Les 2.2 herhaling dativus / persoonlijk voornaamwoord

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Voorbeeld

Ik schrijf jou een brief

Geef een snoepje aan mij.

Ik zeg tegen hem de waarheid.

Ik open de deur voor moeder.

Voorbeeld

Iulius Marco malum dat.

Julius geeft Marcus een appel.

Envelvoud

1 femin-ae (let op dubbelvorm)

2 serv-o

3 reg-i

Onzijdige woorden gaan in de dativus niet anders dan andere woorden van dezelfde groep.

Meervoud

1 femin-is

2 serv-is

3 reg-ibus

Zie overzicht SPQR hulpboek blz. 127 of stencils

Sommige uitgangen komen vaker voor

Dan moet je kiezen welke uitgang het beste past.

• Wat past grammaticaal?
• Welke vertaling levert een betekenisvolle zin op?

Donum feminae dant.

Twee mogelijkheden

De vrouwen geven een geschenk. (feminae - nom. mv.)

Ze geven een geschenk aan de vrouw. (feminae - dat. ev.)

Servi regi mandata dant.

De slaven geven de koning opdrachten.

Let op -i bij welke verbuigingsgroep een woord hoort.

(servus --> groep 2 --> nom. mv.)

(rex, reges --> groep 3 --> dat. ev.)

favere + dat

Sommige werkwoorden hebben in het Latijn een dativus waar je vanuit het Nederlands een accusativus zou verwachten (als in lijdend voorwerp)

Dei pueris favent --> De goden steunen de jongens.

In de woordenlijst staat er dan "+ dat"

Welke naamval staat "servo"

1. nominativus enkelvoud
2. genitivus enkelvoud
3. dativus enkelvoud
4. accusativus enkelvoud

Welke naamval staat "lupae"?

1. nominativus meervoud
2. accusativus enkelvoud
3. dativus enkelvoud
4. dativus meervoud

pueros

1. nominatvus enkelvoud
2. nominativus meervoud
3. accusativus enkelvoud
4. accusativus meervoud

regibus

1. nominativus enkelvoud
2. nominativus meervoud
3. dativus enkelvoud
4. dativus meervoud

regi

1. dativus enkelvoud
2. accusativus meervoud
3. nominativus meervoud
4. nominativus enkelvoud.

servi

1. nominativus enkelvoud
2. nominativus meervoud
3. dativus enkelvoud
4. dativus meervoud

mandata

1. nominativus meervoud
2. accusativus meervoud
3. nominativus enkelvoud
4. accusativus enkelvoud

reges

1. nominativus enkelvoud
2. nominativus meervoud
3. accusativus enkelvoud
4. accusativus meervoud

Persoonlijk voornaamwoorden

Nederlands:

hij, zij, wij, ons, jullie

Latijn:

eos, nobis, tu, vos

persoonvorm	eerste persoon	vertaling
nom	ego	ik
dat	mihi	(aan/voor) mij
acc	me	mij

persoonvorm	eerste persoon	vertaling
nom	tu	jij
dat	tibi	(aan/voor) jou
acc	te	jou

persoonvorm	1e p. meervoud	vertaling
nom	nos	wij
dat	nobis	(aan/voor) ons
acc	nos	ons

persoonvorm	1e p. meervoud	vertaling
nom	vos	jullie
dat	vobis	(aan/voor) julie
acc	vos	jullie

3e	enkelvoud	(hij / zij / hem haar)
	mannelijk	vrouwelijk
nom	is (hij)	ea (zij)
dat	ei (aan hem)	ei (aan haar)
acc	eum (hem)	eam (haar

3e meervoud	meervoud	(zij / hen)
	mannelijk	vrouwelijk
nom	ei (zij)	eae (zij)
dat	eis (aan hen)	ei (aan hen)
acc	eos (hen)	eas (hen)

• Persoonlijk voornaamwoorden in de nominativus komen alleen voor bij nadruk.
• Ego maneo, tu fugis. - Ik blijf, jij vlucht.
• De uitgangen zijn een mengeling van groep 1,2,3 daaraan kun je ze proberen te herleiden.

Dei pueris favent.

Servi feminae aquam dant.

Femina filio nomen dat.

Rex vobis mandatum dat.

Servus regi aquam portat.

Wat moet je leren?

Basiswoorden H1 + H2

Grammatica 2.1 + 2.2 (eerder behandelde grammitica komt wel terug in zinnen en teksten)

Cultuur 22 t/m 24 (het geboorteverhaal van Romulus en Remus

Tekst 25 voorbereiden