Les 5: Zoonose

Les 5: Zoonose

Lesdoel

Je kunt uitleggen hoe ziektes verspreiden.

Je kunt uitleggen wat zoönosen zijn.

Wat is een zoönse?

Ringworm

Ringworm wordt veroorzaakt door een huidschimmel

→ Ringworm of ringschurft wordt dus niet veroorzaakt door een worm of mijt!

Ringworm

Besmettingsweg

Besmetting vindt plaats via direct en indirect contact.

Doordat de schimmel gaat groeien en sporen vormt kan hij zich verspreiden naar andere mensen en dieren.

Bij dieren zie je niet altijd dat ze besmet zijn. 

Ringworm

Symptomen

Ronde vurige plekken op de huid, vaak met jeuk.

Gaat meestal niet vanzelf over dus je moet naar de huisarts. 

Na infectie heb je wel een verhoogde weerstand tegen de schimmel.

Bij YOPI kan de schimmel dieper in de huid ontstekingen geven.

Ringworm

Preventie

• Voor elk dier aparte borstels en dekens etc. 
  
• Het vermijden van direct contact met het dier (handschoenen dragen)
  
• Goed de handen wassen
  
• Nieuwe dieren eerst in quarantaine (voorkomen insleep)
  

Meest voorkomende zoönoses

Tuberculose

Qkoorts

Listeriose

Brucellose 

Ringworm

Salmonella

Toxoplasmose

Salmonella

Bacterie

Darminfectie

Buikkrampen, misselijkheid, braken en diarree

Brucellose

• Bacterie
• Via zuivelproducten, speeksel of urine
• Komt weinig voor 
• Klachten
• Lichte koorts, hoofdpijn, gewrichtlasten, zweten vermoeid, blaasontsteking, niet, long en hartkleppen

Ontstaat een abortus

Listeriose

• Door eten van besmet voedsel
• Bacterie komt voor in het dier/water en grond
• Klachten
• Niks of milde klachten
• Zwakkere -> Kans op hersenvliesontsteking 

Kans is aanwezig bij voedsel dat langer in de koeling ligt. 

Q-koorts

• Infectie ziekte
• Inademen van lucht
• Geboortes
• Weinig ziekteverschijnselen -> Look a like griep

Bacterie vooral bij schapen/geiten

In de lucht bij besmette dieren die moeten lammeren

Voorkomen

Inenten

Klachten

Soms niks maar griep, hoofdpijn koorts, longontsteking en pijn op de borst. 

Tuberculose

• Rund 
• Bacterie
• Gesloten en open variant
•  (in)directe besmetting
• Weinig ziekteverschijnselen -> vermagering/minder melk

Besmetting via luchtwegen/bek

Contact met besmette runderen / drinken van rauwe melk

Komt weinig voor -> Veestapel "schoon" + gepasteuriseerde melk.

Klachten

Hoesten, bloed ophoesten, koorts, moeheid, vermagering, nachtzweten

https://www.rivm.nl/sites/default/files/2018-11/Folder%20NVWA%20Boviene%20TBC%20def.pdf

Hoe kun je besmet raken?

1. direct contact met dieren en het eten van besmet dierlijk voedsel
2. via de lucht en direct of indirect contact met ontlasting
3. via haaruitval van het dier

Besmetting

* direct contact met besmette dieren

* het eten van besmet dierlijk voedsel, zoals vlees, eieren en melk

* direct of indirect contact met ontlasting, urine, besmette voorwerpen of bloed van het dier

* via de lucht

Hoe kun je verspreiding
voorkomen?

Verspreiding voorkomen

- regelmatig handen wassen

- voorkomen dat een dier bijt of krabt

- ongedierte bestrijden

- ontwormen

- vaccineren van het dier

wat zijn de besmettings mogenlijkheden

1. via voedsel water en lucht
2. via voedsel water en lucht,via muggen en teken
3. via muggen en teken, direct contact
4. direct contact, via voedsel water en lucht, via muggen of teken

MRSA staat voor meticilline-resistente Staphylococcus aureus.

• Ook wel bekend als de ‘ziekenhuisbacterie’, is een bacterie die epidemieën veroorzaakt, in ziekenhuizen.
• Het is een stafylokokbacterie die ongevoelig (resistent) is voor behandeling met bepaalde antibiotica, waaronder meticilline.
  
• MRSA behoort tot de bijzonder resistente micro-organismen (BRMO).

Symptomen van MRSA

De symptomen variëren afhankelijk van het geïnfecteerde lichaamsgebied.

Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

• Koorts
  
• Rillingen
  
• Lage bloeddruk
  
• Ernstige hoofdpijn
  
• Kortademigheid
  
• Zweren of steenpuisten op de huid
  
• Gezwollen, rode, pijnlijke bultjes met vocht of etter gevuld
  
• Warmte in het aangetaste gebied

Oorzaken van MRSA:

• Overmatig of onnodig gebruik van antibiotica
  
• Langdurige ziekenhuisopname
  
• Dialyse
  
• Blootstelling aan geïnfecteerde oppervlakken of objecten
  
• Zwak immuunsysteem (bijv. bij HIV / AIDS-patiënten)
  
• Werkzaam zijn in ziekenhuizen of laboratoria
  
• Deelnemen aan contactsporten
  
• Verblijven in drukke, onhygiënische omstandigheden

Wat zijn de risicofactoren voor het krijgen van MRSA?

• Ziekenhuisopname of verblijf in een zorginstelling: Mensen die in ziekenhuizen, verpleeghuizen of andere zorginstellingen verblijven, hebben een verhoogd risico op MRSA-infectie. Dit komt door de nauwe interactie met andere patiënten en medisch personeel.
• Eerdere MRSA-infectie: Als je eerder MRSA hebt gehad, loop je een hoger risico op her-infectie.
• Gebruik van antibiotica: Overmatig of onjuist gebruik van antibiotica kan bijdragen aan de ontwikkeling van resistente bacteriën zoals MRSA.