In gesprek met suïcidale studenten

• Personeelsbeleid
• MBO
• Studiejaar 1

In gesprek met suïcidale studenten (mensen)

Leerdoel

Na afloop hebben we meer kennis op gedaan over suïcidaliteit en weten we waarom we in gesprek moeten gaan met studenten met suïcidale gedachtes.
Kennen we het protocol.

 

Introduceer het leerdoel van de les

Waarom neem je deel aan deze workshop?

Wat weet je al over het voeren van gesprekken met suïcidale studenten?

Inleiding

Het aantal geregistreerde zelfdodingen is vorig jaar iets gestegen, met 36 tot 1859. Dit zijn er 5 per dag.

In 2021 kwamen in Nederland 582 mensen om het leven door een verkeersongeval

Introduceer het onderwerp en het belang ervan

Wat is suïcidaliteit?

Suïcidaliteit is het hebben van gedachten over zelfdoding en/of het maken van een plan om zelfmoord te plegen.

Leg uit wat suïcidaliteit betekent

Over zelfmoord kun je maar beter niet praten

De beschikbare wetenschappelijke studies laten zien dat vragen naar zelfmoord geen langdurige negatief effect heeft op de stemming of suïcidaliteit. Veel vaker zien we positieve effecten. Praten over zelfmoord lijkt juist tot minder gedachten over zelfmoord te leiden. Uitvragen is van groot belang, niet wie het doet. Daarvoor zijn diverse trainingen ontwikkeld. 

Rond de feestdagen vinden er meer zelfmoorden plaats dan anders.

Het aantal zelfmoorden neemt niet toe rond de feestdagen. Wel is er een duidelijk  seizoenspatroon. Er kan gesteld worden dat het aantal zelfmoorden vooral in de lente toeneemt en het daalt in de herfst en wintermaanden. Dit  effect vinden we zowel noordelijk als zuidelijk rond de evenaar. Rond feestdagen en vakantie periodes ligt het aantal zelfmoorden juist lager. Op 1 jan is de trend dat het aantal suïcides hoger ligt.

Iemand die denkt aan zelfmoord wil dood.

De meeste mensen die suïcidaal zijn willen niet dood, maar ontsnappen aan een situatie of aan hun gedachten. Ze kunnen niet meer helder nadenken en zijn er van overtuigd dat zelfmoord de enige optie is. Het feit dat meeste mensen niet dood willen, biedt een krachtige ingang voor preventie. 

De media hebben invloed op het aantal zelfmoorden.

Het Werther effect

De media kunnen met hun berichtgeving een belangrijke rol spelen op het gebied van suïcidepreventie. Er is genoeg bewijs om te geven dat herhaaldelijk en sensationeel rapporteren over zelfmoord zorgt voor meer suïcidaal gedrag. 
Bijvoorbeeld door 113 te vermelden of geen plaatje van een trein te plaatsen nadat iemand voor de trein is gesprongen (op verzoek van de NS

Antidepressiva verhogen het risico op zelfmoord.

"Big Pharma" 

Het is lastig een oordeel te vellen over het idee dat antidepressiva het risico op zelfmoord verhogen. Onderzoeken zijn niet betrouwbaar en zijn snel een wel nietes spelletje. De richtlijn suïcidaal gedrag en de richtlijn depressie adviseren artsen om mensen met matige tot ernstige klachten te behandelen met een antidepressiva. Een behandelde depressie zorgt voor een verminder risico op suïcidaliteit.

Kunstenaars hebben een verhoogd risico op zelfmoord.

Kunstenaars hebben door hun leefstijl, omgevingsdruk, financiële onzekerheid en drugsgebruik een groter risico op zelfdoding

Zelfmoord zit in de familie.

Normaal overlijd 1 op de 10.000 mensen aan zelfmoord, wanneer een familielid hieraan overleden is dit risico 3x zo groot

We zien dat een deel van de variatie in zelfmoorden en zelfmoordpogingen verklaard kan worden vanuit een genetische component die onafhankelijk is van stemmingsstoornissen. Toch is er niet één geïsoleerd gen dat zelfmoord kan verklaren. Aannemelijker is dat dit deels verklaard kan worden uit de complexe interactie tussen genen die we nog niet begrijpen

Vrouwen praten er vooral over, mannen overlijden vaker door zelfmoord.

In 2021 overleden 1.295 mannen tegenover 566 vrouwen door zelfdoding.

Epidemiologische studies laten zien dat vrouwen vaker praten over zelfmoord en meer zelfmoordpogingen doen, en dat mannen er vaker door overlijden. Vrouwen zoeken vaker hulp voor psychische problemen, mannen zijn daar toe minder geneigd.
De helft van de mannen zag in de maand voor de zelfdoding een huisarts, maar besprak de suïcidale gedachtes niet

Het aantal zelfmoorden stijgt tijdens een economische recessie

Ten tijde van een economische recessie neemt het aantal aanwezige risico factoren toe. Financiele onzekerheid, stress, ontslag, uitzichtloosheid. Al deze factoren verhogen de kans op suïcide.  *De exacte mechanismen die tot zelfmoordpogingen leiden, zijn zeer complex en verschillen per individu. 

Signalen

Signalen van suïcidaliteit kunnen zijn: praten over zelfmoord, zich terugtrekken, verandering in gedrag of stemming.

Leg uit wat signalen zijn en geef voorbeelden

Hoe voer je een gesprek?

Stel open vragen, toon empathie, geef hoop en bied ondersteuning.

https://www.113.nl/maak-je-je-zorgen-om-iemand/wat-je-kunt-doen-voor-een-ander/tips-om-te-praten

Leg uit hoe je een gesprek voert met een suïcidale student

Veiligheidsplan/protocol

Een veiligheidsplan kan helpen om suïcidaliteit te verminderen. Het bevat afspraken over wat te doen bij een crisis.

Leg uit wat een veiligheidsplan is en waarom het belangrijk is

1. Een melding komt binnen, bijvoorbeeld via de student zelf, de ouder(s), verzorger(s), instantie o.a. 

2. Doorloop de volgende acties na de ontvangen melding

3. Het “crisisteam” komt bij elkaar

4. Invullen formulier 113 crisisteam (bespreken formulier) 

5. Neem contact op met de student en met iemand die voor de student zorgt of betrokken is (ouder, vertrouwenspersoon) Zorgplicht staat boven privacy. 

Zelfzorg

Als mens is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen. Praat over je ervaringen met collega's en zoek ondersteuning indien nodig.
Bel gratis 0800-0113

Leg uit waarom zelfzorg belangrijk is en geef tips

Feedback?