BS 6: Ontkieming, groei en ontwikkeling MAX

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

Basisstof 6: Ontkieming, groei en ontwikkeling

Leerdoelen:

* Je kunt de ontwikkeling van een zaad en de verdere groei

   ontwikkeling van kiemplanten beschrijven.

* Je kunt uitleggen hoe een plant de winter overleeft en hiervan 

   voorbeelden geven

Wat zie je hier? Ontkieming, groei of ontwikkeling? 

Als een zaad ontkiemt, ontstaat hieruit een nieuw individu.

Deze ontwikkelt nieuwe organen (wortels, bladeren, bloemen, vruchten) totdat er een volwassen plant is ontstaan

Al deze gebeurtenissen maken deel uit van de levensloop van een plant.

De bouw van een zaad

*Zaadhuid : Stevig vlies om het zaad

*Zaadlobben: De twee helften van een zaad. Deze bevatten

                              veel reservevoedsel

*Kiempje: Begin van het kiemplantje, ontstaan uit de 

                      bevruchte eicel.

Ontkieming

Bij veel plantensoorten kunnen de zaden pas ontkiemen na een rustperiode.

Dat zorgt ervoor dat ze niet midden 

in de koude winter of droge zomer 

ontkiemen.

Voor ontkieming is een gunstige temperatuur, water en zuurstof nodig.

Stappen ontkieming

1. Zaad neemt water op, zaadlobben zwellen op en de zaadhuid scheurt open. Het kiempje begint te groeien en het worteltje komt naar buiten
2. Het worteltje vormt wortelharen. Via het worteltje neemt het kiemplantje

        water en mineralen op uit de bodem.

   3. Na enige tijd begint ook het stengeltje te groeien.

   4. Wanneer het stengeltje en de zaadlobben boven de grond uitkomen,     

         wordt bladgroen gevormd en kan er fotosynthese plaatsvinden.

   5. Wanneer al het reservevoedsel is verbruikt, verschrompelen de  

        zaadlobben en vallen ze af. De blaadjes zijn nu groter.

Groei en ontwikkeling

Groei is het groter en zwaarder worden van een organisme. Groei vindt plaats door gewone celdeling/mitose. Er worden steeds meer cellen gemaakt.

Planten kunnen extra snel groeien omdat ze ook celstrekking kunnen ondergaan.  De cel wordt dan groter, doordat er veel water in de vacuole wordt opgenomen.

Ontwikkeling

Tijdens ontwikkeling veranderd de bouw van de plant.

Er komen onderdelen (organen) bij.

* De wortels vertakken zich steeds en er worden nieuwe 

    wortelharen gevormd.

* Aan de stengels komen bladeren

* Meestal ontstaan ook bloemen 

* Uit bloemen ontstaan vruchten en zaden

Levenscyclus

Planten doorlopen een levenscyclus van zaad tot volwassenplant, waaruit weer zaden ontstaan.

Rozetvormende planten

• Tweejarige en overblijvende planten passen zich aan om de winter te overleven.
  
• Wortelrozet: bovengrondse deel van de plant tijdens de winter
  
• Bladeren zitten vlak boven de wortel.
  
• Na de winter groeien uit de wortel rozet stengels met bloemen.