Tijdvak 7_ Pruiken en Revoluties + IR + Napoleon

• Geschiedenis
• MBO
• Studiejaar 2-4

Tijdvak 7

Tijdvak 8

• Herhalen tijdvak 6
• Tijdvak 7 en deel tijdvak 8
• Afsluiten

Planning

Wat heb je geleerd uit het vorige college over de Gouden eeuw?

Leg uit wat Driehoekshandel is.

De Driehoekshandel is de handel in slaven. Vanuit Nederland werden

ruilgoederen vervoerd naar Afrika. Daar werden ze geruild voor Afrikaanse

slaven. De slaven werden naar Amerika vervoerd en werkten daar in de

suikerteelt. De suiker werd naar Nederland vervoerd. 

Hoe kun je verklaren dat in de Gouden Eeuw architectuur, kunst en wetenschap tot bloei kwam?

Er was in de Gouden Eeuw veel geld beschikbaar. Dat geld werd door de

kooplieden voor een deel geïnvesteerd in architectuur, kunst en

wetenschap.

Welk figuur was volgens jou het belangrijkste in de Republiek? Leg je antwoord uit!

Afhankelijk van de onderbouwing van het antwoord, kan het goed zijn.

Waarom heet dit tijdvak de tijd van regenten en vorsten?

De regenten speelden een grote rol in het bestuur van de Republiek der

Zeven Verenigde Nederlanden. Ze kwamen uit een gesloten groep families.

De vorsten speelden geen rol in de Republiek, want anders was er geen

sprake van een republiek. Het belangrijkste voorbeeld van een vorst in dit tijdvak vinden we in het buitenland. Het is de Franse koning Lodewijk XIV,

een absolute vorst.

Leg uit welke invloed de verlichtingsideeën hadden op de positie van de burger en de wetenschap. Noem voorbeelden bij je uitleg.

De verlichtingsideeën gingen ervan uit dat mensen verstandig waren en

verstandige besluiten konden nemen, dus ook politieke besluiten. Verder

was het belangrijk dat kennis goed werd verspreid en gedeeld, de

Encyclopedie is hiervan een voorbeeld.

Welke verlichtingsidealen koesteren wij nog tot op de dag van vandaag? Noem één denker ter verduidelijking van je antwoord.

https://schooltv.nl/video/histoclips-de-franse-revolutie/

Op de foto is de bestorming van de Bastille te zien. In het werkblad wordt de gehele Franse Revolutie besproken met een video en vragen.

Antwoorden:

De antwoorden van het werkblad staan in hetzelfde document als de vragen.

Stellingen:

1 = niet waar, want na de Franse Revolutie kwam Napoleon aan de macht en vestigde een dictatuur. Daarna zijn er verschillende hervormingen geweest om het bestuur na Napoleon te democratiseren.

2 = Niet waar, dit gebeurde enkel in Nederland. Later rond 1848 breken er wel in heel Europa verschillende revoluties uit, maar in de 18e eeuw is dit enkel in Nederland en Frankrijk het geval.

 https://schooltv.nl/video/revolutie-in-nederland-revolutie-in-de-republiek/

Op de volgende dia staat een schema over beide revoluties. Op deze manier toch proberen de revoluties te begrijpen.

Slavernij

Strijd tegen slavernij

Wat is slavernij? Ken je voorbeelden van slavernij?

Link 1: canon met Lubach en Fresku -https://www.youtube.com/watch?v=yA40QEzFdko 

Link 2: Doll test - https://www.youtube.com/watch?v=QRZPw-9sJtQ 

Link 3: artikel over laatste overlevende slaaf - https://www.ad.nl/buitenland/het-verhaal-van-de-laatste-overlevende-slaaf~af215437/

Waarom slavernij?

• Veel plantages lagen in Zuid-Amerika en waren bezit van Europeanen
• Plantageproducten, zoals koffie, tabak, katoen en suiker, zijn erg populair in Europa
• Om de producten te verbouwen waren veel landarbeiders nodig.
• De oorspronkelijke bewoners van dit gebied waren volgens de Europeanen 'ongeschikt' voor deze arbeid...of al uitgemoord in de eeuwen ervoor...

Transatlantische slavenhandel

• Europese handelaren namen producten, zoals munitie, wapens en alcohol mee naar Afrika.
• Daar werden ze door Afrikaanse stammen geruild tegen tot slaaf gemaakten: dit waren meestal gevangengenomen leden van andere Afrikaanse stam. 
• Deze tot slaaf gemaakten werden vervolgens vervoerd naar slavenmarkten in Zuid-Amerika

De afbeelding laat zien op welke wijze slaven werden vervoerd op een slavenschip. Dergelijke tekeningen werden meestal gemaakt om aan te geven op welke vreselijke manier de slaven werden vervoerd. Deze tekening is gemaakt in opdracht van een commissie van de Engelse regering.

