tekstdoelen en tekstsoorten vmbo tl

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Lezen doelen: je leert

• tekstdoel en tekstsoort herkennen;
• Je weet verschil tussen objectieve en subjectieve informatie
• informatieve teksten lezen;
  
• vaststellen of informatie objectief is;
  
• internettekst

Tekstdoelen en tekstsoorten

Een schrijver heeft altijd een doel als hij een tekst schrijft. 

Dit doel hangt samen met de tekstsoort die hij kiest.

Zo kan je het juiste antwoord geven als je vragen krijgt over een tekstdoel en tekstsoort met de toets.

Voor je plezier

Om informatie te verkrijgen

Vertelt hoe je iets moet doen

Om je over te halen iets te doen

Amuserende teksten

Informatieve teksten

Instructies

Overhalende teksten

Wat voor soort tekst is een hoofdstuk uit een schoolboek?

1. informatief
2. instruerend
3. overtuigend
4. activerend

Wat voor soort tekst is een recept in een kookboek?

1. informerend
2. overtuigend
3. instruerend
4. amuserend

Wat voor soort tekst is een artikel op de voorpagina van een krant?

1. informerend
2. instruerend
3. overtuigend

wat voor soort tekst is een advertentie voor de nieuwste Iphone?

1. informatief
2. instruerend
3. overtuigend
4. overhalend

Wat voor soort tekst is een artikel op de opiniepagina van een krant?

1. informerend
2. instruerend
3. overtuigend

Sleep de tekstdoelen naar het juiste plaatje

Informeren

Activeren

Overtuigen

Amuseren

Kenmerken van een informatieve tekstsoort

Doel: informeren

1. Er staan vrijwel uitsluitend feiten in

2. Als er een mening wordt gegeven, is die niet van de schrijver zelf.

Kenmerken van een instructieve tekstsoort

Doel: instrueren

-er wordt vaak gebruik gemaakt van gebiedende wijs

-er wordt vaak gebruik gemaakt van opsommingstekens

-er staan vaak plaatjes bij die de tekst verduidelijken

Kenmerken van een betogende tekstsoort.

Doel: overtuigende 

1. In de inleiding geeft de schrijver zijn mening, in de vorm van een standpunt.

2. In de kern geeft de schrijver argumenten om zijn mening kracht bij te zetten.

Kenmerken van een betogende tekstsoort 

Doel: activeren/overhalen

Activerende teksten hebben als doel om de lezer aan te zetten tot actie: hij/zij moet iets gaan doen!

- Opvallende woorden/teksten

- Vaak (grote) afbeeldingen

- 'Lokkertjes"

Kenmerken van een betogende tekstsoort.

Doel: activeren/overhalen

Activerende teksten hebben als doel om de lezer aan te zetten tot actie: hij/zij moet iets gaan doen!

- Opvallende woorden/teksten

- Vaak (grote) afbeeldingen

- 'Lokkertjes"

Wat zijn informatieve teksten?

• Nieuwsberichten: tekst uit de krant over een actuele gebeurtenis.
• Uiteenzetting: tekst waarin wordt gegeven over een onderwerp bv een onderzoek dat is gedaan of over oorzaken en gevolgen van een probleem.
• Interviewverslag: tekst waarin verslag wordt gedaan van een vraaggesprek.

Hoe beoordeel je internetteksten 

op bruikbaarheid?

1. Geeft de tekst antwoord op de vraag die je hebt?

2. Komt het doel van de tekst overeen met jouw  doel?

3. Is de tekst begrijpelijk?

Objectieve informatie

Is informatie waarin de mening van de schrijver geen rol speelt. Hij is neutraal en presenteert alleen feiten. 

Noem een voorbeeld

Let op!

Schrijvers die willen overtuigen, proberen soms hun mening zo te geven dat het een feit lijkt. Let dus altijd goed op bij het lezen!

Als laatste:

Soms lopen tekstdoelen in elkaar over. Een overtuigende tekst kan ook informatief zijn. In een handleiding zit ook informatie. En in een informatieve tekst zitten ook meningen, al zijn die niet van de schrijver zelf.  

Infographic

Combinatie van tekst en beeld

Infographic

Combinatie van tekst en beeld

Werkwoordspelling

Einde les