BS1: Ongeslachtelijke voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H2: Voortplanting

BS 1: Ongeslachtelijke voortplanting

Leerdoelen

1. Je kunt de gebeurtenissen tijdens de celcyclus beschrijven en toepassen.
2. Je weet dat door ongeslachtelijke voortplanting nakomelingen ontstaan die identiek zijn aan de ouder.
3. Je kunt standpunten over klonen van organismen toelichten met ethische en biologische argumenten. 

0

Ongeslachtelijke voortplanting bij planten

* Nakomelingen ontstaan door celdeling

* Nakomelingen zijn identiek aan hun voorouder

Ongeslachtelijke voortplanting

• Door vorming van bollen, knollen, uitlopers of wortelstokken.

Ongeslachtelijke voortplanting levert bij organismen een nakomeling op met hetzelfde genetisch materiaal als de ouder. Ongeslachtelijke voortplanting vereist dus geen seks.

Kunstmatig ongeslachtelijk

        stekken                        weefselkweek              klonen

Klonen: celkerntransplantatie

Somatic Cell Nucleus Transfer (SCNT)

1. Verwijderen van kern uit eicel.
2. Toevoegen van kern met gunstige eigenschappen.
3. Eicel implanteren in draagmoeder

Klonen:
embryosplitsing

Klompje cellen wordt na bevruchting in meerdere klompjes gesplitst.

Verkrijgen van dieren met gunstige eigenschappen.

Celdeling

Spiraliseren en despiraliseren van het DNA

Celdeling

 1 moedercel (2n = 46)

  

2 dochtercellen (2n = 46)

Kerndeling = Mitose

Groei cel = plasmagroei

Celcyclus (BINAS)

• M-fase: mitotische fase 
• Interfase: periode tussen delingen
• S-fase: Synthese van nieuw DNA
• G1-fase: "gap" fase 1
• G2-fase: "gap" fase 2
• G0- fase:  cel in rust (geen deling)

In de S-fase vindt DNA-replicatie / DNA-synthese (verdubbeling) plaats

Animatie celcyclus

Chromosomen

Bij de verdubbeling van het DNA worden homologe chromosomen (een van vader een van moeder) verdubbeld.

Voor de replicatie bestaan de chromosomen uit één chromatide.

Na de replicatie bestaan de chromosomen uit twee zusterchromatiden.

Mitose

Binas 76B1

Moeilijkste woorden uit deze basisstof

Wat is een functie van mitose?

1. Reparatie
2. Groei
3. Voortplanting
4. Alle antwoorden

Een organisme heeft 2n = 12 chromosomen, hoeveel chromosomenparen heeft dit organisme?

1. 2
2. 6
3. 12
4. 24

In welke fase van de celcyclus wordt het DNA gekopieerd?

1. Tijdens de G1-fase.
2. Tijdens de S-fase.
3. Tijdens de G2-fase.
4. Tijdens de M-fase (mitose).

Wat is een chromatide?

1. een chromosoom die gekopieerd is maar nog vast zit aan z'n kopie
2. dat is een chromosoom die buiten de kern zit
3. dat is DNA dat is gekopieerd
4. dat is een chromosoom die naar de polen in een cel worden getrokken

Een cel heeft 2n=8 chromosomen, hoeveel chromosomen heeft deze cel in de G2 fase?

1. n=4
2. n=8
3. 2n=8
4. 2n=16

Welke processen vinden plaats gedurende de M fase?

1. DNA replicatie, kerndeling, celdeling
2. DNA replicatie, celdeling, plasmagroei
3. Kerndeling, celdeling
4. Celdeling, plasmagroei

Hoeveel chromosomen zijn er zichtbaar?
Hoeveel chromatiden zie je?

1. 1 chromosoom, 1 chromatide
2. 1 chromosoom, 2 chromatiden
3. 2 chromosomen, 1 chromatide
4. 2 chromosomen, 2 chromatiden

Bij klonen spreek je van...

1. Geslachtelijke voortplanting
2. Ongeslachtelijke voortplanting

Wat is ongeslachtelijke voortplanting?

1. Voortplanting door seks
2. Voortplanting zonder seks
3. Voortplanting zonder geslachtscellen
4. Voortplanting met geslachtscellen