6.2 hefboom en zwaartekracht

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Voor deze les heb je nodig:

• schrift
• boek nova nask 1 H6
• binas
• rekenmachine

Wat gaan we doen:

• Uitleggen wat de zwaartekracht is
• Uitleggen hoe je de zwaartekracht tekent
• Uitleggen wat een moment is
• Uitleggen hoe het evenwicht tussen twee momenten werkt

Kennen en kunnen (wat gaan we deze les doen)

• Zwaartekracht
• Massamiddelpunt
• Moment wet
• Evenwicht
• Verschillende krachten

Herhaling, wat is de zwaartekracht

De zwaartekracht is een kracht, dus de grootheid heeft de letter F (Force) en om aan te geven over welke kracht het precies gaat noteren we er een z achter => F_z

De eenheid van de kracht is de Newton (N)

Herhaling, wat is de zwaartekracht

De zwaartekracht wordt veroorzaakt door de aantrekkingskracht van de aarde (op een ander hemellichaam de aantrekkingskracht van dat hemellichaam, bijv. een planeet of de maan)

De aarde trekt voorwerpen met massa (hoeveel kilogram, zie binas tabel 6) naar de aarde waardoor deze voorwerpen een versnelling krijgen van 10 m/s²

Dus bij vallen ga je iedere seconde 10 m/s sneller. Dit noem je de valversnelling (g).

Herhaling, wat is de zwaartekracht

Die valversnelling heb je nodig om de zwaartekracht van een voorwerp uit te rekenen.

De zwaartekracht is dus afhankelijk van de massa (aantal kilogram) en de valversnelling.

F​z​​=m⋅g

Wat  is een hefboom

Een hefboom is eigenlijk het natuurkundige woord voor "speciale wip": een om een as of steunpunt draaibaar lichaam. 'De wip' is in evenwicht als de kracht (het moment) op beide uiteinden van de wip gelijk zijn. Door de hefboomwerking is het mogelijk met een kleine kracht, die aangrijpt ver van het draaipunt (zie tekening), een grote kracht uit te oefenen dicht bij het draaipunt. Er kan met een hefboom van een kleine kracht, een grote gemaakt worden. Dit wordt toegepast in heel veel verschillende werktuigen, zoals tang, notenkraker, schaar, enz. 

Wat  is een hefboom

Een hefboom maakt krachtinspanningen makkelijker:

Wat ging er mis met de ezel?

Zwaartekracht en (massa) middelpunt

Bereken de

zwaartekracht

van de man

(80 kg)

Hoe groot is de trekkracht in de kabel?

Bereken de zwaartekracht van een koe van 560 kg

1. 56 N
2. 560 N
3. 5600 kg
4. 5600 N

Bereken de onbekende

1. 50 g
2. 100 g
3. 150 g
4. 200 g

Waar ligt het zwaartepunt (massamiddelpunt) van een bezem?

1. In het midden
2. Dicht bij de uiteinde van de steel
3. In de borstel
4. in de steel dicht bij de borstel

Kennen en kunnen (wat gaan we deze les doen)

• Zwaartekracht
• Massamiddelpunt
• Moment wet
• Evenwicht
• Verschillende krachten