Inleiding recht - les 4

• Inleiding recht
• MBO
• Studiejaar 1

Inleiding recht

Les 4

Rechtsbronnen deel 2

Studiewijzer

Lesweek 1     Hoofdstuk 1.1 en 1.2 (omschrijving en functie recht)

Lesweek 2    Hoofdstuk 1.4 (rechtsgebieden) 

Lesweek 3    Hoofdstuk 4.1 t/m 4.3 (inleiding rechtsbronnen, de wet, jurisprudentie)

Lesweek 4    Hoofdstuk 4.4 en 4.6 (internationale verdragen en gewoonterecht)

Lesweek 5    Hoofdstuk 6.1, 6.2 en 6.5 (inleiding rechtsgebieden, privaatrecht en publiekrecht, wettenbundel hanteren)

Lesweek 6    Hoofdstuk 6.3 en 6.4 (materieel, formeel, dwingend en regelend recht)

Lesweek 7    Herhaling/uitloop

Lesweek 8    Herhaling/oefenen 

ZIE IT'S LEARNING VOOR DE STUDIEWIJZER: 'Inleiding recht' klas JM1(a t/m h)

Wat weet je nog van vorige week?

Wat is een rechtsbron?

Wat is de belangrijkste rechtsbron?

Wat bedoelen we met jurisprudentie?

Wat is juist?

1. De wet is een geschreven rechtsbron en jurisprudentie een ongeschreven rechtsbron
2. De wet is een ongeschreven rechtsbron en jurisprudentie een geschreven rechtsbron

Als we het hebben over 'de wet', dan is deze gemaakt door...

1. Staten-Generaal
2. De regering
3. De ministers
4. Staten-Generaal en regering samen

Mag een rechter zijn/haar uitspraak baseren op een bestaande uitspraak van een andere rechter?

1. Ja
2. Nee
3. Soms

Rechtsbronnen

Rechtsbronnen zijn de vindplaatsen van het recht:

1. De wet; (vorige week)
2. Jurisprudentie; (vorige week)
3. Internationale verdragen; (vandaag)
4. Europese wetgeving; (vandaag)
5. Gewoonterecht (vandaag)

Rechtsbronnen; internationale verdragen

• Internationale verdragen zijn afspraken tussen twee of meer landen;
• Artikel 93 Grondwet (Gw): afspraken uit deze verdragen gelden ook meteen voor burgers, bedrijven en overheden.

Bijvoorbeeld: handelsafspraken tussen landen of waar de grenzen van een land lopen, rechten van de mens (EVRM & UVRM). Als mens heb je recht op: eerlijk proces, recht op vrijheid van meningsuiting, recht op arbeid en recht op gezinsleven en bijvoorbeeld recht op onderwijs. 

Taak van NL overheid om ervoor te zorgen dat deze mensenrechten worden gerespecteerd in ons land. 

Zoek art. 93 Gw met de studenten op; leg uit dat door dit artikel burgers, bedrijven en overheden zich moeten houden aan regels uit internationale verdragen. Hierdoor maken internationale verdragen deel uit van het geschreven recht. 

Verdragen vervolg

De afspraken uit zo'n verdrag hebben gevolgen voor de landen en hun inwoners. 

Bijv. Benelux politieverdrag: Belgie, NL, Luxemburg hebben een nieuw politieverdrag getekend. Hierin hebben de landen afgesproken over hoe zij omgaan met het achtervolgen van verdachten op elkaars grondgebied. 

Rechtsbronnen; Europese wetgeving

• Nederland is lid van de Europese Unie (EU) en die is gebaseerd op het EU-verdrag;
• Binnen de EU: economisch en politiek sterk Europa;
• Voor deze samenwerking zijn regels nodig en de landen en inwoners van de EU zijn aan deze regels gebonden.

Europese regelgeving

De instellingen van de EU kunnen verordeningen (werkt direct in alle lidstaten) en richtlijnen (moet opgenomen worden in landelijke regelgeving) maken.

Een verordening werkt direct (iedereen moet zich daaraan houden) en een richtlijn werkt niet direct door. Opdracht van de EU om nationale wetgeving aan te passen aan de richtlijn.

Rechtsbronnen; gewoonterecht

Een gewoonte of een gebruik dat recht is geworden op basis van de volgende voorwaarden:

1. Onafgebroken en sinds lange tijd als regel gebruikt;
2. Vaak is herhaald;
3. In het algemeen door de samenleving als regel wordt geaccepteerd.

Bijvoorbeeld: vertrouwensbeginsel in het staatsrecht.

Wat weet je over rechtsbronnen?

Wat is geen rechtsbron?

1. De wet
2. Jurisprudentie
3. Gewoonterecht
4. Juridische databank

Welke vijf rechtsbronnen zijn er?

Geschreven recht

Ongeschreven recht

De wet

Jurisprudentie

Internationale verdragen

Europese Wetgeving

Gewoonterecht

Opdrachten + huiswerk

Maak alle opdrachten van hoofdstuk 4

Niet af? Huiswerk voor volgende week! 

Lezen hoofdstuk 6.1, 6.2 en 6.5