LLB S4 W4 AK krachten der aarde

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Krachten van de natuur

Hoofdstuk 4

 De aarde beeft

Lesdoelen van vandaag:

•  Je kunt de 3 onderdelen van de aarde benoemen.
  
• Je kunt de 3 manieren waarop aardplaten bewegen benoemen.
• Je weet op welke manier de kracht van een aardbeving gemeten wordt.
• Je kunt vertellen wat het verschil is tussen endogene en exogene krachten.
• Je kunt voorbeelden geven van exogene krachten.

Hoe komt het dat de aarde beeft?

De aarde bestaat uit verschillende lagen:

• aardkorst: buitenste schil van de aarde.
• mantel: deel van de aarde tussen de aardkern en de aardkorst.
• aardkern: binnenste deel van de aarde.

Wat is géén onderdeel van de aarde?

1. Aardkern
2. Aardkorst
3. Aardmantel
4. Aardcirkel

Bekijk de afbeelding en geef het juiste antwoord

1. 1= aardkorst, 2=mantel, 3=aardkern
2. 1=aardkern, 2=mantel, 3=aardkorst
3. 1=aardoppervlak, 2=magma, 3=kern
4. 1= oppervlakte, 2= lava, 3= aardkorst

De aarde in beweging

In de aardkorst zitten grote scheuren --> breuken

Hierdoor wordt de aarde verdeeld in delen --> aardplaten

Aardplaten en hun bewegingen

1.Twee platen duwen tegen elkaar (convergentie)

2. De ene plaat schuift onder de andere plaat (convergentie)

Beweging van de aardplaten

3.Twee platen schuiven langs elkaar (transversaal)

4.Twee platen schuiven uit elkaar (divergentie)

Beweging van de aardplaten

Welke begrip hoort bij: de platen bewegen naar elkaar toe

1. divergentie
2. convergentie
3. transversaal

Het epicentrum

= plaats op het aardoppervlak waar de beving het hardst is.

Zeebevingen

• Als zeeplaat (zwaar) tegen landplaat (lichter) botst, ontstaat een kloof --> trog
• Hierdoor kan een zeebeving ontstaan, met grote vloedgolven. Dit noemen we een tsunami

Tsunami

Het aardoppervlak recht boven de aardbevingshaard

1. Aardbevingshaard
2. Schaal van Richter
3. Epicentrum
4. Schokgolven

Het meetinstrument van aardbevingen noemen we

1. Epicentrum
2. Aardkorst
3. Seismograaf
4. Schaal van richter

Hoe noem je de schaal waarop de zwaarte van een aardbeving wordt weergegeven?

1. Schaal van Richter
2. Schaal van Seis

Schaal van Richter

Exogene krachten

Verwering

Dat is slijtage door externe factoren door neerslag, plantengroei en zon.

Verwering is het afbreken van gesteente door de invloed van het weer. Verwering kan worden onderverdeeld in chemische en mechanische verwering.

Chemische verwering

Bij chemische verwering wordt het gesteente afgebroken door zuren die in regenwater opgelost zitten. Ik stop mijn denkbeeldige gesteente, het suikerklontje, in een glas met warm water. Als ik dan ga roeren dan zie je dat het gesteente wordt opgelost in het water.

Mechanische

Bij mechanische verwering wordt het gesteente uit elkaar getrokken door kracht, dus bijvoorbeeld als ik het suikerklontje breek met mijn handen. Dit kan in het echt op drie verschillende manieren: vorst, boomwortels en temperaturen.

1. chemische verwering
2. mechanische verwering

Erosie 

Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt. Op Aarde gebeurt erosie vooral door de werking van wind, stromend water, ijs, maar ook ongewonere vormen van erosie zijn mogelijk als gevolg van vulkanisme en inslagen. Erosie is een fenomeen met een natuurlijke oorzaak. Menselijke activiteiten kunnen het erosieproces versterken, bijvoorbeeld door het kappen van bossen en het kaal houden van de bodem door ploegen.

sedimentatie

Is het zinken van materialen naar de bodem, waardoor er onderdruk van tijd en druk sediment gesteente kan ontstaan.

Zie je hier sediment gesteente of gesteente dat gevormd is door erosie?

1. Sediment gesteente
2. Erosie