G2 H3 Par. 3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Ruimte voor de industrie

Par. 3.3 

V. Kobus - 2023

Bij welke sector hoort de industrie?

Wat hoort NIET bij de secundaire sector?

1. Bouw (bijv. huizen, wegen)
2. Ambacht (bijv. bakker, smid, schilder)
3. Fabrieken (bijv. autofabriek)
4. Grondstoffenwinning (bijv. olie oppompen)

Van ambacht naar industrie 

industriële revolutie

Hoeveel procent werkt tegenwoordig in Nederland in de secundaire sector?

1. 5%
2. 20%
3. 50%
4. 75%

In welk land begon de industriële revolutie?

1. Frankrijk
2. Verenigd Koninkrijk
3. Verenigde Staten
4. Nederland

Uitvinding stoommachine rond 1750

Ontwikkeling industrie

• Eerst textiel-, daarna
  ijzer- en staalfabrieken
• Vraag naar producten steeg
  met toename van de welvaart
  

Ontwikkeling industrie

• Zware industrie: verwerking
  van (zware) grondstoffen
  tot halffabricaten
• Lichte industrie: verwerking
  van halffabricaten tot
  eindproducten

Wat hoort niet bij de lichte industrie?

1. Koekjesfabriek
2. Cementfabriek
3. Meubelfabriek
4. Autofabriek

Verspreiding industriële revolutie

1750: uitvinding stoommachine in Engeland

    - snelle ontwikkeling van de industrie

Vanaf 1800: rest van Europese centrumlanden

 Vanaf 1850: Nederland  

-->  relatief laat  

-->  meer handelsland

In welk jaar was het percentage secundaire sector in Nederland het hoogst?

1. 1750
2. 1850
3. 1920
4. 1960

Het percentage van de secundaire sector daalde na 1960 door mechanisering en automatisering

1. Waar
2. Niet waar

Het percentage van de secundaire sector
daalde na 1960 door
verplaatsing van fabrieken naar lage lonen landen

1. Waar
2. Niet waar

Waarom vestigt een fabriek zich op een bepaalde plaats? Bijv. in een stad?

V. Kobus - 2023

Waarom daar? Vestigingsfactoren!

• grondstoffen
• infrastructuur
• ruimte
• voldoende geschikt personeel > vraag naar en aanbod van werk op de arbeidsmarkt  moeten op elkaar aansluiten
• afzetmarkt
• aanwezigheid van andere instellingen en bedrijven

V. Kobus - 2023

Wat is infrastructuur?

V. Kobus - 2023

Infrastructuur:

alle voorzieningen die 

aangelegd zijn om het 

vervoer mogelijk 

te maken

V. Kobus - 2023

Wat hoort NIET bij infrastructuur?

1. Havens
2. Riolering
3. Zendmasten
4. Treinen

Wat is de afzetmarkt van een bedrijf?

1. Waar je de spullen verkoopt
2. Een markt waar je bedonderd wordt
3. Een bedrijf dat zich snel ontwikkelt
4. Een digitale markt

Fabrieken worden verplaatst

• Vroeger fabrieken bij
  woonwijken voor de arbeiders
  dicht bij centrum

• Later meer aan de rand
  van de stad, nu
  industrieterreinen
  buiten de stad.

V. Kobus - 2023

Fabrieken worden verplaatst

Veel productie is verplaatst naar lagelonenlanden > industriële multinationals >  vestigingen in verschillende landen

Vestiging soms in "Speciale Economische Zones"

    - in landen in de (semi)periferie

    - gunstige voorwaarden voor buitenlandse bedrijven

V. Kobus - 2023

Lage lonen zijn ook niet alles

Centrum: minder werkgelegenheid in de industrie

Periferie: meer werkgelegenheid in de industrie

Maar ook:

- Robotisering: steeds meer werk wordt gedaan door robots

- Bedrijven blijven in centrumlanden vanwege de aanwezige kennis

V. Kobus - 2023

Het percentage in de V.S. van de industrie is vrij laag, in buurland Mexico best hoog. Verklaring?

Aan de slag!

Bestudeer par. 3.3

Maken opdrachten (alles)