5.3: God wil het!

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5: Koningen, kastelen en kruistochten

5.3: God wil het!

Pak je laptop en ga naar LessonUp!

Wat moet je kennen voor de toetsweek?

Hoofdstuk 5: 5.3 t/m 5.6 + 5.8 (dus niet 5.2)

A1C -> Hoofdstuk 6: alléén 6.4 (+ begrippen in 6.4)

A1D -> Hoofdstuk 6: alléén 6.3 (+ begrippen in 6.3)

Tijdvak 4

• Tijd van Steden en Staten
• 1000 tot 1500
• Periode: Middeleeuwen

1. Het begin van staatsvorming en centralisatie.
2. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben.
3. De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, in de vorm van kruistochten. 

Wat was de belangrijkste taak van ridders in de middeleeuwen?

1. Beschermen van de heer en zijn bezittingen
2. Het leiden van religieuze ceremonies
3. Het bouwen van kastelen
4. Handel drijven met andere landen

Wat was het belangrijkste doel van de kruistochten?

1. Het uitbreiden van handelsroutes naar Azië
2. Het heroveren van heilige plaatsen in het Midden-Oosten
3. Het versterken van de politieke macht van Europese koninkrijken
4. Het verspreiden van de christelijke religie in Europa

Waarom verlieten horigen hun domein nauwelijks?

1. Ze werden gedwongen tot blijven door de lokale bevolking.
2. Ze waren gebonden aan het land van hun heer.
3. Ze konden niet wennen aan een ander gebied.
4. Ze hadden geen interesse om elders te wonen.

5.3: God wil het!

Moslims veroveren een groot rijk, waaronder de heilige stad Jeruzalem. De Byzantijnse keizer vraagt paus Urbanus II om hulp om de moslims aan de rand van zijn rijk en uit Jeruzalem te verdrijven. De paus doet een oproep aan de Europese christenen om Jeruzalem met een gewapende pelgrimstocht te bevrijden. Veel mensen geven hier gehoor aan en worden kruisvaarders. Zij veroveren uiteindelijk de heilige stad.

Jeruzalem

• Belangrijkste stad voor Joden, Christenen en Moslims
• Rond 1000 onderdeel Islamitische Rijk van de Seldjoeken
• Kalief al-Hakim: Pelgrims niet meer welkom, laat Heilige Grafkerk verwoesten (boven graf van Jezus)
• Seldjoeken vormen bedreiging voor Byzantijnse Rijk

Oproep

• Keizer raakt in paniek, vraagt West-Europa om hulp
• Brief aan paus Urbanus II, met hulpvraag aan Europese ridders
• Urbanus II: Kruistocht om Jeruzalem te 'bevrijden' van moslims! (1094)
• Ga je op kruistocht, kom je in de hemel.

Motieven

• Geloof: vergeving van zondes
• Macht en rijkdom: bij verovering komt er altijd grond en veroverde rijkdommen vrij!
• Avontuurlijk; voor knechten die mee mochten met ridders, was het hun enige kans ooit uit hun domein te komen! 

Verloop eerste kruistocht

• Vertrek uit Frankische Rijk
• Rode kruizen op kleding
• Eerste slachtoffers: Europese joden, massaal vermoord
• Na jarenlange tocht kwamen kruisvaarders in 1099 aan in Jeruzalem
• Uitgedund leger (20%) verovert Jeruzalem in 1099

Bruikbaarheid

• Afhankelijk van de vraag en de bronnen die beschikbaar zijn
• Is de bron betrouwbaar? 
• Komt het uit de tijd? Een directe of indirecte bron? 
• Bevat de bron info over mijn vraag?

De oproep van Urbanus II was gericht aan ridders. Waarom was de oproep niet gericht aan alle christenen?

Door welk volk werd rond het jaar 1000 grote delen van het Midden Oosten verovert?

1. De Vikingen
2. De Seldsjoeken
3. De Mongolen
4. De Romeinen

Welke geloofsgroep werd het eerste slachtoffer van de kruistochten?

1. Christelijke geloofsgroepen
2. Hindoeïstische geloofsgroepen
3. De islamitische geloofsgroepen
4. Joodse geloofsgroepen

De keizer van welk rijk vraagt aan de paus om hulp voorafgaand aan de eerste kruistocht?

1. Het Ottomaanse Rijk
2. Het Perzische Rijk
3. Het Romeinse Rijk
4. Het Byzantijnse Rijk

Aan de slag!

• Werken aan opdrachten 5.3
• Werkboek of laptop