2.2 - KGT - Zuivere stoffen en mengsels

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Waarom is water geen materiaal?

1. water is moeilijk te bewerken
2. water is makkelijk te bewerken
3. van water kun je geen producten maken
4. van water kun je producten maken

2.2 - ZUIVERE STOFFEN EN MENGSELS

Je leert...:

...wat het verschil is tussen zuivere stoffen en mengsels

...hoe je oplossingen en suspensies onderscheid

...wat extraheren en filtreren is

...waarom alcohol vaak wordt gebruikt als oplosmiddel

MENGSELS EN ZUIVERE STOFFEN?

De meeste stoffen die je thuis tegenkomt zijn mengsels, een mengsel bestaat uit meerdere stoffen (moleculen)

Een zuivere stof vind je niet zoveel in huis, bijvoorbeeld suiker of zout. Hier zitten geen andere stoffen (moleculen) doorheen.

OPLOSSINGEN

Als je suiker in een glas heet water roert, zie je dat de suikerkorrels na enige tijd verdwijnen. De suiker valt uiteen in hele kleine deeltjes die zich verstoppen tussen de moleculen van het water. Het mengsel dat ontstaat noem je een oplossing.

Het water is dan het oplosmiddel en de suiker is dan de opgeloste stof. 

Frisdrank is dus een oplossing.

Oplossingen zijn altijd HELDER of DOORZICHTIG en het kan een kleur hebben. 

Het blijft altijd goed gemengd.

SUSPENSIES

Als je een vaste stof mengt met een vloeistof en de deeltjes blijven groter dan de tussenruimte van de moleculen in het water, dan blijven deze zweven. na verloop van tijd zakken de vaste deeltjes naar de bodem. (ONTMENGEN)

Zo'n mengsel is niet doorzichtig maar troebel.

Dit noem je een SUSPENSIE.

EXTRAHEREN EN FILTREREN

Als je heet water bij gemalen koffie doet, lossen de geur, smaak en kleurstoffen op in het water. Het hete water is het extractiemiddel (oplosmiddel). Dit proces heet EXTRAHEREN.

Om de koffieprut uit de koffiekan te houden gebruik je een filter. Dit proces noem je FILTREREN.

FILTREREN

De koffie in de kan is het FILTRAAT

De bruine drab (koffiedik) die achterblijft in het filter is het RESIDU.

PLUS - ALCOHOL ALS OPLOSMIDDEL

Sommige stoffen, zoals vetten en olie lossen niet op in water. Voor deze stoffen wordt alcohol gebruikt als oplosmiddel.

Alcohol wordt in allerlei producten gebruikt, bijvoorbeeld: parfum, deo en inkt. Denk maar aan een permanent marker.

Waarom denk je dat zo'n marker naar alcohol ruikt?

VRAGEN?

Waar of niet waar:

De meeste stoffen in het dagelijkse leven zijn mengsels.

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar:

Een suspensie ontmengt na verloop van tijd.

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar:

Oplossingen zijn altijd kleurloos, zoals water.

1. waar
2. niet waar

Wat ben ik?

Een vloeistof is bruin, je kunt er doorheen kijken en je ziet allemaal bubbeltjes omhoog gaan.

1. cola, een mengsel
2. cola, een zuivere stof

2.2 - ZUIVERE STOFFEN EN MENGSELS

Je hebt geleerd...:

...wat het verschil is tussen zuivere stoffen en mengsels

...hoe je oplossingen en suspensies onderscheid

...wat extraheren en filtreren is

...waarom alcohol vaak wordt gebruikt als oplosmiddel

OPDRACHTEN

KGT:
Lees de teksten en maak opdrachten 1 tot en met 13
(blz. 51 tot en met blz. 56)

OOK DE PLUSVRAGEN!

Daarna 2.2 Test Jezelf online