3.2 Rusland wordt communistisch deel 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

§3.2 Rusland wordt communistisch (deel 2)

In deze les

• Korte terugblik: Russische Revolutie
• Stukje samen lezen
• Instructie deel 2 paragraaf 2
• Aan de slag: opdracht propaganda 

Lesdoelen: 

• Je kunt uitleggen wat de communisten veranderden in de economie en in de samenleving in Rusland.
• Je kunt met drie voorbeelden uitleggen dat de Sovjet-Unie een onvrij land was.

Samen lezen

We lezen samen een stukje leertekst.

Welke woorden vind je lastig? Schrijf ze op.

Wanneer was de Russische Revolutie?

1. 1914
2. 1916
3. 1917
4. 1918

Noem een oorzaak voor de Russische Revolutie

De Russische Revolutie

Rusland rond 1900:

• Tsaar alle macht.
• Veel armoede, weinig industrie.
• Landbouwgrond in handen adel en tsaar.
• Meeste Russen waren arme boeren.

De Russische Revolutie

Veel Russen wilden een samenleving met minder ongelijkheid.

• Communisme: 
• Iedereen heeft evenveel macht en bezit -> Klasseloze samenleving.
• Zij waren bereid geweld te gebruiken om aan de macht te komen.
  
  

De Russische revolutie

Russische revolutie:

• WO1 gaat slecht: veel doden, tekort aan voedsel, wapens, munitie.
• Februari 1917: tsaar wordt afgezet.
• Communisten beloven 'brood, vrede en land'. 
• Oktober 1917: communisten o.l.v. Lenin grijpen de macht, vrede met Duitsland.

Wat hoort niet bij het communisme?

1. Een klasseloze maatschappij
2. Iedereen heeft evenveel bezit
3. Iedereen heeft evenveel macht
4. Er is een groot verschil in rijkdom

Wat is geen oorzaak van de Russische Revolutie

1. Communisten verdeelden de macht oneerlijk
2. Er was grote ongelijkheid en armoede
3. WO1 verliep heel slecht, met veel doden
4. Er was een groot tekort aan voedsel

De Sovjet-Unie; economie en samenleving

Rusland wordt in 1922 de Sovjet-Unie:

• Communistisch
• Alle grond en fabrieken worden van de Communistische Partij.
• Planeconomie: De regering bepaalt precies wat en hoeveel er gemaakt moet worden.
• Adel en fabriekseigenaren vluchten.
• Waarom?

Lenin sterft in 1924

Jozef Stalin volgt hem op

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

1 politieke partij toegestaan: Communistische Partij
 

• Kleine groep communisten bestuurden het land

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

Iedereen gelijk

Voordelen:

• Iedereen dezelfde rechten
• Mannen en vrouwen gelijk
• Iedereen hetzelfde loon
• Onderwijs voor iedereen
• Gratis gezondheidszorg

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

Grond en fabrieken bezit Sovjet-Unie

• Landbouwgrond opnieuw verdelen
• Opbrengsten afstaan aan communistische partij
• De regering bepaalde wat en hoeveel er in fabrieken werd gemaakt
• Fabrieken moesten doelen van de Communistische Partij halen
• Planeconomie

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

Mensen opvoeden tot goede communisten

• Goede communisten werkten hard en hielpen de Sovjet-Unie vooruit
• Propaganda: Reclame voor politieke ideeën, met als doel zoveel mogelijk mensen te overtuigen.
  - posters
  - kranten
  - film
  - radio
• 
  
• Massacommunicatie: Communiceren via radio, kranten of posters, met als doel zoveel mogelijk mensen te bereiken.

Op de vlag van de arbeider (links) staat: ‘Dood aan de rijken!’ Op de vlag van rijke man (rechts) staat: ‘Of dood onder de voeten van de rijken!’ (Poster gemaakt door Viktor Deni, 1919.)

