werkwoordspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Soorten werkwoorden

Voor werkwoordspelling is het erg belangrijk dat je weet welke werkwoordsoorten er zijn:

- persoonsvorm: tijd- en getalproef

- infinitief: hele werkwoord dat niet verandert bij een tijdsverandering

- voltooid deelwoord: eind van de zin, begint met ge-, be- of ver- (let op splitswerkwoorden: opgewacht)

Soorten werkwoorden

- Persoonsvorm: 

Op de eerste dag van school is er nog niet zoveel gebeurd.

- Infinitief: 

Heb je vanmorgen de groep vogels zien vliegen?

- Voltooid deelwoord: 

Op de eerste dag van school is er nog niet zoveel gebeurd.

Wat weet je nog van de spelling van een persoonsvorm in de tegenwoordige tijd?

Spelling pv tegenwoordige tijd

Ik-vorm:            als ik voor of achter de pv staat, als jij/je achter de pv staat, bij gebiedende wijs

Ik-vorm + t:      bij hij/zij/het (alle andere enkelvoudsvormen)

Hele ww:           bij meervoud

Ik word                      hij wordt / wordt zij

Word ik                      wij worden

Word jij / je              

Let op: gebiedende wijs (kies de ik-vorm van het ww)

Maak een zin met het werkwoord 'worden' in de gebiedende wijs.

Wat weet je nog van de spelling van een persoonsvorm in de verleden tijd?

Spelling verleden tijd

Sterke werkwoorden (klankveranderend)

Schrijf zo kort mogelijk op!

Zwakke werkwoorden (klankvast)

Gebruik 't k o f s ch i p -x

1 Zoek de stam van het werkwoord en kijk naar de laatste letter

- Staat de laatste letter in 't kofschip-x?  ik-vorm + te(n)

- Staat de laatste letter NIET in 't kofschip-x? ik-vorm + de(n)

2 Schrijf de ik-vorm van het werkwoord op en plak daarachter -te(n) of -de(n)

schrijf - schreef

vergeet - vergat

ben - was

beantwoord -beantwoordde

typ - typte

zet - zette

Oefenen werkwoordspelling tt/vt

1 De raket (verwoesten) afgelopen week een moskee in Istanbul.

2 Dat (gebeuren) eigenlijk nooit!

3 Terwijl Marc in zijn schrift de vraag (beantwoorden), (racen) Jonas naar de deur. (vt)

4 (worden) zo snel mogelijk groot.

5 Meneer Visser (snowboarden) over de witte pistes.

Antwoorden

1 De raket verwoestte afgelopen week een moskee in Istanbul.

2 Dat gebeurt eigenlijk nooit!

3 Terwijl Marc in zijn schrift de vraag beantwoordde, racete Jonas naar de deur.

4 Word zo snel mogelijk groot (= gebiedende wijs).

5 Meneer Visser snowboardt over de witte pistes.

Rijden

Je ..... in Groot-Brittannië aan de linkerkant van de weg.

1. rijd
2. rijdt
3. rijt
4. rijden

Bewolken

Het was ....

1. bewolkig
2. gebewolkt
3. bewolkt
4. bewolkd

Arriveren

Ik ben ....

1. arriveerd
2. arriveert
3. gearriveert
4. gearriveerd

Schrikken

Ik ben ....

1. geschrikt
2. geschrikd
3. geschrokken
4. geschrikken

Klauteren

Je hebt ....

1. geklauterd
2. geklautert
3. geklauter
4. klautert

Wanneer gebruik je een voltooid deelwoord?

Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is, dan gebruik je een voltooid deelwoord. Voltooid betekent dat iets is afgerond.

Voorbeeld:
Het regent → Het is nu aan het regenen.

Het heeft geregend →  De regen is voorbij, het is nu droog.

Klinkercombinaties met -r (eer/oor/eur

Hoe ziet een voltooid deelwoord eruit?

• Het heeft altijd een ander werkwoord erbij
  (hebben, zijn of worden).
• Begint bijna altijd met ge-.
  
  

Voorbeelden:
Ik ben gebleven, ik heb gehuild, ik word gezocht

Klinkercombinaties met -r (eer/oor/eur

Hoe ziet een voltooid deelwoord eruit?

• Het heeft altijd een ander werkwoord erbij
  (hebben, zijn of worden).
• Begint bijna altijd met ge-.
  
  

Voorbeelden:
Ik ben gebleven, ik heb gehuild, ik word gezocht

Klinkercombinaties met -r (eer/oor/eur

Let op

Soms begint een werkwoord al met be-, ver-, ont-, of her-. Deze krijgt dan géén ge- aan het begin van het voltooid deelwoord.

Voorbeelden: betaald, verteld, ontvoerd, hersteld.

Wat is niet goed gespeld?

Goed of fout?

Het is de tegenwoordige tijd.

Fout is natuurlijk: steund. Dit moet zijn: steunt.

(Het hele werkwoord: steunen. De stam: steun)

Bron: Taalfouten spotten.

Goed of fout?

Het gaat hier om de voltooide tijd.

- ingepakt: goed (want je hoort de 't' in: ingepakte; of gebruik 't ex-Kofschip: de 'k' zit erin) 

- bezorgt: fout! (je hoort een 'd' in bezorgde; of kijk naar 't ex-Kofschip: daar zit de 'g' niet in.)

(Let op: 'bezorgt' is wel goed in de tegenwoordige tijd! Hij bezorgt het pakje.)