Aan boord van een slavenschip

• Vervoer en behandeling van de tot slaaf gemaakten was vreselijk
• Ze werden vaak naakt en geketend aan elkaar vervoerd
• Onhygiënische en ziekmakende omstandigheden leidden vaak tot de dood
• Dode tot slaaf gemaakten werden, zonder enige vorm van respect, overboord gegooid.
• Een slavenschip kon je soms op 5 zeemijlen (9 kilometer) afstand ruiken

Slavenmarkten

• De tot slaaf gemaakten die het overleefden werden verkocht op slavenmarkten
• Daar werden de tot slaaf gemaakten 'opgepoetst' om er goed uit te zien.
• Ze waren niet goedkoop: ongeveer 200 gulden. Dat zou tegenwoordig ongeveer €2000 zijn. Voor die tijd waren dit enorme bedragen.
• ...maar eigenlijk kocht je dus een mens voor een paar duizend euro...

Fort Elmina in Ghana, Afrika, was het fort waar vanuit Afrikaanse slaven werden 'ingekocht' en 'verscheept' naar Zuid-Amerika. 

Op de plantages

• Tot slaaf gemaakten moesten hard werken onder vreselijke omstandigheden
• Regelmatig werden ze mishandeld en/of misbruikt
• Ze werden soms gebrandmerkt, net zoals dat bij vee gebeurt. Hiermee kon iedereen zien wie de eigenaar van de tot slaaf gemaakte was
• De meeste plantagehouders hadden blanke opzichters in dienst, maar er waren ook zwarte opzichters: de basja’s. 

Een halsklem en handboeien waarmee de slaven gevangen worden gehouden.

Opstanden

• Slavenopstanden kwamen maar weinig voor. Dit kwam omdat:

1. de slavenhouders de tot slaaf gemaakten geboeid hadden
   
2. de slavenhouders goed bewapend waren
3. de tot slaaf gemaakten uit verschillende delen van Afrika kwamen en elkaar daardoor niet goed begrepen. Ze konden zich daardoor niet organiseren
4. sommigen bewust voor de dood kozen bijvoorbeeld door verhongering

Er is een aantal slavenopstanden geweest, bijvoorbeeld die onder leiding van Boni in Suriname (1757-1793) en die van Tula op Curaçao (1795)

Op de foto zie je Desenkadena ('verbreken van de ketenen'), ook wel het Tula monument genoemd. Het staat op de plek waar de opstand begon.

Europese slaven

• Tussen 1600 en 1800 zijn, naast de Afrikaanse slaven, ook rond de 1 miljoen tot slaaf gemaakten uit Europa verhandeld.
  
• Sommigen waren bijvoorbeeld gevangen genomen door piraten.
• Deze blanke christenslaven hadden overigens wel een beter bestaan dan de meeste Afrikaanse tot slaaf gemaakten, en werden vaak ook vrijgekocht

Afschaffing

• Abolitionisme: beweging voor afschaffing slavenhandel & slavernij. Geïnspireerd door Christendom & Verlichting (bv. Adam Smith: gedwongen arbeid in moderne economie = niet efficiënt)
• 1787: Society for the Abolition of the Slave Trade (G-B).
  
• Succesvol: 1807: Britse regering verbood slavenhandel. 1833: slavernij in alle Britse kolonies afgeschaft.
  

Afschaffing slavenhandel en slavernij

• https://www.youtube.com/watch?v=lLtSlMUJJJQ1807: Groot-Brittannië verbood de slavenhandel voor de eigen onderdanen
• 1808: VS verbood de slavenhandel
• 1814: Nederland verbood de slavenhandel
• 1833: Groot-Brittannië verbood de slavernij in alle Britse kolonies
• In VS werd dit complex. De noordelijke staten schaften de slavernij af (vooral industrie). In de zuidelijke staten (plantages) was dit onbespreekbaar. Hierdoor brak in 1861 de Amerikaanse burgeroorlog uit!
  
• 1 juli 1863 werd slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden afgeschaft. 

Kijk tip: film 12 years a Slave: https://www.youtube.com/watch?v=lLtSlMUJJJQ  

Kijk tip: film 12 years a Slave: https://www.youtube.com/watch?v=lLtSlMUJJJQ  

https://schooltv.nl/video/histoclips-slavernij/playlist/387/ 

Antwoorden:

1. Abolitionisme is het streven naar de afschaffing van de slavernij.

2. Tijdens de verlichting spraken verlichters over toestanden in de maatschappij en politiek, waaronder dus ook slavernij. Ze wilden dat rechten van burgers in een grondwet werden vastgelegd en beschermt werden. Dit past goed bij de afschaffing van slavernij

3. Wedgewood was blijkbaar een verlichte abolitionist die zijn handel gebruikte om propaganda te maken.

Leg uit wat het verband is tussen de afschaffing van slavernij en de verlichting.

