505 - 4V

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom in de les

Wat je nodig hebt vandaag:

✨Je hoofd✨
&

📚Je boek en Binas📚

+ pen/potlood en schrift

Deze les

Korte herhaling vorige keer:
dracht en halveringsdikte

Makkelijkere formule

Moeilijke formule

Samen opdrachten oefenen

Dracht 

Maximale afstand die een deeltje in een stof kan afleggen heet de dracht. Dit is afhankelijk van:

- De soort straling.

- De soort stof waar het doorheen gaat.

- De energie van de straling.

Voor       - en        - straling is dat een afstand van een paar cm.

α

β

Halveringsdikte

Elektromagnetische straling heeft een hoog doordringend vermogen.

De halveringsdikte is de dikte  waarop de 

helft van de straling is tegengehouden. 

1 d  = 50% doorgelaten, 50% tegengehouden

2 d   = 25% doorgelaten, 75% tegengehouden

3 d   = 12,5% doorgelaten, 87,5% tegengehouden

4 d   = 6,25% doorgelaten, 92,75% tegengehouden

enz.

​2​​1​​

​2​​1​​

​2​​1​​

​2​​1​​

Halveringsdikte

Halveringsdikte is afhankelijk van

- soort straling

- energie van de straling

- de stof waar de straling 

door heen gaat. 

Binas

28 F

Verzwakking van     -straling

met I = stralingsintensiteit na bepaalde hoeveelheid               
               halveringsdiktes.
         I0= oorspronkelijke stralingsintensiteit.

         n = hoeveelheid halveringsdiktes.

Binas

35 E3

γ

I=I​0​​(​2​​1​​)​n​​

n=​d​​2​​1​​​​​​d​​

Halveringsdikte

Doorgelaten deel = 

met d = dikte van de stof

          d1/2 = halveringsdikte

(​2​​1​​)​n​​

n=​d​​2​​1​​​​​​d​​

Opdracht 29

Opdracht 29

Gegevens

E = 100 keV 

d = 0,60 mm 

stof = lood

d1/2 = 

Gevraagd

Hoeveel procent van de
straling wordt gestopt?

Opdracht 29

Gegevens

E = 100 keV = 0,1 MeV

d = 0,60 mm = 0,060 cm

stof = lood

d1/2 = 0,0106 cm (Binas 29F)

Gevraagd

Hoeveel procent van de
straling wordt gestopt?

Opdracht 30

Gegevens

E = 100 keV = 0,1 MeV

d = 0,53 mm = 0,053 cm

stof = lood

d1/2 = 0,0106 cm (Binas 28F)

Gevraagd

Hoeveel procent van de
straling wordt gestopt?

Berekening
n = d / d1/2

n = 0,053 / 0,0106 = 5

Doorgelaten deel =

                                               %

Gestopte deel 

         100 - 3,1 = 96,9 % 

(​2​​1​​)​5​​=0,031=3,1

I=I​0​​(​2​​1​​)​​d​​​​​d​​​​

½

½

I=I​0​​(​2​​1​​)​​d​​​​​d​​​​

½

​d​​d​​=​log(​2​​1​​)​​log(​I​0​​​​I​​)​​

½

Handig als I of I₀ berekend moet worden.

Handig als d of d berekend moet worden.

½

Staat in Binas

Staat NIET in Binas

Aan de slag

Maak opdr 27, 31 en 35

34

b.

Bij 50cm:

                        n = 50/2,5 = 20

Bij 30 cm:

                        n = 30/2,5 = 12

Factor: 

(​2​​1​​)​20​​=9,5⋅10​−7​​​​​

(​2​​1​​)​12​​=2,4⋅10​−4​​​​​

​9,5⋅10​−7​​​​2,4⋅10​−4​​​​=256

34

Sorteer van laagste naar
hoogste energie 

a. een foton die vrijkomt uit stikstof en zuurstof in noorderlicht .

b. alfastraling uit ²³⁸U.

c. de microgolfstraling in een magnetron.

d. een    -deeltje met een energie van 3,2x10^-14 J 

e. betastraling uit ¹⁸²Ta

β

IJzer

In de afbeelding hiernaast zie je de 

vervalkromme van straling die vrijkomt 

bij het verval van ⁵⁹Fe en door ijzer gaat.

 

a. Wat geven de rode kruizen aan die op de lijn zijn getekend?

b. Stel de vervalvergelijk op van ⁵⁹Fe.

c. Leg uit bij welke soort straling deze vervalkromme hoort.

d. Bepaal met behulp van Binas hoeveel stralingsenergie deze straling had.

5G

Petra is bang voor 5G. Ze slaapt ’s nachts met een hoedje van aluminiumfolie om zich tegen de straling te beschermen.

 

a. Zoek online de dikte van aluminiumfolie op. (Gebruik het hoogste getal wat je vindt.)

b. Zoek in Binas op hoeveel MeV 5G straling in zich heeft. (5G heeft ongeveer evenveel energie in zich als 4G).

c. Volgens Petra liegt de overheid tegen haar, en bevat 5G in werkelijkheid 10 MeV aan stralingsenergie. Bereken met behulp van Binas 28F in hoeveel laagjes aluminiumfolie Petra haar hoofd moet inpakken om ervoor te zorgen dat 98,4% van deze straling wordt tegengehouden.