samenvatting thema 2: planten 4 vmbo

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

Samenvatting th2: Planten

Ongeslachtelijke Voortplanting

Wanneer een deel van een plant uitgroeit tot een nieuwe plant

Door:

• Stekken
• Bollen
• Knollen
• Uitlopers
• Wortelstok
• Celdeling
  

Mitose

Gewone celdeling

Nieuwe cellen hebben dezelde eigenschappen als de moedercel

Nieuwe cellen hebben hetzelfde aantal chromosomen

Voor groei, herstel, ontwikkeling

Mitose (gewone celdeling)

• Nieuwe cellen hebben dezelfde eigenschappen als de moedercel, hetzelfde genotype
• Nieuwe cellen hebben hetzelfde aantal chromosomen
• Voor groei, herstel en vervanging oude cellen
  

Meiose (reductiedeling)

Geslachtelijke celdeling

Er ontstaan geslachtscellen

De dochtercellen hebben de helft van de chromosomen

De dochtercellen hebben een ander genotype

Bestuiving

Stuifmeel van de meeldraad komt op de stamper van dezelfde soort

Kruisbestuiving: zelfde soort, andere plant

Zelfbestuiving: Zelfde soort, zelfde plant

biologiepagina.nl

www.bioplek.org

Bevruchting

Wanneer de stuifmeelkorrel en de eicel samensmelten

Vruchtbeginsel wordt vrucht

Zaadbeginsel wordt zaad

Eicel wordt kiempje (nieuwe plant)

Insectenbloem

• Gekleurde kelkbladeren
• Grote Kelkbladeren
• Kleverig stuifmeel
• Weinig stuifmeel in verhouding met windbloem
• Nectar
• Stamper en meeldraden binnen in de bloem
  

Windbloem

• Kleine, groene kroonbladeren
• licht, glad stuifmeel
• veel stuifmeel in verhouding tot insectenbloem
• stamper en meeldraad buiten de bloem
• grote stamper
• geen geur

Verspreiding vruchten en zaden

• Wind, paardenbloem, pluis
• Plant, het 'wegschieten' van de zaden
• Dieren, kleven in de vacht, uitpoepen
• Water, drijvend
  

Geslachten in een bloem

Éénslachtig

1 geslacht in één bloem

De plant is vrouwelijk (alleen stamper) of is mannelijk (alleen meeldraad)

Tweeslachtig

2 geslachten in één bloem, dus een stamper én een meeldraad

Ontkieming, groei en ontwikkeling

1.  worteltje
2. stengel
3. groeien
4. bloeien
5. zaden

Ontkieming, groei

Proces: Verbranding.

Nodig:

- goede temperatuur

- water

- zuurstof

- wanneer de plant boven de grond is licht voor de fotosynthese

Levenscyclus

• Één jarige plant: in 1 jaar ontkiemen, groeie, bloeien, zaden vormen, afsterven
• Tweejarige plant: in 1e jaar ontkiemen en groeien, in het 2e jaar bloeien, zaden vormen en afsterven
• Meerjarige (vaste) plant, overwintert

Wortel, stengel

Wortel: Opname water

                Stevigheid

                Opslag van zetmeel

Stengel: 'Kapstok' voor de bladeren

                   Vervoer van stoffen door vaatbundels

Houtvaten

- Ligging in de bladeren een de bovenzijde

- Ligging in de stam in de jaarringen

- Transport van water en mineralen

- Transport van wortel naar blad

Bastvaten

- Ligging in de bladeren aan de onderzijde

- ligging in de stam, om de houtvaten

- Transport van water en assimilatieproducten

- Transport van blad naar alle delen

Hoe stroomt er water door de plant?

• Worteldruk

Wortels persen (duwen) het water door de houtvaten omhoog

• Verdamping

Door verdamping in de bladeren, zuigen de bladeren water omhoog

Wanneer er druppels aan het blad hangen is er veel worteldruk, maar weinig verdamping

Stevigheid en bescherming

Turgor

Planten nemen water op in de vacuole

De vacuole drukt tegen de celwand

Hierdoor is er stevigheid (hoge turgor)

Stevigheid en bescherming

Vezels

Vezels ontstaan uit langgerekte cellen die dikke wanden maken van houtstof en cellulose, daarna  sterft de inhoud af

Meestal liggen ze in groepjes rond een nerf

Bescherming tegen uitdroging

Verdamping tegengaan:

• Bladeren met een waslaagje
• Huidmondjes die dieper liggen
• Behaarde bladeren
• Huidmondje die sluiten