§4.2 Verlichting l Les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

§4.2 Verlichting: theorie en praktijk | Les 1

Deze les:

- Verlichting 

- John Locke 

- Trias Politica

-Rousseau

Leesopdracht!

lees alinea's:

- De rede wordt steeds belangrijker

- John Locke en het absolutisme

Verlichting

De Verlichting was een stroming uit de 18e eeuw die het optimisme en rationalisme uit de wetenschappelijke revolutie toepaste op de maatschappij. Het nieuwe denk- en wereldbeeld van de verlichte denkers zorgde voor grote ontwikkelingen in de samenleving.

Welke uitvindingen uit de wetenschappelijke revolutie kun je nog bedenken?

Waarom moest Spinoza zelfs in de tolerante Nederlanden voorzichtig zijn met zijn uitspraken?

Waar probeerde men in de verlichting achter te komen?

Het absolutisme

Verlichte denkers willen dus weten hoe je gelukkig kan worden. Ze vinden dat alle mensen vrij moeten zijn. Maar hoe zit het dan met het absolutisme? Past het idee van een vorst met alle macht wel bij de verlichte ideeën over vrijheid en geluk? Verschillende schrijvers en denkers breken daar hun hoofd over.

Wat denk je? Kunnen verlichting en absolutisme samen gaan?

1. Ja
2. Nee

Licht je antwoord toe. Waarom wel of niet?

In Engeland gaat het fout!

In Engeland was Karel I aan de macht. In tegenstelling tot Frankrijk moest hij samen regeren met een parlement die ook wetten kon maken en afkeuren. Karel wilde een absoluut vorst worden en probeerde het parlement buiten spel te zetten. Het volk accepteerde dit niet. Karel I werd gevangengezet en na een rechtszaak publiekelijk onthoofd.

Verlichte denkers vroegen zich af: Wat moet de rol van een koning zijn binnen een land?

John Locke

John Locke is een Engelse schrijver. Hij maakt de executie van Karel I mee en vind deze verschrikkelijk.  Het vormt zijn ideeën over het koningschap:

​-Mensen hebben natuurrechten. Zo is ieder mens van nature vrij.​ 

​-Een vorst moet een land besturen en burgers moeten zich in ruil houden aan de wet.​

​-Als een vorst zijn werk niet goed doet dan mag het volk hem afzetten​

Vond John Locke het absolutisme acceptabel? Leg uit.

Mocht, van Locke, de koning worden afgezet door het volk? Leg uit.

wie

wat

waar

wanneer

John Locke

Montesquieu gaat een stapje verder

De Franse filosoof Montesquieu is de bedenker van de driemachtenleer, ook wel de trias politica genoemd. Volgens Montesquieu’s theorie moet de staat zo ingericht zijn dat drie machten van elkaar gescheiden zijn. Het gaat hierbij om de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht. Op deze manier zou niet één van deze machten de overhand kunnen krijgen.

Hij is dus tegen het absolutisme.

schooltv.nl

Uit welke drie machten bestaat Trias Politica?

Wie heeft de Trias politica bedacht?

1. John Locke
2. Rousseau
3. Montesquieu
4. Lodewijk XIV

wie

wat

waar

wanneer

Montes-

quieu

Rousseau

?

wie

wat

waar

wanneer

Rousseau

Rousseau

-Je emotie is het belangrijkst en niet het verstand en de rede. Je mag je gevoelens tonen.

-Speciale aandacht voor de ontwikkeling van kinderen.

-Tussen burgers en bestuur moet een "sociaal contract" gesloten worden waar iedereen zich aan moet houden.

Huiswerk maken

HAVO:  2, 3 & 4

VWO: 2,4 & 5

Maak een foto van het gemaakte huiswerk

Maak een foto van het gemaakte huiswerk