Kustbeleid

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

§1.3 Inspelen op de natuur

Deelvragen

* Hoe werkt de nieuwe manier van kustbescherming?

* Hoe houdt men de kustgebieden waar dynamische     handhaving niet mogelijk is veilig?

* Wat is integraal waterbeleid?

Korte herhaling vorig les

* bewegingsrichting van het sediment langs de kust

* wijze van verplaatsen van maritiem sediment

* belang van strand en zandbanken 

* onstaan van duinen 

De dominante richting van de verplaatsing van sediment langs de Nederlandse kust is

1. van zuidoost naar noordwest
2. van noordwest naar zuidoost
3. van zuidwest naar noordoost
4. van noordoost naar zuidwest

Maritiem sediment wordt langs de kust verplaatst door

1. wind en golven
2. getijden en golven
3. wind en getijden
4. wind, golven en getijden

Wat is het belang van strand en zandbanken bij kustbescherming?

Wat is de juiste volgorde?
A: wortels houden zand vast. B: zand hoopt zich op achter een oneffenheid op vlakte. C grassen filteren zand uit wind en zorgen voor duinaangroei. D: eerste grassen vestigen zich op embryoduin. E: vegetatie breidt zich uit en zorgt voor verdere consolidatie van duin.

Hoe gebruiken we deze kennis om onze kust te beschermen?

Bij zachte kusten (duin&strand) doet Rijkswaterstaat dat met zandsuppleties.

Strandsuppletie:

Voordelen? 

Nadelen? 

Zelfstandige opdracht

Ga naar de Classroom en open het werkblad "De kennis van nu, de Zandmotor"

Kijk naar de aflevering en beantwoord de vragen.

Lever de antwoorden in in de classroom. 

KUSTBELEID

- Herhaling:

 dynamische handhaving, suppletie en de zandmotor

- Vandaag:

Slufter, bolwerkvorming

Op sommige plaatsen is de duinenrij weg. Welke soort verdediging is dan nodig?

1. een eilandenrij
2. dynamische kustverdediging
3. zachte kustverdediging
4. harde kustverdediging

Op de foto zie je?

1. Strandsuppletie
2. Zandmotor
3. Vooroeversuppletie
4. Harde kustverdediging

Wat zijn de voordelen van vooroeversuppletie t.o.v. strandsuppletie?

de Zandmotor

Een nieuwe manier om de kust te verdedigen. Je spuit voortdurend zand voor de NL kust en laat de zee zelf het zand verspreiden. 

(ipv om de 5 jaar het zand op strand te spuiten)

Zeestromen en getijden zorgen voor de verspreiding van het zand. 

Leg in het kort uit wat de Zandmotor doet en wat hier de voordelen van zijn t.o.v. reguliere suppletie.

De slufter op Texel is een landinwaartse getijdengeul. De natuurlijke Texelse slufter werd aangepast aan veranderende omstandigheden.

Slufter

Dynamisch kustbeheer: getij en wind houden de kust in stand en vormen een gradiëntrijk milieu: er is sprake van allerlei overgangen in het landschap. De natuur is er voortdurend in beweging, soortenrijkdom van plantengroei en dierenleven groot.

Ecologische waarde blijkt uit grote natuurlijke dynamiek en grote(bio)diversiteit

(soortenrijkdom van flora en fauna)

Alleen daar waar de duinen breed genoeg zijn!

Nog meer zachte kustverdediging: De Kerf bij Bergen.

- Geen overstromingsgevaar voor het binnenland. 

-Er ontstond een gradiëntrijk milieu. 

- De zeereep wordt sterk opgehoogd door stuivend zand, alleen bij extreem hoog water staat de inham blank. (= verschil met slufter)

- De vegetatie past zich aan het brakwatermilieu aan.

Leg uit dat door ‘De Kerf’ bij Bergen een gradiëntrijke omgeving is ontstaan.

“Een gradiëntrijk gebied heeft allerlei overgangen in hoogteligging, grondsoort en waterhuishouding. Door dit soort overgangen vormt een gradiënt een ecosysteem dat bestaat uit een rijke variatie aan planten en dieren”. 

Wat zijn de verschillende functies van het duinengebied?

Veschillende functies van het duingebied

Vaak botsend!

Bolwerkvorming

Kustbebouwing belemmert beweeglijkheid kust: 

Bolwerken zijn belemmering voor dynamisch handhaven

Bolwerkvorming verhoogt overstromingsrisico ➔ 

Bebouwingscontouren moeten de kuststrook veiligstellen

Contourenbeleid

Voorbeeld van bolwerk-vorming

Gevaar: Zee komt “achterlangs” het land binnen

OF “voorlangs” onder de dijk door = verzilting

Hondsbosse Zeewering

Oplossing: Buitendijkse suppletie

Strand/duinen houden zoet water vast 

De Hondsbosse Zeewering laat zien hoe een bolwerk (harde kust) is geïntegreerd in dynamisch kustbeheer. Aan de zeezijde van de dijk werd zand opgespoten en een strandmeer gevormd.

Een voorbeeld van dynamisch kustbeheer is

1. hard waar het kan, zacht waar het moet
2. estuaria
3. dammen aanleggen om stroming te leiden
4. de zandmotor

Aan de slag!

Afmaken paragraaf 4.1