1.4 - Gedragsonderzoek

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 1

Gedrag

Hoofdstuk 1 Gedrag

1.1 - Communicatie

1.2 - Prikkels

1.3 - Functies van gedrag

1.4 - Gedragsonderzoek

1.5 - Ontwikkeling van gedrag

1.3 - Functie van gedrag

Herhaling

Wat is een voorbeeld van overspronggedrag?

1. Een gorilla slaat zich op de borst bij een aanval op een andere gorilla
2. Een hond gaat op zijn rug liggen om een ruzie te voorkomen
3. Een meeuw die ruzie heeft met een andere meeuw gaat zijn veren poetsen
4. Iemand gaat in het midden van een groep lopen om beter beschermd te zijn

Als een kat tijdens een gevecht in ene zijn poten gaat likken noemen wij dit gedrag:

1. conflictgedrag
2. ambivalent
3. territorium gedrag
4. overspronggesdrag

Bij een moeilijke vraag krab je je even verlegen achter je oor. Dit is een voorbeeld van..

1. ambivalent gedrag
2. omgericht gedrag
3. overspronggedrag

Iemand wordt beledigd. Hij kan hier op verschillende manieren op reageren.
Bij welke manier is er sprake van omgericht gedrag?

1. Hij krabt zich op zijn hoofd.
2. Hij loopt weg.
3. Hij slaat erop los.
4. Hij slaat met zijn vuist op tafel.

Een hond bijt bij het uitlaten steeds in zijn riem. Dit is een voorbeeld van

1. ambivalent gedrag
2. omgericht gedrag
3. overspronggedrag

Je vergeet je werkstuk op te slaan op de computer. Kwaad geef je een klap op het toetsenbord.

1. Ambivalent gedrag
2. Overspronggedrag
3. Omgericht gedrag

Een wolf verdedigt zijn territorium door te dreigen en toch weer terug te trekken

1. Ambivalent gedrag
2. Omgericht gedrag
3. Overspronggedrag
4. Agressief gedrag

Iemand is als kind gebeten door een hond en daardoor zijn leven lang bang voor puppy's

1. Klassiek conditioneren
2. Operant conditioneren

Het aanleren van gedrag door straf en beloning wordt ... conditionering genoemd

1. Klassieke
2. Operante

Dolfijnen krijgen een vis als ze door een hoepel springen.

1. Klassiek conditioneren
2. Operant conditioneren

1.4 - Gedragsonderzoek

Doelen van deze paragraaf

Je kan uitleggen waarom onderzoek naar gedrag zin heeft

Je kan verschillende manier van gedrag leren benoemen

Je weet wat een gedragsketen is

Je weet wat een gedragssysteem is

Je kan een ethogram maken

Je weet hoe je een protocol maakt

Je kan uitleggen wat antropomorfisme is, en hiervan voorbeelden geven

Dierwelzijn

Oude dierentuinen -> grote kooien/hokken -> leidde tot stress

Onderzoek naar natuurlijk gedrag heeft geholpen bij ontwerp dierverblijven

Gedrag aanleren

Conditioneren (trainen) oudere dieren

Imiteren door jonge dieren

Ook bij mensen (spelende kinderen die ouders nadoen)

Inzicht - afhankelijk van soort

Schakels en ketens

Aparte handelingen (gedragselementen)

handelingen horen bij elkaar, vinden plaats op vaste volgorde -> gedragsketen (vb kat die zich wast)

Verschillende gedragsketens die allemaal 1 doel hebben, bijvoorbeeld eten -> gedragssystemen

Gedrag bestaat uit meerdere gedragssystemen

Gedrag beschrijven

Ethogram - lijst met handelingen -> Subjectieve interpretatie (bron 16, boven)

Protocol - lijst met handelingen die je hebt waargenomen (bron 16, onder)

Gedrag onderzoeken

Onderzoeksvraag (wat wil je weten)

Vb: invloed van vloer op gedrag olifant. Eerst op betonnen vloer, daarna nieuwe vloer. Hoe verandert het gedrag? - 1 factor veranderd

Dierentuin - makkelijk, dieren zitten 'op 1 plek'. Minder zicht op echt natuurlijk gedrag

In het wild - lastiger. Bijv. dmv trackers

Antropomorfisme

Vragen

Wat is een gedragsketen?

1. Serie handelingen in vaste volgorde
2. Gedrag dat altijd gebeurt

Lucia zegt: "De balts is een voorbeeld van een gedragsketen."

Heeft Lucia gelijk?

1. ja
2. nee

Handelingen die een gemeenschappelijk doel hebben vormen samen...

1. gedragssysteem
2. gedragsketen
3. gedragselementen

Welke uitspraak over een ethogram klopt NIET?

1. Je schrijft op wat een dier doet met een afkorting
2. Een gedragshandeling wordt omschreven
3. Je schrijft een reeks handeling van een dier op
4. Het is een lijst met beschrijvingen van gedrag

Is dit een ethogram
en/of een protocol?

1. Zowel een ethogram als een protocol
2. Ethogram
3. Protocol
4. Geen van beiden

Wat is antropomorfisme?

1. Een dier zo subjectief mogelijk observeren.
2. Een dier zo objectief mogelijk observeren
3. Het toekennen van menselijke eigenschappen aan dieren.
4. Het toekennen van dierlijke eigenschappen aan dieren

Welke van onderstaande uitspraken is een antropomorfisme?

1. De hond kwispelt met zijn staart
2. De koeien springen in de wei
3. Het konijn ligt tevreden in zijn hok
4. De walvis zwemt rustig rond

Aan het werk

Verwerk de paragraaf op een manier die je prettig vind:

- Opdrachten maken

- Mindmap

- Samenvatting

- Flashcards

- etc.

Huiswerk

Verwerk 1.3 op je eigen manier

Lees 1.4