VERLICHTING les 3 5Vd

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

DE ACHTTIENDE EEUW

DE VERLICHTING

Lezen in Reize door het Aapenland hoofdstukken 11, 12, 13 en 14

DE VERLICHTING 

- Theorie

- Vragen Dautzenberg

- Lezen hoofdstukken 11, 12, 13 en 14 van

Reize door het Aapenland

Verlichting/ opvoeding

- De burgers moeten worden opgevoed

- Dit gebeurde via spectatoriale geschriften

- Ook opvoeding was belangrijk

- Hieronymus van Alphen

- Betje Wollf en Aagje Deken

==> belangrijke vertegenwoordigers

De tabula rasa theorie

- is het idee dat mensen worden geboren als onbeschreven blad,

- zonder kennis, vaardigheid en persoonlijkheid 

- en volledig afhankelijk zijn van waarneming en ervaring om de geest te vormen.

- Een veel gehoorde kreet is: 'Open de scholen en sluit de gevangenissen'.

Hiëronymus van Alphen

(1746- 1803)

Hieronymus van Alphen

Hoewel hij twijfelt bij zoveel verleiding, komt Jantje zelf tot besef (zonder hulp van buiten of angst voor straf (intrinsiek gemotiveerd))

De vader

• bevordering deugd
• beloning
• liefde

Betje Wolff

Ze is een domineesvrouw.

Ze voelt zich aangesproken door
Rousseau die de vrijheid hoog in
het vaandel heeft staan.

Ze gaat schrijven.

Ze heeft hele andere ideeën dan van

een domineesvrouw wordt verwacht. 

Betje Wolff

Ze verdedigt in "De menuet en de domineespruik" een ouderling die op de bruiloft van zijn dochter een menuet

heeft gedanst tot grote ergernis van de strenge christenen.

Ze maakt ze belachelijk door de spot te drijven met de pruiken die predikanten dragen. Dat mag namelijk ook niet.

Hoe stout is een menuet eigenlijk?

Betje Wolff en Aagje Deken

Ze schrijven samen de

"Historie van mejuffrouw

Sara Burgerhart",

een briefwisselingsroman.

Het accent ligt op de vrijheid.

Geschreven met humor.

Hiëronymus van Alphen vindt dat kinderen:

1. slim moeten zijn
2. netjes moeten zijn
3. braaf moeten zijn
4. vrij moeten zijn

De belangrijkste les die "De pruimenboom" ons leert is dat:

1. Jantje zijn eigen inzicht volgt
2. Jantje zijn vader gehoorzaamt
3. Jantje goed opgevoed is
4. Jantje een keurige jongen is

Betje Wolff is een vrouw:

1. die de emancipatie hoog in het vaandel heeft staan
2. die het geloof hoog in het vaandel heeft staan
3. die het amusement hoog in het vaandel heeft staan
4. die de vrijheid hoog in het vaandel heeft staan

De wijze les die we leren uit "Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart" is dat:

1. ook meisjes zich persoonlijk moeten ontwikkelen
2. meisjes voorzichtig moeten zijn in de liefde
3. er allerlei gevaren loerden in de 18e eeuw
4. meisjes zich niet mogen vermaken

Klassikaal

- Gezamenlijk lezen hoofdstukken 11, 12 , 13 en 14 van Reize door het Aapenland.