De vrouw laat zien voor welke veranderingen de communisten hebben gezorgd. Ze wijst naar een school voor volwassenen, een bibliotheek, een arbeidersclub en een crèche. (Poster uit 1920.)

Verheerlijking van

arbeiders en boeren

De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren,

dit zijn de helden van het land!

Overigens leek dit in propaganda veel mooier dan de realiteit was...

Propaganda: Verheerlijking van arbeiders en boeren.

De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren, dit zijn de helden van het land! 

Verheerlijking van

arbeiders en boeren

De Sovjet-Unie is een land van arbeiders en boeren,

dit zijn de helden van het land!

Overigens leek dit in propaganda veel mooier dan de realiteit was...

§3.2

Rusland wordt communistisch

C

Leven in een dictatuur

Terreur: Mensen bang maken door geweld te gebruiken 

• Kritiek op de partij verboden
• Partij bepaalde wat er op scholen, bieb, vakbonden en clubs geleerd en gezegd mocht worden
• Geheime politie
• Strafkampen in Siberië
• Als gevolg van deze terreur stierven miljoenen Russen in gevangenissen en strafkampen aan uitputting, ziektes en mishandeling.

Je kunt met drie voorbeelden uitleggen dat de Sovjet-Unie een onvrij land was.

Afsluiting

• Aan de slag: opdracht propaganda
• Huiswerk: maken paragraaf 2 (mavo mag vraag 13 overslaan, is een havo vraag ) 

anderetijden.nl

§3.2 Rusland wordt communistisch (opdracht propaganda)

In deze les

• Korte terugblik
• Aan de slag: opdracht propaganda

Lesdoelen: 

• Je hebt geoefend met het begrip propaganda

Hoe zat het ook alweer?

• Het leven in de Sovjet-Unie
• Economie
• Politiek
• Dagelijks leven

De Sovjet-Unie; economie en samenleving

Rusland wordt in 1922 de Sovjet-Unie:

• Communistisch
• Alle grond en fabrieken worden van de Communistische Partij.
• Planeconomie: De regering bepaalt precies wat en hoeveel er gemaakt moet worden.

Lenin sterft in 1924

Jozef Stalin volgt hem op

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

Politiek: 

• 1 politieke partij toegestaan: Communistische Partij

 

• Kleine groep communisten bestuurden het land

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

Dagelijks leven:

• Propaganda: Reclame voor politieke ideeën, met als doel zoveel mogelijk mensen te overtuigen.
  - posters
  - kranten
  - film
  - radio

Op de vlag van de arbeider (links) staat: ‘Dood aan de rijken!’ Op de vlag van rijke man (rechts) staat: ‘Of dood onder de voeten van de rijken!’ (Poster gemaakt door Viktor Deni, 1919.)

De vrouw laat zien voor welke veranderingen de communisten hebben gezorgd. Ze wijst naar een school voor volwassenen, een bibliotheek, een arbeidersclub en een crèche. (Poster uit 1920.)

§3.2

Rusland wordt communistisch

C

Leven in een dictatuur

Dagelijks leven: Terreur

• Kritiek op de partij verboden
• Partij bepaalde wat er op scholen, bieb, vakbonden en clubs geleerd en gezegd mocht worden
• Geheime politie
• Strafkampen in Siberië
• Als gevolg van deze terreur stierven miljoenen Russen in gevangenissen en strafkampen aan uitputting, ziektes en mishandeling.

Propaganda nu

https://www.nu.nl/tech/6335491/russische-propaganda-op-babytv-was-gevolg-aanval-op-oekraiense-tv-zender.html?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

• Reclame of propaganda?
• Reclame: aanzetten tot bijv. kopen 
• Propaganda: het beïnvloeden van een mening, ideeën verspreiden

Wat hoort NIET bij het communisme?

1. Een klasseloze maatschappij.
2. Iedereen heeft evenveel bezit.
3. Iedereen heeft evenveel macht.
4. De ene persoon verdient meer dan de ander.

