3.3 lezen en 3.5 woorden 1 kgt herhaling

• Nederlands
• Beroepsopleiding
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Talent 3.3 lezen en 3.5 woorden

Doel van deze les

Herhaling en oefenen Lezen 3.3 en Woorden 3.5 voor de toets.

Wat moet je kennen en kunnen:

Alinea's, kernzinnen en toelichting, hoofdzaken en bijzaken, onderwerp van een tekst, tekstverbanden: opsomming en tegenstelling en de signaalwoorden die daarbij horen.

En je moet weten wat tegenstellingen zijn en welke voor- en achtervoegsels daarbij horen.

Alinea's

Alinea's bestaan uit...

• Zinnen die bij elkaar horen.
• Zinnen die over hetzelfde deelonderwerp gaan.
  
  

De inleiding is een alinea.
De kern bestaat vaak uit meer alinea's.
Het slot is een alinea.

Dus minimaal 3 alinea's!

Na het filmpje:

• Wat is een deelonderwerp?
  
• Wat is een alinea?
• Hoe herken je een alinea?
• Wat is het nut van alinea's?

Hoeveel alinea's?

Hoeveel alinea's heeft deze tekst?

KERNZIN

Elke alinea heeft een kernzin.

Dat is de belangrijkste zin uit de alinea. Je kunt deze zin niet weglaten. Anders begrijp je de tekst niet meer.

Het is vaak de eerste of laatste zin van een alinea.

Wat is hier de kernzin?

Wat is de kernzin in dit stukje tekst?
Emoji zijn symbolen die emoties of plaatjes weergeven. Je kunt er sneller informatie mee overbrengen dan met tekst. Er verschijnen regelmatig nieuwe emoji. Zo kun je tegenwoordig mango's, lama's en skateboards versturen.

Wat is de toelichting in dit stukje tekst?
Emoji zijn symbolen die emoties of plaatjes weergeven. Je kunt er sneller informatie mee overbrengen dan met tekst. Er verschijnen regelmatig nieuwe emoji. Zo kun je tegenwoordig mango's, lama's en skateboards versturen.

Hoofdzaken en bijzaken

De belangrijke informatie in een tekst noem je de hoofdzaken.
Wat niet zo belangrijk is zijn de bijzaken.

Hoofdzaken

Belangrijke informatie over het onderwerp van de tekst.

• Inleiding
• Slot
• Kernzinnen
• Signaalwoorden
• Verbanden

Bijzaken

Minder belangrijke informatie, maken de hoofdzaken duidelijker.

• voorbeeld
• herhaling
• uitleg
• cijfers
• details

Bijzaken

Hoofdzaken

Kerzinnen

Toelichting

Voorbeelden

De belangrijkste zinnen van de alinea's.

Vormen samen de samenvatting van de tekst.

Minder belangrijke zaken

Sleep de zin naar het juiste antwoord

WAAR

NIET WAAR

Alle belangrijke informatie die over een onderwerp wordt gegeven, noem je hoofdzaken.

Minder belangrijke dingen noem je bijzaken.

Hoofdzaken maken de tekst duidelijker, leuker of beter te begrijpen

Bijzaken staan meestal aan het begin of aan het eind van een tekst

Tekstverbanden

Tussen woorden, zinnen en alinea's bestaat een verband. Dit noemen we een tekstverband.
Zonder tekstverbanden is je tekst niet 'stevig'.

Welk tekstverband hebben we al geleerd?

Herhaling tekstverbanden

Je hebt dit jaar al 1 tekstverband geleerd:

tekstverband	signaalwoorden
opsomming	als eerste, daarna, bovendoen, daarnaast, vervolgens, ook, tot slot

Een voorbeeld van een tekstverband:  opsommening  Signaalwoorden zijn: en, ook, bovendien.

Signaalwoorden

Verband: tegenstelling

Op de basisschool heb je al vaak tegenstellingen geleerd, bijvoorbeeld jong en oud, dik en dun.  Dat hebben we soms ook in een tekst! 

Signaalwoorden: maar, daarentegen, echter, toch, integendeel

De weerman vertelde dat het vandaag mooi weer zou worden, maar het regende de hele dag! 

Signaalwoorden tegenstelling

• maar
  
• echter
• daarentegen
• toch
• integendeel 

Wat is in deze zin het signaalwoord?

Ik zat daar te wachten, toch verveelde ik me niet.

1. toch
2. niet
3. zat
4. ik

Signaalwoorden

Tegenstelling

Opsomming

maar

en

toch

ook

tot slot

integendeel

zodra

echter

daarnaast

bovendien

Tegenstelling zoeken

Nieuwe games zijn vaak prijzig, maar in de uitverkoop zijn ze goedkoop.

prijzig/duur

goedkoop / voordelig

Voorvoegsel en achtervoegsel

Sommige woorden krijgen een tegengestelde betekenis door er een voorvoegsel of achtervoegsel aan te plakken.

Voorvoegsels on- en anti- betekenen niet of tegen

onopvallend

onbetaalbaar

onjuist

onwaarschijnlijk

onbekend

Voorvoegsel en achtervoegsel

Achtervoegsels -loos betekenen zonder

kinderloos

kansloos

merkloos

Let op: niet alle woorden die beginnen met on-, geven een tegenstelling aan: 

onderneming, onderwijzer

De weg naar het centrum is breed, maar de weg naar mijn huis is ...

Ik poets mijn tanden voor mijn ontbijt, maar Elias doet dat ....

Aan de slag met:

Lezen 3.3 Test jezelf

Woorden 3.5 Test jezelf

Woordentrainer

Klaar oefen dan nogmaals een paar opdrachten van beide paragrafen.