5.4 Het Koninkrijk der Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

5.4 Het Koninkrijk der Nederlanden

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe het Koninkrijk der Nederlanden zich heeft ontwikkeld en welke landen daarbij horen.

• Je kunt uitleggen wat we verstaan onder het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden en Status aparte.

• Je kunt uitleggen wat de gevolgen waren van de onafhankelijkheid van Suriname.

Delen van het Koninkrijk

Delen v/h koninkrijk

• 1813: Oprichting van het Koninkrijk o.l.v. Willem I
  
• Nederlandse kolonisatie in de 17e eeuw.
  
• Tot 1948: Nederland de hoogste macht in het koninkrijk dat bestond uit Nederland, Aruba,Bonaire,Curaçao, St. Maarten, St. Eustatius, Saba en Suriname.
  
• Vanaf 1954: toenmalig koningin Juliana
  

 tekent verklaring: Alle landen zijn gelijkwaardig binnen het koninkrijk.

= Statuut voor het koninkrijk der Nederlanden .

Afspraken Statuut

• Alle rijksdelen hebben 1 staatshoofd (koning/koningin)
  
• Één minister-president
  
• Één minister van Buitenlandse Zaken
  
• Eén minister van Defensie
  
• Alle inwoners hebben recht op de Nederlandse nationaliteit
  
• Alle inwoners van het koninkrijk mogen zich vestigen binnen het hele rijk waar men wil, dus ook in de overzeese rijksdelen.
  

Vervolg Statuut

• Elk lid van het koninkrijk stuurt een gevolmachtigd minister naar Den-Haag --> Rijksministerraad.
  

• Doelen: Nemen besluiten voor het hele rijk --> wetten opstellen
  

• Maar bleef dit Statuut nog wel werken in een tijd waarin er landen onafhankelijk werden?
  

Naar nieuwe verhoudingen

• 1975: Suriname wordt onafhankelijk
  
• 1986: Aruba kreeg status aparte (=meer zelfstandigheid binnen het koninkrijk)
  
• 2008: Curaçao en St. Maarten krijgen ook status aparte
  
• 2010: Bonaire, Saba en St. Eustatius worden overzeese gemeenten van Nederland.
  
• Gevolgen: einde aan de
  

eilandengroep de Antillen + 
Nederland houdt toezicht d.m.v. leger 

Suriname

17e eeuw: WIC (West-Indische-Compagnie) ruilt Nieuw-Amsterdam (New-York) tegen Suriname met Engelsen.

• Nederland koloniseert het land: vruchtbaar gebied -->plantages
  
• WIC haalt slaven uit Afrika en laat hen werken op die plantages.
  

Reden: Goedkoop en veel geld verdienen aan goederen

Suriname

• Nederland buit Suriname uit -> Slavernij en vruchtbare grond brengt veel geld op!
  

• Tot 1900: dekolonisatie komt op gang: vele landen in de wereld worden zelfstandig van het moederland.
  

• Suriname: 1973--> land begint op te komen voor eigen bestuur o.l.v. Henck Arron.

• 1975: Onafhankelijk

Suriname

• 25 november 1975: kabinet Den Uyl tekent namens Nederland de onafhankelijkheid van Suriname. Henck Arron van Suriname zit naast hem.

Suriname

• Aanleiding: Nederlandse kabinet schaamde zich voor het koloniale verleden en het gewelddadige optreden in oud kolonie Indonesië (politionele acties 1945-1949).
  

• NIET dezelfde fout als met Suriname.
  

Gevolgen:

• Directe onderhandelingen tussen Nederland- Suriname
  
• Verdeeldheid onder Surinaamse bevolking
  
• Macht creolen (zwarte Surinamer) erg groot --> angsten van staatsgrepen door het leger.
  
•  Vele Surinamers vluchten naar Nederland (500.000) van de 1.000.000 Surinamers.
  

Val en herstel van de democratie in Suriname. 

Nederland: pijn in het hard afstand van Suriname: bauxietwinning (aluminium) leverde veel geld op: Nederland raakte dit kwijt vanaf 25 december 1975. 
Gevolgen Suriname: 

• Economie Suriname stort in -->corrupte leiders --> geen gestructureerde administatie --> werkloosheid 
• 1980: Staatsgreep leger o.l.v. Desi Bouterse 
• 1882: Decembermoorden --> tegenstanders gedood 
• Nederland gaf geen hulp meer 
• Junglecommando Ronnie Brunswijk vecht guerrilia oorlog in de jungle tegen leger van Bouterse. 
• Burgeroorlog: 1986-1991 

Decembermoorden

Suriname

• 2010: NDP partij van Desi Bouterse 

democratisch gekozen!

• 26/05/2015: Bouterse wint opnieuw 

verkiezingen. Opnieuw president Suriname.
Bouterse populair onder jongeren en ouderen: 

Stabiliteit, opbouw economie + onderwijs. 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe het Koninkrijk der Nederlanden zich heeft ontwikkeld en welke landen daarbij horen.

• Je kunt uitleggen wat we verstaan onder het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden en Status aparte van eilanden.

• Je kunt uitleggen wat de gevolgen waren van de onafhankelijkheid van Suriname.