Architectuur Romantiek

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Romantiek en Realisme

Leerdoelen

• Je kent de belangrijkste stijlen uit de architectuurgeschiedenis, zodat je deze stijlen ook als neostijl kan herkennen (bv. neo-gotiek, neo-barok);

• Je kan de kenmerken noemen van de architectuur in de romantiek;

• Je kan uitleggen welke nieuwe materialen werden gebruikt in de architectuur in de 2e helft van de 19e eeuw (ingenieursbouwkunst);

• Je weet wat de arts and craftsbeweging en jugendstil inhoudt;

800 v. Chr. - 476 na Chr.

De Klassieke Oudheid

500-1500

Middeleeuwen

1450-1600

1600-1700

Romaans

Gotiek

Renaissance

Barok

Grieken en Romeinen

Neoclassicisme

18e eeuw en eerste helft 19e eeuw.

Architraafbouw: 

Frontons, timpanen en zuilen in verschillende zuilorden: (dorisch, ionisch, korintisch) dragen de architraafbalk. Daarboven zit de fries, kroonlijst en timpaan. 

Op welke manier verandert de stad in de 19e eeuw?

Kenmerken architectuur Romantiek

• Niet zozeer één bouwstijl: wel vele neostijlen.

• Interesse Middeleeuwen: ‘Gothic Revival’ / teruggrijpen op stijlen uit nationale verleden.

• Later in Romantiek: Eclecticisme (combineren van verschillende stijlen...in dit geval bouwstijlen).

Welke neostijl(en) herken jij in het Rijksmuseum?

1. neoromaans
2. neogotiek
3. neorenaissance
4. neobarok

typisch gotische ramen

NEOGOTIEK

trapgevels, speklagen etc.

NEORENAISSANCE

Welke neostijl herken je in Opéra Garnier in Parijs? Noem ook een aspect waaraan je dit ziet.

Versieringen in theaterzaal

Opéra Garnier Parijs

Foyer met trappen

Zaal met balkonnen

Royal Pavilion in Brighton (Engeland)

Combinatie van Moorse, Indiase, Chinese en gotische bouwstijlen. Uivormige koepels, minaretachtige torens, beeldhouwwerk als kantwerk, hoefijzervormige bogen.

Royal Pavilion

Exotisch interieur: ‘bamboe’, ‘palmbladeren’, draken, slangen, Chinese taferelen.

Palacio da Pena

In Sintra (Portugal)

"In het gebouw worden verschillende bouwstijlen gecombineerd, zoals de Moorse, de Manuelstijl, neoromaansestijl, de neorenaissance en de neogotiek. Deze combinatie is een duidelijke uiting van de romantische stroming uit de 19e eeuw met zijn hang naar exotisme."

Neuschwanstein

"De bouw werd door Ludwig (Lodewijk II) gestart in 1869 en zijn bedoeling was het oprichten van een middeleeuws ridderslot. Ironisch genoeg werd het kasteel, dat gebouwd werd voor één enkele bewoner, zes weken na de dood van Lodewijk II geopend voor bezoekers, en sindsdien is het een Europese topattractie geworden. "

Ingenieursbouwkunst

in 2e helft 19e eeuw

Nieuwe materialen:

- Gietijzer/gietstaal + glas

- Ideaal voor bruggen, kassen en hallen.

Traditionele architecten ontwerpen gevels, ingenieurs de achterliggende hallen.

Architect ontwerpt gevel en toont kennis van traditionele bouwstijlen.

Ingenieur bouwt grote overspanningen, heeft kennis van nieuwe materialen en technieken.

Arts and Crafts

• Opgericht als reactie op de industrialisatie (dit zou leiden tot zielloze goederen en vormgeving).
• Traditionele ambachtelijke productie en vakmanschap in hoog vaandel.
• Machinale productie ondergeschikt aan en mindere kwaliteit dan met hand gemaakte productie.
• Leidt wel tot erg kostbare producten, waardoor het vooral een elitaire stijl is gebleven.

• Door nieuwe bouwtechnieken met staalconstructies is de mogelijkheid het lineaire aspect van Jugendstil in gebouwen toe te passen.
  
• Nadruk op lijn, vlak en decoratie.
  
• Slingerende, gebogen, asymmetrische lijnen.
  
• Dure stijl: vaak hotels, warenhuizen, winkelpanden, kantoren, villa’s.
  
• Overal regionale verschillen in Jugendstil.
  

Dit gebouw uit de 19e eeuw wil ik graag laten zien...