Tijdens de verlichting spraken verlichters over toestanden in de maatschappij en politiek, waaronder dus ook slavernij. Ze wilden dat rechten van burgers in een grondwet werden vastgelegd en beschermt werden. Dit past goed bij de afschaffing van slavernij

Op die conferentie wordt bepaald dat BE bij NL gaat horen, dat koningen weer de macht kregen etc. De idealen van de FA revolutie waren weg!

Op de kaart zijn verschillende zaken te zien: BE hoort bij NL, DU bestaat uit losse gebieden, Frankrijk is geen half Europa meer. Deze herstructurering is er om te voorkomen dat Frankrijk ooit weer de mist in gaat en een dictatuur vestigt.

Het bestuur van de Directoire in Frankrijk moest orde herstellen na de radicale periode van Robespierre. Dit bestond uit directeuren die Frankrijk moesten gaan besturen. Napoleon zet deze mensen dus af.

Dit kunnen studenten zelf ook lezen, behandel dan wel even de vraag!!

Wel; Napoleon was een onderbreking, omdat hij alle ontwikkelingen in Europa stil zette. Hij was alleenheerser en had heel Europa onder controle, daarnaast waren de resultaten van de Fa. Rev. weggevaagd. Die idealen waren gebaseerd op de verlichting. Kortom Napoleon was een onderbreking en ging met zijn alleenheerschappij zelfs in tegen de idealen van de Verliichting.

Niet; Napoleon kwam met een nieuwe grondwet waarmee burgers wel inspraak hadden, dit wilde de verlichting ook bereiken (overigens wel een zwak argument, maar telt wel!).

Waarom is Napoleon wel of geen onderbreking van de Verlichting?

Wel; Napoleon was een onderbreking, omdat hij alle ontwikkelingen in Europa stil zette. Hij was alleenheerser en had heel Europa onder controle, daarnaast waren de resultaten van de Fa. Rev. weggevaagd. Die idealen waren gebaseerd op de verlichting. Kortom Napoleon was een onderbreking en ging met zijn alleenheerschappij zelfs in tegen de idealen van de Verliichting.

Niet; Napoleon kwam met een nieuwe grondwet waarmee burgers wel inspraak hadden, dit wilde de verlichting ook bereiken (overigens wel een zwak argument, maar telt wel!).

Bespreek het schema met hen, dit laat zien hoe de IR kon ontstaan, dit staat namelijk niet duidelijk in het boek! De rest moeten zij zelf uitzoeken met de hulpvragen! Eventueel kan je wel de hulpvragen met hen bespreken!!

Antwoorden:

Een revolutie is een grote verandering in een korte tijd. De IR duurde relatief lang 1800 – 1900 (en later) het was dus wel een grote verandering, maar niet per se in een korte tijd.

Een gevolg is dat massaal kinderarbeid plaatsvind en dat werknemers in fabrieken als het ware “gedwongen en gecontroleerd” worden door de fabrieksbaas. Dit blijkt in de spotprent uit het feit dat massaal kinderen naar de ingang van de fabriek lopen en de fabrieksdirecteur met een zweep de werknemers pusht.

Gevolgen: (1) huisnijverheid maakt plaats voor massaproductie. (2)Er kwam verzet tegen de fabrieken en ondernemers. (3)De bevolking groeide en landelijke gebieden veranderden in industriegebieden met grote dichtbevolkte steden. (4)De infrastructuur verbeterde. (5) Er werden nieuwe technologische uitvindingen gedaan, zoals uitvinding van de stoommachine. (6) Opkomst van politieke stromingen, vakbonden en emancipatiebewegingen.

Is de naam Industriële revolutie terecht? Leg je antwoord uit!

Een revolutie is een grote verandering in een korte tijd. De IR duurde relatief lang 1800 – 1900 (en later) het was dus wel een grote verandering, maar niet per se in een korte tijd.

Welk gevolg is zichtbaar op de spotprent hiernaast? Leg dit uit aan de hand van een beeldelement.

Noem nog 3 andere nadelen die het werken in een fabriek met zich meebracht.

Afsluiten

Wat ga je doen? 

• Tip en top invullen op de volgende dia!
• Maak een samenvatting/poster/lied/video etc. over dit tijdvak. Zorg dat je een overzicht krijgt van deze periode. Lever dit in op IT!!
• Lezen: H8 uit het basisboek

Volgende les:

• Tijdvak 8_staatsinrichting (burgers en stoommachines)

Tip en Top van deze les.