VWO 6 - K.A. 45, 47 en 49

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

VWO 6 - K.A. 45, 47 en 49

Zet in de goede tijdsvolgorde van boven naar beneden.

. Soekarno verklaart Indonesie onafhankelijk

. Opkomst jeugdculturen in Nederland

Soevereiniteitsoverdracht aan Indonesie

Het populisme ontwikkelt kritiek op de multiculturele samenleving

Over de jaren heen streden vrouwen voor verschillende vormen van emancipatie. Geef aan waarvoor ze streden op de bron en op welke manier zij dit deden. Gebruik in je antwoord de bron.

Campagne van Dolle Mina Gent
Abortus Vrij, 1973

Campagne van Dolle Mina Gent

Abortus Vrij, 1973

individualisering

pluriforme samenleving

nationale identiteit

poldermodel

verzorgingsstaat

oorzaken ontzuiling

Gevolgen vanaf de jaren zestig

babyboom

emancipatie

ontkerkelijking

wederopbouw

individualisering

jeugdcultuur

Einde van de wereldrijken

De Tweede Wereldoorlog voorbij

Na WO2 ontstond er in Aziatische kolonies een dekolonisatiegolf: zij wilden onafhankelijk worden van hun moederland.

Oorzaken dekolonisatie

• De Japanse bezetting liet zien dat het westen niet superieur was aan Aziatische volkeren. 
• Veel inheemse bestuurders hadden een opleiding gehad in Europa, waar ze hadden geleerd over westerse waarden (zoals vrijheid en nationalisme)
  
• De twee machtigste landen (Verenigde Staten en Sovjet-Unie) waren allebei anti-imperialistisch  

DEKOLONISATIEPROCES

* 18e eeuw: De VS

* 19e eeuw: Latijns Amerika (maar ook modern

   imperialisme)

* Na WO II: eerst Azië en vervolgens Afrika

* Let op oorzaken (zie volgende slide)

OORZAKEN DEKOLONISATIE:

1. Inheemse elite met westerse opleiding

2. Snelle overwinningen Japan op koloniale grootmachten

3. Nieuwe supermachten zijn anti-koloniaal

    VS: zelf een kolonie geweest

    SU: kapitalistische uitwas

Mahatma Gandhi

- studeerde rechten in Engeland

- ontwikkelde methodes van burgerlijke ongehoorzaamheid en geweldloos verzet in Zuid-Afrika

- paste deze toe na WO I in Brits-Indië, na Britse weigering tot meer zelfbestuur

- werd een bekendheid, ook in Engeland

Toespraak Macmillan in 1960

* Het jaar van Afrika, 17 landen werden onafhankelijk (The wind of change)

* Koude Oorlog speelt een rol in het dekolonisatieproces 

antwoord

In de vlag van Angola komen drie elementen voor: een vijfpuntige gele ster, een stuk van een tandwiel en een kapmes. De gele ster komt ook voor in de vlag van de Volksrepubliek China. Het tandwiel en het kapmes lijken sterk op de hamer en sikkel in de vlag van de voormalige Sovjet-Unie. Wat Angola betreft is de hoop van Macmillan in elk geval niet uitgekomen.

Dit is de vlag van het Afrikaanse land Angola. Beschrijf de beeldelementen die daarop te zien zijn.

Leg uit wat je op basis hiervan kunt concluderen over de hoop van Macmillan.

Dekolonisatieproces verloopt grotendeels geweldloos in Afrika. 

Grootste uitzondering: Algerije (1954-1962)

* Na WO I ontstonden nationalistische bewegingen zoals de PKI en de PNI

* De partijen werden verboden,

  hun leiders gearresteerd en in

  kampen opgesloten

* WO II zou het nationalisme

  versnellen

* Nederland had dit niet door

Indonesië

Ook in de Nederlandse kolonie Indonesië was er onder leiding van Soekarno een dekolonisatiebeweging.

Nederland wilde in 1945 niet dat
Indonesië onafhankelijk zou worden. 

→ inzetten politionele acties: een militaire
operatie om de dekolonisatiebeweging
van Indonesië te stoppen. 

POLITIONELE ACTIES

Treinkaping bij De Punt

- Molukse jongeren kapen in 1975 een trein

- In 1977 opnieuw bij De Punt

   --> Deze eindigt in geweld door ingrijpen van het                 leger

- In Bovensmilde werd een basisschool bezet

Molukse treinkaping

Aantekening

Dekolonisatie:

Na de Tweede Wereldoorlog werd kwam er fel nationalisme op in vele kolonies. De westerse mogendheden dekoloniseerden. Soms ging dat gepaard met geweld. 

- Brits-Indië. Gandhi aandrager passief verzet. 1947 stichting India (hindoe) en Pakistan (moslim)

- Afrika. G.-B. en Fr. dekoloniseerden. 

- Nederlands-Indië. 17 aug. 1945; Soekarno en Hatta roepen onafhankelijkheid uit. Geweld, herstel door de KNIL, 1946-1949; Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog/Politionele Acties. 

     --> Molukkers voelden zich meer verbonden met Nederland. Velen verhuisden "tijdelijk" naar Nederland. Terugkeer onmogelijk; terrorisme (Molukse treinkaping). 

Verzuiling

• Voor de oorlog was NL verzuild
  
• In de oorlog: hoop op eensgezindheid
  
• Na de oorlog: verzuiling keert terug
  

Jaren '50 en '60

Na de oorlog veel armoede. 

Door o.a. Europese samenwerking, wederopbouw en Marshallplan veel welvaart. 

- Algemene Ouderdomswet (AOW) en Algemene Bijstandswet. 

--> verzorgingsstaat. 

Jongerenculturen

Nozems, provo's, beatnik, hippie; gedurende de jaren '50 en '60 komen er jeugdculturen op die zich verzetten tegen de gevestigde orde. 

ontkerkelijking

ontzuiling

individualisering (expressive-reflexive self) 

Pluriforme samenleving

Na WOII ontstaat er meer welvaart. Jongeren

verzetten zich tegen de gevestigde orde en 

vormen gedurende de jaren 50 - 70 meer jeugd

culturen vaak gericht op ontzuiling, 

ontkerkelijking en individualisering. 

Tweede feministische golf (gericht op abortus, 

voorbehoedsmiddelen, gelijke lonen etc.). 

Multiculturele samenleving

Dit verliep in golven:

• Jaren '50: Indonesiërs en Spaanse en Italiaanse gastarbeiders

• Jaren '60 en '70: Turkse en Marokkaanse gastarbeiders

• 1975: Surinamers

• Vanaf jaren '80: vluchtelingen

Hieronder staan vier ontwikkelingen die horen bij Nederland in de periode 1945-1989.

Noem per foto de ontwikkeling die daarbij hoort. Let op! Er blijft één ontwikkeling over

multiculturele samenleving

ontstaan van een jongerencultuur

opkomst van de televisie

Tweede Feministische Golf

Het multiculturele drama (2000)

We leven in Nederland langs elkaar heen: ieder zijn eigen café, zijn eigen school, zijn eigen idolen, zijn eigen muziek, zijn eigen geloof, zijn eigen slager en straks zijn eigen straat of buurt. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat al die oude en nieuwe Nederlanders weinig tot niets van elkaar weten. En zo stort het kaartenhuis van de multiculturele samenleving ineen. Alle onuitgesproken verwachtingen, als zou integratie vooral een kwestie van tijd zijn, worden niet bewaarheid. Onder de oppervlakte van het openbare leven drijft een zee van verhalen over de botsing van culturen. 

Uit; Paul Scheffer, Het multiculturele drama, in:  NRC Handelsblad (2000).