Zorg voor de katheter

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Zorg voor de blaaskatheter

Kennis en vaardigheden over 

• De zorg voor de blaaskatheter; 
• inbrengen blaaskatheter via de urethra (vrouw/man);
• wisselen van de suprapubische katheter;
• katheterspoelen en blaaspoelen.

Programma

Voorbereidende opdracht: achtergrondinformatie Learnbeat

Bespreken inbrengen van de katheter en kennismaken materialen.

Artikel: Katheterproblemen Nursing 2024

Vaardigheden oefenen en toetsen 

Achtergrondinformatie 

Learnbeat

Vilansprotocollen

Artikel 

Heb je leervragen naar aanleiding van de achtergrondinformatie of ervaringen?

Wat is blaaskatheterisatie

Het rechtstreeks afnemen van urine met behulp van een katheter in een bekken, opvangzak of blaasspuit.

Indicaties voor een blaaskatheter?

• Ledigen van de blaas
• Controle van de circulatie
• Bepalen van retentie (kan tegenwoordig ook via een bladderscan)
• Incontinentie (bijv. in de palliatieve fase en/of grote wonden in het betreffende gebied)
• Diagnostisch
• Therapeutisch
• Terminale fase 

Contra-indicaties?

Vergrote prostaat

Het vermoeden dat de utethra is beschadigd. 

Nieuw de No-touch methode 

Onderzoek bij vilansprotocollen wat je hierover kunt vinden. 

inloggen.learnbeat.nl

Opdracht. 

Pak het vilansprotocol erbij en controleer of de handeling hier volgens deze volgorde wordt gedaan?

• Zijn er opvallende zaken?
• Heb je vragen 

Kennismaken met materiaal 

• Materiaal bij het inbrengen
• Verschillende soorten katheters
• Diameters 

1. enkelloopskatheter, eenmalig
2. dubbelloopskatheter of tweewegverblijfskatheter
3. drieloopskatheter of driewegverblijfskatheter  a voor inloop spoelvloeistof b voor afloop urine c voor opvullen ballon
4. eenmalige katheter
5. verblijfskatheter

Diameter of Carrière katheter

De doorsnede wordt aangegeven in charrière (ch). 1 ch is ongeveer 0,3 mm.

De dikte die je gebruikt hangt af van de indicatie:

• heldere urine: 10-12-14 Ch;
• troebele urine, lichte hematurie, nauwelijks gruis of bezinksel: 16 Ch;
• matig tot veel gruis of bezinksel en hematurie met middelgrote stolsels: 18 Ch
• ernstige hematurie (spoelen): 20-24 Ch. 

urine opvangzakken 

Verschillende zakken:

• Dag- en nachtzak
• Met terugslagklep
• Met of zonder aftapkraan
• Met aanprikpunt
• Slanglengte
• Niet-knikbare slang
• Maatverdeling
• Met of zonder non-woven achterkant

Welke complicaties kunnen er optreden bij een blaaskatheter?

• Infecties (bacteriurie, urethra, blaasontsteking tot nierbekkenontsteking en sepsis) 
• blaaskrampen
• Beschadigingen urethra,
• Decubitus aan de urethra
• Hematurie
• Lekkage langs de katheter
• Verstopping katheter.
• Slijmvorming en blaasgruis in de blaas en eiwitvlokken. 

observaties en overige verpleegkundige zorg.

Let op hoeveelheid urine, geur, en kleur.

Let op genoemde complicaties

Let op onrust en verwardheid. (gevaar dat de patient de katheter zelf verwijderd met ballon en al.

Letten op pijnklachten in onderbuik en verhoging.

Zorg dat er geen spanning staat op de katheter (goede fixatie)

Laat voldoende drinken. 

Zo nodig aanzuren van de urine met vitamine C en cranbarrysap/tbl. 

Suprapubische Katheter

1. Wat observeer je?
2. Ervaring in de bpv?
3. Indicaties? 
4. Voordelen en nadelen 

• Katheter via de buikwand, net boven het schaambeen (os pubis)
• Bij langdurig verblijf veel voordelen t.o.v urethrale katheter.

Indicaties:

• Praktische voordelen: incontinentie met een kleine blaascapaciteit, schrompelblaas (kleine blaas door langdurig gebruik van een blaaskatheter); bij multipele sclerose of een dwarslaesie; bij zorgvragers met een (zeer) ernstige verstandelijke beperking die niet mobiel zijn.
• Andere acute en chronische urineretentie die onvoldoende met een urethrale katheter kan worden afgevoerd; recidiverende urineweg- en blaasinfecties die steeds terugkomen (recidiveren); Infecties in de buurt van de blaas; prostatitis  en urethritis; Obstructie of vernauwing van de urinebuis, afwijkende anatomie van de urethra.

Voor- en nadelen:

• minder kans op het ontstaan van urineweginfecties en urosepsis;
• minder kans op het optreden van blaaskrampen en blaasstenen;
• geen irritatie/beschadiging van het urethrale slijmvlies;
• minder belemmering van het seksuele contact;
• het weer zelf leren urineren (indien van toepassing) is eenvoudiger.

Een nadeel van een suprapubische katheter ten opzichte van een urethrale katheter is dat deze de eerste keer door een uroloog moet worden ingebracht.

Verzorging suprapubische katheter

Opdracht:

Kijk in Learnbeat of bij de Vilansprotocollen en schrijf de belangrijkste punten op. 

• Controleer insteekopening. 
• Observeer of de afloop urine goed is. hiernaast kleur, geur en hoeveelheid. 
• Eerste 6 weken fistelvorming.
• De eerste 5 dagen – splitkompres.
• Steriele gaasje minimaal 1 x dd vervangen.
• Desinfecterende zalf alleen op indicatie van de arts.
• Verzorging verder gelijk als de katheter via de urethra.
• Kleur, geur, hoeveelheid urine.
• Katheterwissel (noteren in dossier)

Lees het artikel 

Maak aan de hand van het artikel een tippenlijst van 10 belangrijke [aandachts] punten.

Zijn er nog leervragen op dit moment?