ML4 Leven tussen verschillende culturen PFSL1

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Pluriforme samenleving

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen...

• welke ontwikkelingen de Nederlandse cultuur beïnvloeden 
• hoe Nederland door verschillende onntwikkelingen veranderd.
• wat dominante cultuur is en wat subculturen zijn. 
• waarom culturen per plaats, tijd en groep verschillen.
• 
  

en je kunt voorbeelden noemen van de dominante cultuur en de verschillende subculturen.

Nederland is door verschillende ontwikkelingen veranderd.

• individualisering
• ontkerkelijking
• globalisering
• feminisme
• emancipatie
• etnische minderheden

Nederland is veranderd

• Tot ongeveer 1950 waren er in de dominante cultuur van Nederland voor een deel andere normen en waarden dan nu. 
• (dominant = overheersend)
• (Norm = gedragsregel. Waarde is wat mensen belangrijk vinden)

• Gelijkheid tussen man en vrouw (vroeger: traditionele rolverdelingen)
• Handelingsonbekwaamheid vrouwen: mochten niet zelfstandig een bankrekening openen of arbeidsovereenkomst tekenen.

Individualisering 

• Nederland was vroeger sterk verzuild (organisatie rondom geloof). Katholieken, protestanten en socialisten aparte scholen, tv-zenders en kranten. 
• Rond jaren 60: mensen gaan zich steeds meer als vrij individu zien: individualisering. 
• Persoonlijke vrijheid, zelfontplooiing en eigen verantwoordelijkheid. 
• Nadeel: minder bindingen met anderen wat zorgt voor meer eenzaamheid, egoïsme en asociaal gedrag.

Globalisering

• Tot in de vorige eeuw waren mensen vooral op Nederland gericht. 
• Vakantie in eigen land, Nederlandse media, Nederlandse producten. 
• Door nieuwe communicatie- en transportmiddelen groeide de internationale handel. Ook gingen mensen op vliegvakantie en komen ze via het internet makkelijker in contact met het buitenland.
• De ontwikkeling waardoor mensen wereldwijd steeds meer met elkaar verbonden raken

Globalisering

• Heeft gezorgd voor sterke cultuurveranderingen (eetgewoonten, kledingstijlen, sociale omgangsvormen) 
  
• Positief: vergoot je mogelijkheden en verruimt je blik.
• Negatief: bedreiging voor de eigenheid van een land. 
• Reactie op globalisering: nationalisme en versterking van de eigen cultuur. 

Emancipatie

• Mensen streven actief naar gelijke rechten en gelijke behandeling.  
• Vrouwenemancipatie: 
• Stemrecht 1919.
• Studeren, werken, economisch onafhankelijk van mannen.
• Veranderingen rolpatronen.
• Anticonceptiepil en soepelere abortuswetgeving.

Homo-emancipatie

• 2001: homohuwelijk bij wet geregeld (eerste ter wereld!)
• Steeds meer maatschappelijk geaccepteerd, maar nog steeds mensen die het afkeuren. 
• lhbti-beweging komt uit de homo-emancipatie. Erkenning van veel groepen. 
• Maar: in veel beroepen en kringen is homoseksualiteit nog steeds niet geaccepteerd.

Etnische minderheden

• Eisen meer hun plek op in de NLse samenleving.
• Meer presentatoren en acteurs met verschillende etnische achtergronden.
• Politieke partijen.
• Black Lives Matter 

Cultuur

cultuur is alles dat is aangeleerd

natuur alles dat is aangeboren 

Cultuurkenmerken

Normen zijn gedragsregels

Waarden zijn principes

Cultuurkenmerken : kennis, gewoonten, opvattingen, kunst, sport, symbolen en feestdagen

Cultuur verschilt:

Wat normaal en abnormaal is verschilt per groep/generatie/land Cultuur is dynamisch

Cultuur verschilt dus per:

• per groep
• per plaats 
• per tijd

Culturen verschillen

• Per groep (Hiphoppers gedragen zich anders dan Jehova's getuigen. 
• Per plaats (Boeren en smakken bij het eten is in China heel beleefd, hier niet) 
• In tijd (Vroeger was seks voor het huwelijk echt not done)

Filmpje: Pluriforme samenleving

In het volgende filmpje krijg je een basisuitleg over de Pluriforme samenleving in Nederland. Dit vormt de basis voor dit hoofdstuk. Het kijken van dit filmpje is huiswerk en onderdeel van de lesstof.  Je kunt hierover aantekeningen maken in het themadossier.

Wat is de beste omschrijving? Een pluriforme samenleving is een samenleving met:

1. Veel etnische groepen.
2. Een grote culturele diversiteit.
3. Evenveel allochtonen als autochtonen.
4. veel verschillende culturen

Pluriforme samenleving

Twee begrippen om dit thema goed te kunnen begrijpen: 

Pluriforme samenleving is een samenleving van mensen met verschillende culturen en leefstijlen  => Pluriform betekent veelvormig

Cultuurgroepen => Groep mensen die dezelfde normen, waarden en gewoonten heeft.

Kenmerken

De  kenmerken van de Nederlandse pluriforme samenleving :

1. Er is een dominante cultuur

2. Er zijn  subculturen

3. Er zijn verschillende godsdiensten

4. Er zijn verschillende normen en waarden

Dominante cultuur

Dominante cultuur = De normen, waarden en gewoonten van de meeste mensen in een land

• Bijvoorbeeld: de intocht van Sinterklaas of 's avonds rond zes uur warm eten. Enne  vrijheid van meningsuiting, Koningsdag en gelijke behandeling van vrouwen, de Gay-Pride etc.

Subculturen

Een subcultuur is de cultuur van een kleine groep binnen de samenleving, bijvoorbeeld door: muzieksmaak, land van herkomst, regio, werk of geloof

• Je gedraagt je volgens de normen, waarden en gewoonten van deze groep

• Je hoort meestal niet bij één subcultuur, maar bij de voetbalclub, deze school, groep gamers etc. 

Soorten subculturen

• geloof  => Joden, moslims, protestanten, katholieken
• muziek => hiphoppers, metalheads, Jubal, Schylge
• werk =>  metselaars, kunstenaars, makelaars
• politiek => socialisten, liberalen, christen-democraten
• woonplaats => Amsterdammers en Friezen 
• migratieachtergrond => Turkse- Marokkaanse-, Surinaamse-Nederlanders

Etnische subculturen

Deze subculturen zijn gebaseerd op land van herkomst, zoals: 

Turken, Surinamers, Antilianen, Marokkanen,  Iraniërs.

Vaak houden mensen tradities uit het land van herkomst in ere. 

Aan de slag!

Leerdoelen behaald? 

• Je kunt uitleggen wat dominante cultuur is en wat subculturen zijn en een voorbeeld van dominante cultuur en de verschillende subculturen geven. 
• Je kunt uitleggen waarom culturen per plaats, tijd en groep verschillen.

Verwerk de antwoorden op de leerdoelen in je themadossier.

Maak de nabeschouwing