ChatGPT en het formuleren van onderzoeksvragen

• Engels
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

ChatGPT en het formuleren van onderzoeksvragen

Leerdoelen

Aan het einde van deze workshop kun je een prompt schrijven voor ChatGPT zodat je onderzoeksvragen voor je profielwerkstuk kan formuleren.

Leg uit wat de leerdoelen van de les zijn en wat de studenten aan het einde van de les moeten kunnen.

Wat is ChatGPT?

ChatGPT is een AI-tool die gebruik maakt van deep learning om vragen te beantwoorden en teksten te genereren vanuit een gegeven commando (prompt).

Leg kort uit wat ChatGPT is en hoe het werkt.

Hoe werkt Chatgpt?

• ChatGPT heeft een enorme  verzameling teksten van tot het jaar 2021 helemaal doorgelezen en gekeken welke woorden er vaak dicht bij elkaar staan. 
• Op basis daarvan kan het antwoord geven op vragen en reageren op een manier die heel menselijk lijkt. 
• Hetzelfde trucje werkt in elke taal.

ChatGPT versies

• Bij OpenAI kun je gebruikmaken van versie 3,5. Deze is vrij gevorderd, maar maakt veel domme fouten.
• Door te betalen bij OpenAI kun je gebruik maken van 4,0. Deze is een stuk slimmer.
• Bij Bing, de zoekmachine op microsoft Edge kun je gebruik maken van 4,0; deze zit in de zoekmachine gebouwd. 

Wat kan ChatGPT (niet)?

ChatGPT kan teksten creëren, maar niet beoordelen.

Most likely bullshit generator

ChatGPT kan vanuit het niets academische artikelen of andere referenties verzinnen.

Learnset uit 2021

ChatGPT weet niks van de wereld na 2021

Controleer daarom de informatie altijd!

Leg kort uit wat ChatGPT is en hoe het werkt.

Mag je ChatGPT 

gebruiken? #1

Waarom is het voor leerlingen in het VO handig om ChatGPT te gebruiken voor het maken van huiswerk? 

Verpest dit niet het leerrendement?

bron: TEO nr. 3 mei 2023, p6

Ga kort in op de voor- en nadelen en vraag de mening van de leerlingen. 

Mag je ChatGPT gebruiken? #2

Hoe gebruik je ChatGPT ethisch om te schrijven? 

(in het Engels)

Door Mushtaq Bilal, onderzoeker naar Urdu en wereldliteratuur

Ga kort in op de voor- en nadelen en vraag de mening van de leerlingen. 

Het schrijven van een prompt

Een prompt is een korte zin of vraag die ChatGPT vertelt wat voor soort informatie je zoekt. 

Het moet specifiek en duidelijk zijn.

Leg uit wat een prompt is en waarom het belangrijk is om er een te schrijven. Geef voorbeelden van goede en slechte prompts.

Het gebruik van trefwoorden

Trefwoorden zijn belangrijk bij het formuleren van onderzoeksvragen en prompts. Ze helpen ChatGPT om relevante informatie te vinden.

Leg uit hoe trefwoorden werken en waarom ze belangrijk zijn.

Voorbeeldprompt profielwerkstuk

'Kun je een voorbeeld geven van hoofd- en deelvragen voor een profielwerkstuk aardrijkskunde?'

Antwoord: 

Hoe heeft de aanleg van de afsluitdijk het leven in de Waddenzee beïnvloed?

• Wat is de Waddenzee?
• Wat is de Afsluitdijk? 
• Hoe heeft de aanleg van de Afsluitdijk het leven in de Waddenzee beïnvloed? 
• Welke maatregelen zijn er genomen o de Waddenzee te beschermen?

Is deze prompt goed?

Zijn de ant-woorden goed?

Geef een voorbeeld van een goede prompt en bespreek waarom het goed is.

Controleren van de kwaliteit

Voordat je je prompt gebruikt, moet je de kwaliteit controleren door deze te testen met ChatGPT. Zo kun je zien of de gegenereerde informatie relevant en nuttig is.

ChatGPT kan vanuit het niets academische artikelen of andere referenties verzinnen.

Leg uit hoe je de kwaliteit van je prompt kunt controleren en waarom dit belangrijk is.

Daarom zelf onderzoeksthema's bedenken

• Bepaal je onderwerp
• Maak een lijst van vragen die je wilt beantwoorden (zeker minimaal 30 vragen).
• Combineer vragen zodat je groepjes krijgt 
• Kies het belangrijkste thema
• Maak daar één vraag specifiek en meetbaar
• Gebruik dit als prompt

Leg uit waarom goede onderzoeksvragen belangrijk zijn en wat de belangrijkste kenmerken zijn.

Tips voor een prompt

1: Zorg ervoor dat je aanwijzingen nauwkeurig en duidelijk zijn. Vermijd lange zinnen met veel subpunten.

2: Probeer altijd concrete vragen te stellen en leg de context van de vraag uit. Zo kan ChatGPT betere reacties genereren.

3: Let op de woordkeuze in je aanwijzingen. Kies woorden die gemakkelijk te begrijpen zijn en het hulpmiddel helpen om de context beter te interpreteren.

Leg kort uit wat ChatGPT is en hoe het werkt.

Het belang van goede onderzoeksvragen

Goede onderzoeksvragen zijn essentieel voor het succesvol uitvoeren van een onderzoek. 

Deze vragen moeten specifiek, relevant en meetbaar zijn voor je onderzoek.

Onderzoeksvragen beginnen met 'In welke mate', 'in hoeverre', 'waarom', 'op welke manier'

Leg uit waarom goede onderzoeksvragen belangrijk zijn en wat de belangrijkste kenmerken zijn.

Waarom mag je ChatGPT gebruiken voor je profielwerkstuk?

Onderzoek doen is meer dan alleen tekst verzamelen, structureren en conclusies trekken. Je moet ook het veld in:

- Experiment uitvoeren

- Interview houden

Hier kan ChatGPT suggesties voor doen, maar de uitvoering doe je zelf

Geef een voorbeeld van een goede prompt en bespreek waarom het goed is.

Meer AI om te helpen

ChatGPT is een onderdeel van OpenAI, een bedrijf dat meer apps maakt met AI.

Zoals:

Dall-e, een AI die voor jou kan tekenen. 

Geef een voorbeeld van een goede prompt en bespreek waarom het goed is.

Dall-E

"A pop art painting of a nuclear powerplant having a fistfight with a wind turbine." 

Geef een voorbeeld van een goede prompt en bespreek waarom het goed is.

Opdracht

1. Formuleer een (hoofd)vraag over een onderwerp dat één van je van je profielvakken past.

2. Schrijf een prompt voor ChatGPT om die betreffende informatie te krijgen.

3. Controleer de kwaliteit van de ontvangen data.

Denk aan de tips: duidelijk, concreet!

Geen account nodig: 

https://chatgptonline.ai/chat/

Geef de studenten de opdracht om hun eigen prompt te schrijven en bespreek waar ze op moeten letten.