube.com/watch?v=OtRptQk0SSM

Uitleg: Tekstdoelen en tekstsoorten

Elke tekst wordt geschreven met een doel: een tekstdoel.

De schrijver wil iets bereiken.

Er zijn vijf tekstdoelen:

• activeren
• amuseren
• informeren
• instrueren
• overtuigen

Zo vind je het tekstdoel:

• Wat is het belangrijkste wat wil de schrijver met de tekst bereiken?
• Wat voor tekstsoort is het? Krantenbericht? Gebruiksaanwijzing? Stripverhaal?

Tekstdoel: Amuseren

4

Tekstdoel: amuseren

Tekstsoort: amuserende tekst

5

Tekstdoel: amuseren

Tekstsoort: amuserende tekst

Tekstdoel: 

activeren

-Reclame/advertentie

- Folder

- Oproep

De schrijver wil dat je iets gaat DOEN.

Tekstdoel activeren

Voorbeeld tekstdoel activeren

Informatieve tekst

In een informatieve tekst geeft de schrijven informatie over een bepaald onderwerp, zonder een mening. 

Vaak een krantenartikel of nieuwsbericht.

Blz 13 van je boek

Bij de tekst op blz 14. Loopt in Groningen weer een wolf rond?

Opdracht 2