Dorpskrant les 10: samenstellingen en samentrekkingen extra oefeningen & 5W1H

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

            Nederlands

Creatief schrijven & spelling
        Dorpskrant - Les 10
               Gym/vwo
            P2 2024-2025

Terugblik

Je hebt geleerd om....

...stijlfiguren en beeldspraak te herkennen en kunt de verschillende soorten onderscheiden.

Je hebt de spellingsregels geleerd over...

 ...hoofdletters, samenstellingen, verwijzingen, samentrekkingen.

Waarom? Je verwerkt dit in jullie krant.

Vooruitblik

Je gaat extra oefenen met samenstellingen en samentrekkingen.

Je weet hoe je een nieuwsbericht en een overtuigende tekst kunt opbouwen (structuur).

Je kunt de 5W+1H-vragen uitwerken in een nieuwsartikel.

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

verkeer + slachtoffer

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

tarwe + korrel

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

spin + web

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

slijtage + plek

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

recht + zaal

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

collecte + bus

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

linzen + soep

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

lachen + bek

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

gemeente + huis

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

waarde + oordeel

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

bakke + baard

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

arm + lui

Maak een samenstelling van de gegeven woorden.

gedaante + verandering

Schrijf het woord korter op. Gebruik een weglatingsstreepje als dat kan.

oude schoenen en nieuwe schoenen

Schrijf het woord korter op. Gebruik een weglatingsstreepje als dat kan.

zondagen en feestdagen

Schrijf het woord korter op. Gebruik een weglatingsstreepje als dat kan.

dinsdagmorgen en woensdagmorgen

Schrijf het woord korter op. Gebruik een weglatingsstreepje als dat kan.

oude mensen en jonge mensen

Schrijf het woord korter op. Gebruik een weglatingsstreepje als dat kan.

kattenvoer en hondenvoer

Schrijf het woord korter op. Gebruik een weglatingsstreepje als dat kan.

leesboeken en werkboeken

Een artikel schrijven

Hoe doe je dat?

Nieuwsbericht

Nieuwsbericht

www.nu.nl

Een artikel schrijven (informatieve tekst)

5W1H-vragen:

wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe?

Nieuwsbericht schrijven (informatieve tekst)

Hoe schrijf je een nieuwsbericht? Gebruik de antwoorden op de 5W1H-vragen.

1. Bedenk een titel voor het nieuwsbericht.
2. Schrijf het nieuwsbericht:

• voeg de antwoorden op de 5W1H-vragen samen.
• zet de zinnen in een goede volgorde.
• pas je zinnen aan als dat nodig is.
• zorg dat iemand anders het verhaal kan begrijpen.

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Een overtuigende tekst schrijven

INLEIDING

KERN

SLOT

Aanleiding voor het schrijven van het artikel

Argument(en) + onderbouwing

Je belangrijkste boodschap

Naam van de krant + datum artikel

Een zin om de lezer te prikkelen en waarover de lezer na blijft denken.

Feiten, cijfers, voorbeelden

Conclusie

Als je een artikel schrijft, begin je met het schrijven van de inleiding.

1. Waar
2. Niet waar

Wat kun je zoal in het slot van een artikel schrijven?

1. samenvatting en conclusie
2. mening en argumenten herhalen
3. opsomming
4. nieuwe, prikkelende informatie

Waar zet je de aanleiding voor het schrijven van het artikel?

1. In het middenstuk
2. In het slot
3. In de titel
4. In de inleiding

Waar stel je prangende vragen aan de lezer?

1. In het middenstuk
2. In het slot
3. In de titel
4. In de inleiding

Gebruik je tussenkopjes bij het schrijven van een artikel?

1. Waar
2. Niet waar

Nieuwsbericht

1-2

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Over wie gaat de tekst?

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Wat is er gebeurd?

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Waar is het gebeurd?

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Waarom is het gebeurd?

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Hoe is het gebeurd?

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Hoe ziet een nieuwsbericht eruit?

Titel

Inleiding

1 of meer alinea's met meer informatie

Vaak een foto

Witregels tussen de alinea's.

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Bedenk een nieuwsbericht bij deze afbeelding

• Wie is er aangereden?
• Wie praat er met de agent?
• Wat is er gebeurd?
• Waar is het ongeluk gebeurd?
• Wanneer is het ongeluk gebeurd?
• Waarom is het ongeluk gebeurd?
• Hoe is het ongeluk gebeurd?

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Nieuwsbericht schrijven (tweetallen / alleen)

Schrijf een nieuwsbericht over het ongeluk. Gebruik de antwoorden op de 5W1H-vragen.

1. Bedenk een titel voor het nieuwsbericht.
2. Schrijf het nieuwsbericht:

• voeg de antwoorden op de 5W1H-vragen samen.
• zet de zinnen in een goede volgorde.
• pas je zinnen aan als dat nodig is.
• zorg dat iemand anders het verhaal kan begrijpen.

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Nieuwsbericht controleren

1. Beginnen alle zinnen met een hoofdletter?
2. Eindigen alle zinnen met een punt of een vraagteken?
3. Staan er geen spelfouten in?
4. Ziet het eruit als een nieuwsbericht? (inleiding, alinea's, afbeelding)

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Hoe ging het schrijven?

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.