Les 1: De Eerste Wereldoorlog (1914-1918)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

De Eerste Wereldoorlog (1914-1918)

De leerdoelen

1. Je kunt beschrijven waardoor en hoe de Eerste Wereldoorlog begon.  

2. Je kunt beschrijven hoe de partijen elkaar bestreden.

3. Je kunt beschrijven welke gevolgen de oorlog had in Nederland.

We gaan terug naar de tijd van 

de Eerste Wereldoorlog...

Wat weet je al van de Eerste Wereldoorlog?

Ga naar de game over het begin van de Eerste Wereldoorlog. Klik op:

http://kleinestappen.ntr.nl/missie1/

De aanleiding

Op 28 juni 1914 werd de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije (Frans Ferdinand) vermoord in Sarajevo door Gavrilo Princip. Dit bleek de aanleiding voor het uitbreken van WOI.

Europa 1914

Zo'n grote oorlog breekt 

niet zomaar uit. Om dit 

beter te begrijpen, moeten 

we verder terug in de 

geschiedenis. De oorzaken 

liggen al in de 19e eeuw.

De oorzaken van WOI

Het modern imperialisme, het nationalisme, het militarisme, de bondgenootschappen (De Geallieerden en De Centralen) en de wapenwedloop speelden allemaal een belangrijke rol.

Begin WOI

Precies een maand na de moordaanslag begon op 28 juli 1914 de Eerste Wereldoorlog. Binnen korte tijd waren meerdere landen door de bondgenootschappen bij de oorlog betrokken.

Geheim aanvalsplan

De Duitsers wilden niet op twee fronten tegelijk vechten en hadden een geheim aanvalsplan om eerst Frankrijk te verslaan om daarna Rusland aan te vallen. Dit plan mislukte...

Loopgravenoorlog

Het westelijk front liep helemaal vast. Soldaten van beide bondgenootschappen groeven zich in ter bescherming (loopgraven). Vier jaar lang  zat er nauwelijks beweging in.

Moderne wapens

De wapenindustrie zorgde al voor de oorlog voor een grote hoeveelheid nieuwe en moderne wapens, zoals de machinegeweer, (gifgas) granaat, mijn en de vlammenwerper.

Kijken naar loopgraven

Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen

In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.

Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.

Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.

Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.

Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren. 

Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.

Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.

Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.

Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.

Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.

360˚ video van een loopgraaf

Tijdens de video kun je alle kanten opkijken! Probeer het maar eens uit!

Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.

Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)

0

Ga naar de game over de gevechten in de loopgraven. Klik op::

http://kleinestappen.ntr.nl/missie3/

1917, het keerpuntjaar

In 1917 waren de Russen uitgeput en wilden eigenlijk stoppen. Dan zou het westen verliezen, maar de geallieerden kregen er vanaf april een nieuwe bondgenoot bij: de Verenigde Staten.

      

       --->

      Duitse

           onderzeeër

Rusland stopt met WOI

Begin 1918 lieten de Russen het westen in de steek door een apart verdrag te sluiten met de Duitsers. Door de komst van de Amerikanen bleken de geallieerden net op tijd sterk genoeg.

            --->

             De nieuwe

                Russische leider: 

               Lenin (communist)

Einde WOI

Op 11 november 1918 kwam er een wapenstilstand en was de Eerste Wereldoorlog voorbij. De overlevenden konden naar huis, maar er waren ook miljoenen doden, vermisten en gewonden.

Nederland neutraal

Nederland was neutraal, maar kwam in problemen door de oorlog. Een handelsblokkade zorgde voor economische crisis. Ook kwamen 1 miljoen Belgische vluchtelingen ons land binnen.

Bekijk de vensterplaat over de Eerste Wereldoorlog. Klik op:

https://www.canonvannederland.nl/nl/vensterplaten/vensterplaat-eerste-wereldoorlog

Voor havo:

Bekijk de website over de Eerste Wereldoorlog. Klik op:

https://www.canonvannederland.nl/nl/eerstewereldoorlog