Brugklas JDW - Fictie en Poezie les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

WELKOM BIJ HET VAK NEDERLANDS! 

MEVROUW DUINHOUWER

LEERDOELEN

Je leert literaire begrippen zoals personages, tijd, ruimte

We oefenen met deze begrippen aan de hand van je leesboek 3

We kijken naar voorbeelden

Je leest verschillende fragmenten

Lesprogramma

• Woensdag

         Fictie en Poëzie 

• Vrijdag

         Lesuur 1 - Fictie en Poëzie

         Lesuur 2 - Lezen

Meenemen naar elke les

• Lesboek Kern
• Schrift
• Je leesboek 
• Je dichtbundel

LEZEN

Boek 3 van je leeslijst (minimaal niveau 2)

Een dichtbundel

• Nederlandse dichter
• Geen verzameling van verschillende dichters
• Laat je bundel door mij goedkeuren

TOETS

Leertoets

• Begrippen die met verhaal- en poëzieanalyse te maken hebben
• Zelf interpreteren
• Vragen met betrekking tot jouw dichtbundel

Theorie (fictie en non-fictie) 

Fictie = alles wat verzonnen is.
Fictie die 'net echt' is, noemen we realistisch.
Fictie die niet waar kan zijn, noemen we niet-realistisch. 

Voorbeelden: leesboeken, strips, toneelstukken

Non-fictie = alles wat niet verzonnen is. 

Voorbeelden: schoolboeken, nieuwsberichten, enz.

Realistische fictie

Niet-realistische fictie

Theorie (personages) 

Hoofdpersonen + bijpersonen = personages

Wat krijg je over hoofdpersonen te weten?

- wat hij/zij denkt en voelt

- wat zijn/haar karaktereigenschappen zijn

- hoe hij/zij eruitziet

- waar, hoe en met wie hij/zij woont
Hierdoor kun je je beter inleven in de hoofdpersoon.

Over de bijpersonen krijg je minder informatie. Je krijgt meestal geen gedachten of gevoelens te lezen.

Theorie (personages) 

Karakterontwikkeling =  de verandering van het karakter van een personage. Wat hij/zij meemaakt heeft hier invloed op.

Round character =
- een verhaalpersonage dat niet steeds hetzelfde reageert.

- vaak de hoofdpersoon.

- iemand die een karakterontwikkeling doormaakt.

Flat character = 
- een verhaalpersonage dat voorspelbaar reageert.
- vaak een bijpersoon.

- iemand die geen karakterontwikkeling doormaakt

Huiswerk

A3 PERSONAGES - blz. 144

Lees het fragment op blz. 143

Maken opdrachten 1 t/m 5

PERSONAGES

Helden - schurken 

Typen - archetypen  

Karakters 

Archetype

Een archetype is een type personage die een verzameling aan kenmerken bezit die typerend en herkenbaar zijn

de onschuldige, de onderzoeker, de wijze, de held, de rebel, de magiër, de joker, de gewone man, de geliefde, de schepper, de zorger en de heerser.

Round en flat character

 We maken onderscheid tussen karakters (round characters) en types (flat characters).

Een round character maakt vaak een ontwikkeling door in het verhaal. Het is iemand die vele verschillende eigenschappen heeft zowel goede als slechte. Vaak heb je het idee dat je het personage ook goed kent.

 Een flat character leer je als lezer eigenlijk niet zo goed kennen, je weet niet zo goed wat het personage denkt.

OPDRACHT

A3 PERSONAGES - blz. 144

Maak opdracht 6, 7 en 8

Learnbeat: 

Literatuur - Fictie personages : A. Personages 

Ga op zoek naar 4 foto's van personages (in duo's): 

- Bedenk bij elke foto een karakter. Beschrijf het karakter zo volledig mogelijk

- Welke rol krijgen de personages in jouw verhaal? 

- Schrijf een kort verhaaltje. 

Nabespreken

A3 PERSONAGES - blz. 144

Maak opdracht 6, 7 en 8

https://schooltv.nl/video/clipphanger-wat-zijn-stereotypes/

Perspectief

Perspectief en verteller

Perspectief betekent: Gezichtspunt.

Daarmee wordt bedoeld dat de lezer als het ware 'over de schouder' meekijkt met een van de personages.

Er zijn 3 soorten perspectief:

1.  Ik-perspectief
2.  Hij/zij-perspectief
3. Alwetende verteller/wisselend perspectief

Ik-perspectief

Bij dit perspectief lijkt het alsof de ik-figuur al schrijvend verslag doet van de dingen die hij direct meemaakt of ooit beleefd heeft. Vooral bij dagboeken zie je dit vaak terug.

bijvoorbeeld:

"Ik loop op straat en zie voor mij op de grond een vreemd voorwerp liggen. Het is groen en het geeft de suggestie van beweging. Hoewel het maar een klein hoopje drilpudding lijkt, boezemt het me direct angst in. Ik durf er niet naar te kijken, maar kan mijn ogen niet afwenden. Ik moet. Het wil dat ik het zie."

Hij/zij-perspectief

Het verschil met het ik-perspectief is dat het verhaal in de hij/zij-vorm wordt beschreven.

Bijvoorbeeld:

"Hij staat daar, doodstil, aan de grond genageld. Het vreemde voorwerp dat voor hem op de grond ligt, lijkt hem volledig te hypnotiseren. Het gelei-achtige materiaal gloeit. Een vreemde straling lijkt doelgericht zijn weg te zoeken naar de ogen van starende jongen. Pieter beeft. Niet in staat zich te bewegen."

Personages 

Schurken

slecht

duister

(vaak) lelijk

tegenpool van held

Helde  

goed

dapper

(vaak) aantrekkelijk

personages

hoofdpersoon	bijpersoon
Je komt te weten wat hij/zij denkt en voelt	Je krijgt veel minder informatie. Geen gedachten en gevoelens.
round characters; Hij/ zij maakt een karakterontwikkeling door.	flat characters; Hij/ zij verandert niet en is voorspelbaar.

Perspectief

Wie vertelt het verhaal?

• ik-perspectief 
• Personaal perspectief
• Meervoudig perspectief
• Auctoriale verteller

Auctoriaal perspectief

• De verteller staat buiten het verhaal
• Geeft er soms wel commentaar op
• Hij weet van alle personages wat ze waarnemen, denken, voelen.
• Objectief perspectief