Leerjaar 1 LW, ZN, BN

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Grammatica woordsoorten

Lidwoorden

Zelfstandige naamwoorden

Bijvoeglijke naamwoorden

Doelen

Je kent:

• het begrip lidwoord
• het begrip zelfstandig naamwoord
• het begrip (stoffelijk) bijvoeglijk naamwoord

Welke lidwoorden ken je?

Lidwoord (lw)

•  Drie lidwoorden 
•  De, het, een 
•  Lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord, zoals de leerling of het kind
• Tussen het lidwoord en een zelfstandig naamwoord kan nog een ander woord staan, bijvoorbeeld het blauwe tasje.

Lidwoorden

1. De (bepaald lidwoord) (blw)
2. Het (bepaald lidwoord) (blw)
3. Een (onbepaald lidwoord) (olw)

• De vader en het kind zitten in een voetbalstadion.

Noem een zelfstandig naamwoorden met een bijbehorend lidwoord.

Zelfstandige naamwoorden (zn)

Zelfstandige naamwoorden zijn:

• mensen
• dieren
• planten
• dingen
• namen (van mensen, bedrijven, steden, landen)
• gevoel 

Eigenschappen zelfstandige naamwoorden (1)

• De meeste zelfstandige naamwoorden kun je aanraken, ze zijn 'tastbaar', zoals een tafel, een stoel, een telefoon, een fietsje en een schommel.

• Er zijn ook niet-tastbare zelfstandig naamwoorden, zoals boosheid, vrolijkheid, angst, honger en liefde.
  

• Voor zelfstandige naamwoorden kun je meestal een lidwoord zetten: de, het of een. Bijvoorbeeld: de tafel, de stoel, een telefoon, een fietsje, de schommel, de angst, de liefde.
  

Eigenschappen zelfstandige naamwoorden (2)

• De meeste zelfstandige naamwoorden hebben een enkelvoud en een meervoud, zoals boom en bomen.
  

• Sommige zelfstandige naamwoorden hebben geen enkelvoud, zoals hersens. Andere zelfstandige naamwoorden hebben geen meervoud, zoals sneeuw en rijst.
  

• Zelfstandige naamwoorden kun je vaak verkleinen; boom en boompje.

Over zelfstandig naamwoorden kun je iets vertellen.

Jullie zinnen in de boekopdracht

'Mijn leukste stukje..'

'Mijn favoriete personage is..'

'Het spannendste hoofdstuk in dit boek..'

'Het verdrietigste vond ik..'

'Deze scène vond ik mooi.

'Een boek met weinig bladzijden vind

 ik fijner.' 

Bijvoeglijk naamwoord

• Emoties (kind)


• WK in Qatar, aardverschuiving Italië (maatschappelijk betrokken)


• Muzieksoorten: pop, rock, dance, jazz etc. (vrienden)
• Vreemde taal (leerling)

Zeg iets over het van het Jan van Egmond lyceum.

Beschrijf deze trui.

Bijvoeglijke naamwoorden (bn)

Een bijvoeglijk naamwoord vertelt iets over een mens, dier, plant, ding of naam. Over een zelfstandig naamwoord dus.

• De raceauto is snel.
  
• De groene trui.
• De grappige docent.

Eigenschappen bijvoeglijke naamwoorden (1)

Een bijvoeglijk naamwoord staat vaak direct voor een zelfstandig naamwoord 
De gelukkige jongen, warme zomers, een grappig kind.

Het bijvoeglijk naamwoord kan ook op een andere plek staan. Het vertelt iets over het onderwerp in die zin.
De bal is rond. 

De heren van het Nederlands voetbalelftal speelden fantastisch. 

Ook dit zijn bijvoeglijk naamwoorden.
Vind jij haar ook Facebookverslaafd? 

Stapelverliefd kwam Leonoor thuis.

Eigenschappen bijvoeglijke naamwoorden (2)

• Je kunt een bijvoeglijk naamwoord maken van een werkwoord. Praat mee over de afgevallen deelnemers, verdachte acties en lachende mensen.

• Een bijvoeglijk naamwoord kent trappen van vergelijking: duur-duurder-duurst

• Een bijvoeglijk naamwoord kan stoffelijk zijn. Het zegt dan waar het van is gemaakt. In het plastic tasje zit een gouden ring. 

De

mooie

bloemen

lidwoord

zelfstandig naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

Waar zegt het bijvoeglijk naamwoord iets over?

1. Zelfstandig naamwoord
2. Lidwoord
3. Werkwoord

Die film is uniek.

1. film is een bijvoeglijk naamwoord
2. uniek is een bijvoeglijk naamwoord

Welk woord is het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord in de zin?

Je kunt in de koude winter je mooie handen het best beschermen met leren handschoenen.

1. koude
2. mooie
3. winter
4. leren

Na deze les, 

wil ik...

de uitleg nog 1 keer horen

meer voorbeelden krijgen

meer oefeningen maken

zelf aan de slag met de opdrachten

nog meer te weten komen over de leerstof

www.cambiumned.nl

www.cambiumned.nl

www.cambiumned.nl

www.cambiumned.nl

www.cambiumned.nl