12/12 - Ontevredenheid & de reformatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen?

- Praktische opdracht (uiterlijk vrijdag inleveren - volgende week maandag een cijfer)

- Toets (9 januari - 3.2 tot en met 3.5)

- Let op de begrippenlijst in Tijd voor Geschiedenis

Kerkelijke scheuring

3.5.1 Ontevredenheid over de christelijke kerk 

3.5.2 De Reformatie 

Leerdoelen:

- Je kunt uitleggen wat de reformatie is

- Je kunt uitleggen wie Luther is

- Je kunt uitleggen wat voor gevolgen de reformatie en Luther hadden voor de katholieke kerk 

Kenmerkend aspect: de protestantse Reformatie had de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg.

Welke relatie tussen humanisme en renaissance klopt NIET?

Het humanisme gaat uit van het menselijk verstand, dus ook kennis uit de oudheid is belangrijk

door bestudering van oorspronkelijke bronnen, worden de klassieken herontdekt

humanisme gaat ervan uit dat de mens zelf nadenkt.

doordat het humanisme uitgaat van de mens, wordt de mens egoïstisch

Juiste antwoord

Middeleeuwen

16e eeuw:

Je hoort bij een kerk

katholieke geloof

paus staat aan het hoofd van de kerk

geestelijken hebben een enorm aanzien (eerste stand)

Maarten Luther

Duitse monnik ((1483-1546)

Na een reis naar Rome:

- Kritiek op paus (rijkdom van de kerk en regels gemaakt door kerk/paus)

- Aflaten 

- Slechte behandeling van ketters 

95 stellingen

Kritiek op de kerk:

- Pracht en praal van de kerk 

- Pauselijk wetboek

- Aflaten 

- Iedere gelovige moet zelf de bijbel kunnen lezen

(geestelijken zijn niet nodig)

Paus Leo X boos!

(1421)

- Stuurt een bul (officieel document) dat Luther zijn woorden moet terugnemen

- Luther weigert: verbrandt én de bul en het pauselijk wetboek

Gevolg?

Paul Leo zet Luther en zijn volgelingen uit de kerk

Gevolg:

Scheuring in de kerk

Katholiek én protestants deel 

De reformatie: 

De splitsing in de christelijke kerk in een rooms-katholiek en een protestants deel als gevolg van het optreden van Luther en andere kerkhervormers in de 16e eeuw.

Karel V

Keizer Heilige Roomse Rijk:

Katholiek - tegen Luther

Het Duitse gebied - veel landjes - bestuurd door veel keurvorsten:

Voor Luther

(bijvoorbeeld Frederik III)

1521: Rijksdag van Worms

Karel V en volgelingen vergaderen over Luther

Luther neemt kritiek niet terug

Edict van Worms

Luther wordt vogelvrij verklaard

Luther in gevaar

Frederik III 'ontvoert' Luther naar zijn kasteel in Wartburg.

Daar schrijft hij de Lutherbijbel

Andere vorsten komen ook in verzet:

Vrede van Augsburg

Iedere vorst mag zijn eigen religie bepalen

Wat is de reformatie en wat houdt het in?

Opdrachten

3.5.2:

3a en 3b

3.5.3:

6, 8 en 9 

Wat was de reformatie en wat Luther daarmee te maken?

Veranderingen ...

Maarten Luther

(1483-1546)

Monnik - leraar

 

Na een reis in Rome:

kritiek op aflaten 

kritiek op geestelijken

ketters

tegen de regels van de paus/kerk