Hoofdstuk 6, paragraaf 1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Energieomzetting

Hoofdstuk 6 

Paragraaf 1

Havo/Vwo 3

Leerdoelen

1. Je kan uitleggen wat de ‘wet van behoud van energie’ inhoudt.
   
2. Je kan verschillende vormen van energie benoemen en herkennen.
   
3. Je kan uitleggen wat energieomzettingen zijn.
   
4. Je kan de formule E = P x t toepassen en herschrijven.
   
5. Je kan uitleggen wat rendement is.
   
6. Je kan rendement berekenen.
   

Noem een voorbeeld van energieomzetting de praktijk

Energie

Energie is de kracht die dingen laat werken. 

Je kunt deze kracht niet zien.

Energie (E) is een grootheid, die je meet in de eenheid Joule (J)

Benoem een soort energie

Er zijn veel energiesoorten

1. Chemische energie: Energie opgeslagen in stoffen
   
2. Warmte
   
3. Elektrische energie
   
4. Bewegingsenergie
   
5. Zwaarte-energie: Energie die ontstaat door zwaartekracht
   
6. Stralingsenergie: In (zon)licht en andere elektromagnetische straling
   
7. Kernenergie: Energie die ontstaat door kernreacties en kernfusie
   
8. Veerenergie: Energie opgeslagen in een veer of elastiek
   

Behoud van energie

Verschillende vormen van energie kunnen in elkaar om worden gezet.

Hierbij gaat energie nooit verloren, alle energie blijft altijd bestaan

Wel komt er vaak warmte vrij bij energieomzettingen

Deze warmte is voor ons vaak niet nuttig, en beschouwen we als niet-nuttige energie

Leg de energie-omzetting in een stofzuiger uit.

Leg de energie-omzetting in een televisie uit.

Rendement

De hoeveelheid energie die in nuttige energie wordt omgezet, noemen we rendement

Hoe hoger het rendement, hoe minder energie aan warmte verloren gaat

Rendement druk je uit in een percentage m.b.v. de volgende formule

Bereken het rendement van een fietsdynamo. De totale energie die geleverd wordt door de beweging is 15,9 J. Er komt in totaal 5,6 J aan warmte vrij.

Leg in eigen woorden het verschil tussen een LED- en gloeilamp uit. Gebruik hierbij het begrip rendement.

Vermogen

Het vermogen (P) is een grootheid wat we meten in Watt (W).

 

Watt is hetzelfde als Joule per seconde (J/s)

Het laat zien hoeveel Joule aan energie een apparaat per seconde omzet.

Voorbeeld: Een waterkoker van 800 W zet per seconde 800 Joule aan energie om.

Je gebruikt hiervoor de formule:

Energie = vermogen x tijd

Bereken het vermogen van een magnetron die 15 minuten aanstaat. De energie die geleverd wordt door de magnetron is 3500 J.

HUISWERK: Maak de volgende opdrachten uit het boek