4.2 De stroomgebieden van Rijn en Maas

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vragen paragraaf 4.1?

Je weet van welke factoren de waterafvoer in de stroomgebieden van de Rijn en de Maas afhangt.

Je kunt de lengte- en dwarsprofielen van de Rijn en de Maas beschrijven.

Omschrijven hoe een rivier zich gedraagt in de boven-, midden- en benedenloop.

Lezen paragraaf 4.2

Nederland is een deltaland, maar wat is een Delta eigenlijk?

maps.google.com

Een Delta is een gebied dat ontstaat als nieuw land door sedimentatie waar een rivier in zee uitmondt. Vaak zie je dat de rivier zich hier vertakt omdat het land zo vlak is waardoor verschillende stromen in zee komen. Dit heeft de vorm van de griekse letter Delta (een driehoek)

EDO

Bovenloop (Bijv. Rijn)

Gletsjerrivier (hooggebergte)

Rivier die behalve regenwater ook smeltwater van gletsjers afvoert.

Groot verhang

Het verval per kilometer.

Veel verwering en erosie

Middenloop

Ook regen rivieren (Bijv. Maas)

Afnemend stroomsnelheid

Ontstaan meanders

Natuurlijke bocht in een rivier.

Benedenloop

Klein verhang

Het verval per kilometer.

Lage stroomsnelheid

Sedimentatie en deltavorming

Gemengde rivier

Het verval per kilometer.

Een rivier kent een bovenloop, middenloop en benedenloop. Alle rivieren in Nederland hebben hier de...

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Verschillend

Gebied dat zijn water afvoert via één hoofdrivier met zijn zijrivieren.

Het stelsel van de hoofdrivier en zijn zijrivieren.

Het gedeelte van een rivier dicht bij de bron.

De grens tussen twee stroomgebieden.

Het gedeelte van een rivier tussen de bovenloop en de benedenloop.

Het gedeelte van een rivier dicht bij de monding.

stroomgebied

stroomstelsel

bovenloop

middenloop

benedenloop

waterscheiding

winterdijk

winterbed

uiterwaard

zomerbed

zomerdijk

Wat is debiet?

1. Schommelingen in de waterafvoer van een rivier gedurende een jaar.
2. De hoeveelheid water die door een rivier stroomt per m3 per seconde
3. Hoogteverschil van een rivier per km.
4. Piekafvoer van een rivier.

Het regiem is:

1. De hoeveelheid water die door een rivier stroomt per m3 per seconde
2. De snelheid van het water
3. Het verschil in de waterhoeveelheid per maand
4. het hoogteverschil van de rivier per kilometer

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

     Groot verhang

      Klein verhang

Bereken het verval en verhang van de bron van de Rijn  en de Bodensee.

 Drie soorten rivieren

Regenrivier

Gletsjerrivier

Gemengde rivier

In de grafieken zie je het regiem van drie rivieren. Welk type rivier hoort bij elke grafiek? 

Gletsjerrivier

Regenrivier

Gemengde rivier

Drie Nederlandse rivieren:

Maas

Rijn

IJssel

een rivier die volledig wordt gevoed door regenwater.

Een rivier die volledig wordt gevoed door smeltwater van sneeuw en/of gletsjers

Een rivier die wordt gevoed door zowel regen als door smeltwater

Gletsjerrivier

gemengde rivier

Rijn

Maas

regenrivier

regelmatig regiem

zeer onregelmatig regiem

onregelmatig regiem

IJssel

Rijn

Maas

Regenrivier

Gemengde  rivier

condenseren

verdampen

rivieren

neerslag

bergen

Zee

Klei

uiterwaard

Rivier

Oeverwal

Zand

Winterdijk

Zomerdijk

Huiswerk

 T/m paragraaf 4.2 lezen en maken