Bij een planeconomie...

1. ..staat winst voorop.
2. ..bepaalt de regering hoeveel er gemaakt wordt.
3. ..zijn de boeren baas over de fabriek.
4. ..is vraag en aanbod erg belangrijk.

Aan de slag

• We gaan oefenen met het begrip propaganda
• Zie opdracht 

Afsluiting

• Huiswerk: maken paragraaf 2 (mavo mag vraag 13 overslaan, is een havo vraag ) 

§3.2 Rusland wordt communistisch (opdracht propaganda)

In deze les

• Korte terugblik
• Aan de slag: opdracht propaganda afmaken

Lesdoelen: 

• Je hebt geoefend met het begrip propaganda

Hoe zat het ook alweer?

• Het leven in de Sovjet-Unie
• Economie
• Politiek
• Dagelijks leven

De Sovjet-Unie; economie en samenleving

Rusland wordt in 1922 de Sovjet-Unie:

• Communistisch
• Alle grond en fabrieken worden van de Communistische Partij.
• Planeconomie: De regering bepaalt precies wat en hoeveel er gemaakt moet worden.

Lenin sterft in 1924

Jozef Stalin volgt hem op

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

Politiek: 

• 1 politieke partij toegestaan: Communistische Partij

 

• Kleine groep communisten bestuurden het land

§3.2

Rusland wordt communistisch

B

De Sovjet-Unie

Dagelijks leven:

• Propaganda: Reclame voor politieke ideeën, met als doel zoveel mogelijk mensen te overtuigen.
  - posters
  - kranten
  - film
  - radio

Op de vlag van de arbeider (links) staat: ‘Dood aan de rijken!’ Op de vlag van rijke man (rechts) staat: ‘Of dood onder de voeten van de rijken!’ (Poster gemaakt door Viktor Deni, 1919.)

De vrouw laat zien voor welke veranderingen de communisten hebben gezorgd. Ze wijst naar een school voor volwassenen, een bibliotheek, een arbeidersclub en een crèche. (Poster uit 1920.)

Kenmerken propaganda

• De media wordt vaak ingezet om een boodschap over te brengen. 
  
• Korte leuzen.
  
• De informatie is eenzijdig. 
  
• Boodschap van propaganda zet je aan om iets te denken of te doen. 
• Er is een tegenstander. 
  
• Propaganda speelt in op je emoties. 
  
• Gebruik maken van symbolen. 

Propaganda

Bewust eenzijdige informatie gegeven met als doel de mening van mensen te beïnvloeden.

Voorbeeld: er werd een stemming gehouden op de Krim: 'of de nazi's of Rusland'

Propagandaposter in de Krim in 2014 waarbij burgers konden stemmen  voor toetreden tot Rusland of bij Oekraïne blijven. 

Vertaald staat er "16 maart kiezen wij" en daaronder "of".

§3.2

Rusland wordt communistisch

C

Leven in een dictatuur

Dagelijks leven: Terreur

• Kritiek op de partij verboden
• Partij bepaalde wat er op scholen, bieb, vakbonden en clubs geleerd en gezegd mocht worden
• Geheime politie
• Strafkampen in Siberië
• Als gevolg van deze terreur stierven miljoenen Russen in gevangenissen en strafkampen aan uitputting, ziektes en mishandeling.

Heb je de uitleg begrepen?

Ja

Niet helemaal maar ik kom er zelfstandig wel uit

Nee, ik vraag hulp aan een klasgenoot

Nee, ik schuif een keer aan voor extra instructie

Aan de slag

• We gaan oefenen met het begrip propaganda
• Zie opdracht 

• Ben je klaar? Dan mag je aan de slag met het maken van de opdrachten bij paragraaf 2  (mavo mag vraag 13 overslaan, is een havo vraag ) 

Afsluiting

• Volgende les: paragraaf 3