Paragraaf 3.3 Economische ontwikkeling

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

3.3 Economische ontwikkelingen

Hoofdstuk 3

Domein Gebieden

5H

Leerdoelen

Je weet dat Brazilië een grote sociale ongelijkheid kent.

Je begrijpt welke verbanden er bestaan tussen de economische en sociaal-culturele kenmerken van Brazilië.

Wat betekent dit?

Handel

Uit welk soort producten bestaat het Braziliaanse import- en exportpakket?

Exportpakket

• Agrarische producten (vlees, soja, suiker)
• Grondstoffen (ertsen, olie)

Importpakket

• Consumptiegoederen (auto’s, wasmachines, pc’s) 
• Grondstoffen (olie, fosfaat) 

-> wat kan je op basis van deze gegevens constateren? 

Economische groei

Oorzaken:

• Overheidsbeleid armoedebestrijding (stijging binnenlandse bestedingen)
  
• Exportopbrengsten (ijzererts China)

Gevolgen:

• 50 miljoen Brazilianen uit de armoede
  
• Daling inkomensongelijkheid
  

Economische groei

Stagnatie economische groei.

Wat zijn daarvan mogelijke oorzaken?

• Daling mondiale vraag naar grondstoffen (China)
  
• Mondiale economische terugval
  
• Daling FDI (buitenlandse investeringen)
  
• Inflatie
  
• Stijgende werkloosheid
  

Het exportpakket van Brazilië is eenzijdig. Op welk soort producten ligt de nadruk?

Bekijk bron 12
Het bbp per hoofd vertoont al geruime tijd een gestage groei. Hoe waardevol is die informatie als je weet dat Brazilië een grote sociale ongelijkheid kent?

Tussen 2014 en 2017 diepe economische crisis

Ontwikkelingen in werkgelegenheid:

verdeling beroepsbevolking (arm&rijk)

16e-19e eeuw

gericht op productie en uitvoer

land-en mijnbouwproducten

Vanaf 1960 neemt  landbouw in aandeel BBP af.

Welvaart: BBP/hfd sinds 1960 gestegen 

• sterke stijging sinds 2000
• inwoners gingen meer consumeren (grotere middenklasse)
• goedkope arbeidskrachten in steden.
• minder eenzijdige uitvoer meer hoogwaardige industrieproducten

Daling landbouw in aandeel BBP komt door:

Beleid importsubstitutie

(beschermen eigen markt)

wat industrialisering stimuleerde.

Vanaf jaren '90

daalt industrie in aandeel BBP en aandeel diensten in BBP neemt toe. Dit komt door:

Afschaffen importsubsititutie en overgang naar vrijhandel. Brazilië profiteerde van de vraag naar grondstoffen uit opkomende industrielanden.

Vanaf 1990 daalt het aandeel van de landbouw en mijnbouw in het BBP niet verder. De dienstensector wordt steeds belangrijker.

Vanaf 2011

Daling grondstof en aardolieprijzen stort Brazilië weer in een crisis.

Brazilië is gevoelig voor prijsschommelingen van grondstoffen op mondiale markt.

Economisch beleid Brazilië

Informele sector 

37-38% is hier werkzaam

• niet geregistreerd
• geen vast inkomen
• geen opleiding nodig
• zelfbedacht

Regionale ongelijkheid

Grote regionale verschillen

kernregio's in het zuidoosten

vestigingsplaatsvoordelen:

• goede infrastructuur
• concentratie bankwezen (toegang kapitaal)
• arbeidsmarkt groot en divers
• aanwezigheid afzetmarkt

Bijdrage aan het BBP per regio

Centraal Brazilië: moderne landbouwbedrijven (soja en suikerriet)

Noorden: Land-en mijnbouw (ijzererts, bauxiet, aluminium en nikkel)

Noordoosten: 

Kaarten uit de atlas