16.3 les 1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

16.3

les 1

Waarom is er
lijkstijfheid (anoniem)

Leerdoelen

Je begrijpt hoe ATP 'gemaakt' wordt

Je begrijpt hoe glucose aeroob afgebroken wordt

Je begrijpt hoe glucose anaeroob afgebroken wordt

Meest gebruikte Energie drager van de cel = ATP

ATP

De energie van ATP zit met name opgeslagen in de drie fosfaatgroepen.

ATP⇄ADP+Pi+(energie)

Hoeveel fosfaat groepen heeft ATP

1. één
2. twee
3. drie
4. vier

ATP opladen

De cel kan ATP 'opladen' op verschillende manieren:

Creatinefosfaat

Anaerobe dissimilatie

Aerobe dissimilatie

Is anaeroob met of zonder zuurstof?

1. met zuurstof
2. zonder zuurstof

Verloop in de cel:

1. Vrije ATP -> ADP + Pi  (energie paar sec.)
2. Creatinefosfaat (CP) + ADP -> creatine + ATP ( energie 30 sec. )
3. Anaerobe dissimilatie (verbranding) van glucose in 2x melkzuur,
   (energie 60 sec.) , geeft deel verzuring spieren
4. Aerobe dissimilatie van glucose met voldoende zuurstof
   (efficiënt -> max 38 ATP)  

Fosfaataccu

creatinefosfaat+ADP⇄creatine+ATP

Anaerobe dissimilatie glucose in de mens

C​6​​H​12​​O​6​​→2C​3​​H​6​​O​3​​+2ATP

glucose→melkzuur+2ATP

Schrijf de verbrandingsformule op (zoals je deze in de 2e geleerd hebt ;))

Aerobe dissimilatie glucose in de mens

C​6​​H​12​​O​6​​+6O​2​​→6CO​2​​+6H​2​​O+38ATP

glucose+zuurstof→koolstofdioxide+water+38ATP

Afbraak glucose

Afbraak van glucose in 4 stappen:

1. Glycolyse (in cytoplasma van de cel)

Zuurstof? ja, dan:

2. Decarboxylering (in mitochondriën)

3. Citroenzuurcyclus (in mitochondriën)

4. Elektronentransportketen (binnenmembraan van de mitochondriën)

Stap 1: Glycolyse

Doel: 1e stap in afbraak glucose tot pyrodruivenzuur

Om te starten is 2 ATP nodig, maar...

Levert weer 4 ATP op

Glucose: C6 molecuul

Pyrodruivenzuur C3 molecuul

1glucose+2NAD​+​​+2ADP+2Pi→2pyrodruivenzuur+2NADH,H​+​​+2ATP

Hoeveel ATP levert de glycolyse van glucose op?

1. 1 ATP
2. 2 ATP
3. 3 ATP
4. 4 ATP

Hoeveel pyrodruivenzuur ontstaat er door de glycolyse van 1 molecuul glucose?

1. 1 pyrodruivenzuur
2. 2 pyrodruivenzuur
3. 3 pyrodruivenzuur
4. 4 pyrodruivenzuur

Afbraak glucose

Afbraak van glucose in 4 stappen:

1. Glycolyse (in cytoplasma van de cel)

Zuurstof? ja, dan:

2. Decarboxylering (in mitochondriën)

3. Citroenzuurcyclus (in mitochondriën)

4. Elektronentransportketen (binnenmembraan van de mitochondriën)

Mitochondrium

Microscopische foto

Stap 2: Decarboxylering

Pyroduivenzuur (C3) gaat  mitochondrium in 

Afsplitsing 1 koolstofdioxide per pyrodruivenzuur  (decarboxylering)

Er ontstaat 2 C2 (acetyl –CoA) waarbij ook nog ontstaat:

2⋅(NAD​+​​+H​+​​+2e​−​​→NADH,H​+​​)

Per glucose molecuul 2x de citroenzuurcyclus

Stap 3: Citroenzuurcyclus

Citroenzuurcyclus

De formule

2⋅(pyrodruivenzuur+3H​2​​O+3NAD​+​​+1FAD+1ADP+1Pi→2CO​2​​+3NADH,H​+​​+1FADH​2​​+1ATP)

2pyrodruivenzuur+6H​2​​O+6NAD​+​​+2FAD+2ADP+2Pi→4CO​2​​+6NADH,H​+​​+2FADH​2​​+2ATP)

Per glucose molecuul, 2 pyrodruivenzuur moleculen

Stap 4: Electronen transportketen

Wordt ook wel oxidatieve fosforylering genoemd.

Volgende les meer uitleg hierover!

Uit NADH,H+ kan 3 ATP gemaakt worden

Uit FADH2 kan 2 ATP gemaakt worden.

Bij dissimilatie van 1 molecuul glucose max 38 ATP

Maar het vervoer van NADH,H+ en FADH2 kost 2 ATP

Andere brandstoffen?

Hier kun je ook ATP mee maken.

Wat is de volgorde voor de energie voorziening?

1

2

3

4

Anaerobe dissimilatie

Aerobe dissimilatie

Creatine fosfaat

ATP voorraad

Citroenzuurcyclus

Glycolyse

Decarboxylering

Oxidatieve fosforylering

Hoe vaak wordt de citroenzuurcyclus gebruikt voor de afbraak van 1 molecuul glucose?

1. 1/2 x
2. 1x
3. 2x
4. 4x

Opdrachten maken

Opdracht 1 en 2 van 16.3  (voor opdracht 2 moet je de stukjes uit de paragraaf doorlezen. Morgen bespreken we opdracht 2!)

Volgende les: wat doen NADH,H+ en FADH2 + herhaling