Les 3 De positie van arbeiders en vrouwen wordt sterker

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Vorige les

• Vereningd Koninkrijk der Nederlanden
• Industriële revolutie
• België onafhankelijk
• arbeidsomstandigheden

De positie van arbeiders en vrouwen wordt sterker

Vakbonden

• Arbeiders gaan zich verenigen
• Kortere werkdagen
• Hogere lonen
• Betere werkomstandigheden

Verschillende soorten vakbonden: 

Socialistische vakbonden= Alleen opkomen voor de belangen van de arbeider

Confessionele vakbonden= Opkomen voor de belangen van de GELOVIGE arbeider

De liberalen

Bij liberalen staat vrijheid centraal. Zij willen:

• burgelijke vrijheden
• economische vrijheden
• parlementair stelsel

In de 2e helft van de 19e eeuw hadden liberalen het meeste te vertellen in de politiek.

Socialisten

Socialisten vonden gelijkheid belangrijk. Zij wilden het verschil tussen arm en rijk kleiner maken.

Twee groepen socialisten:

1. Aanhangers van Marx (revolutie: arbeidersklasse moet de productiemiddelen van de bourgeouisie afpakken
2. Sociaaldemocraten willen de samenleving geleidelijk veranderen

Confessionelen

Rond 1870 ontstond een stroming die uitging van het christelijk geloof (protestanten en katholieken): confessionalisme

De confessionelen streden voor gelijke  betaling van het openbaar en bijzonder onderwijs (niet door de overheid opgericht): de schoolstrijd. Dit doel bereikte ze in 1917.

Wie was Van Houten?

Samuel van Houten was een liberale politicus uit Groningen. In 1874 schreef hij het zogenoemde Kinderwetje van Van Houten. Hij wou dat kinderen niet langer in fabrieken hoefde te werken.

Wat was het Kinderwetje van Van Houten?

Het  Kinderwetje van Van Houten moest een eind aan de kinderarbeid in fabrieken maken. In de wet stond dat het verboden was om nog langer kinderen tot twaalf jaar in te zetten als arbeider.

Arbeidswet 1889

Werkweek maximaal 45 uur

Maximaal 8 uur per dag

De vakbonden hadden dus succes

Leerplichtwet

• Kinderen van 6 -12 jaar naar school. 
• Omstandigheden voor kinderen veranderen nu écht. 

Algemeen kiesrecht 

mannen: 1917

vrouwen: 1919

Feminisme

Feministen

• Politiek-maatschappelijk beweging die streeft naar de emancipatie van de vrouw
• Vereniging voor Vrouwenkiesrecht uit 1894 (geen politieke partij)

Bekende dames:

• Aletta Jacobs: eerste vrouw die studeerde in Nederland --> arts
• Wilhelmina Drucker: politicus, schrijfster en vredesactivist, oprichtster vereniging voor vrouwenkiesrecht
  

1. Is tegentander van de vele ontslagen n.a.v. zwangerschappen.

Huiswerk

Maken: 1 t/m 17 van les 3