4.2 Ruimtelijke ordening in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vandaag

4.2 Ruimtelijke ordening in Nederland

In het nieuws

RO in NL

In het nieuws

Opbouw Randstad?

Opbouw Randstad?

• Noordvleugel: Amsterdam, Utrecht en mainport Schiphol
• Zuidvleugel: Den Haag, Rotterdam, mainport haven van Rotterdam
• Groene Hart: obstakel in de ontwikkeling of aantrekkelijk woongebied?

Wat is ruimtelijke ordening?

Sectoraal beleid

Alle regels die er bestaan over de inrichting van de ruimte noemen we ruimtelijke ordening.

Die regels werden altijd per sector vastgesteld, dit is sectoraal beleid.

Politieke en economische voordelen. Korte termijn denken?

Welke sectoren maken aanspraak op de ruimte?

• Landbouw
• Woningbouw
• Industrie
• Infrastructuur

Betuwelijn

De besluitvorming rond de Betuwelijn heeft jaren gekost.

Het goederentraject wordt misschien nooit rendabel.

RO in het verleden

Ruimtelijke Ordening in het verleden:
Vanaf 1960: spreidingsbeleid
Vanaf 1990: concentratiebeleid

Van welk beleid is de kaart (met groeikernen) een voorbeeld?

• Spreidingsbeleid

Waarom spreidingsbeleid?

Na een opleiding in de stad gingen veel mensen op zoek naar woonruimte buiten de stad.
Het platteland dreigde volgebouwd te raken.
De overheid weesgroeikernen aan.

Gevolgen?

• Files
• Afname draagvlak voorzieningen in de stad

Welke term hoort hierbij?

Suburbanisatie

Concentratiebeleid

Reden voor concentratiebeleid na 1990 was de veranderde wooncarrière van mensen? Leg uit.

Concentratiebeleid

Reden voor concentratiebeleid na 1990 was de veranderde wooncarrière van mensen? Leg uit.

Mensen blijven na een opleiding vaker in de stad en stichten daar een gezin.

Gevolgen?

• Compact stadsbeleid
• Stedelijke herstructurering
• Vinex-locaties

Welke term hoort hierbij?

Reurbanisatie

Een overzicht

• 1960: Eerste Nota Ruimtelijke ordening (groeiende bevolking in goede banen leiden)

• 1966: Tweede Nota Ruimtelijke ordening (stadsgewesten, aanwijzen van groeikernen)
• 1974: Derde Nota Ruimtelijke ordening (stadsvernieuwing, stimuleren van groeikernen)
• 1988: Vierde Nota Ruimtelijke ordening (compacte stad, milieu denken)
• 1992: Vierde Nota Ruimtelijke ordening extra (nieuwe woonwijken aan de rand van de stad, open ruimte)
• 2004: Nota Ruimte (decentralisatie, gericht op de Randstad en economie, nationaal sleutelproject)
• 2006: Structuurvisie (decentraal waar het kan, centraal waar het moet)

Arbeiderswijken

(- 1940)

Voorbeeld: Utrecht - Lombok

1. Snelle industrialisatie steden
2. Woningnood
3. Eentonige bebouwing

Bebouwingsdichtheid is hoog en de bebouwing is van slechte kwaliteit.

Tuindorpen

(1920 - 1940)

Voorbeeld: Utrecht - Tuindorp

Kwaliteitsverbetering door woningwet.

• Erkers
• Ruimte voor enkele auto's
• Voortuinen en openbaar groen

Modernistische hoogbouw

(1950 - 1975)

Voorbeeld: Utrecht - Kanaleneiland

Woningnood na de Tweede Wereldoorlog.

• Portiekflats
• Snelle en goedkope bouw
• Galerijflats
  

Woonerven (bloemkoolwijken)

(1975 - 1990)

Voorbeeld: Utrecht - Lunetten

• Eengezinswoningen met voor- en achtertuin
• Veilig voor kinderen
• Openbaar groen

VINEX-wijken

(1990 - 2000)

Voorbeeld: Utrecht - Parkwijk

• 30-kilometerzones
• Parkeerplaatsen
• Ruimte trottoirs
• Tuinen en openbaar groen

Omgevingswet

Vanaf (2018) 2022 treedt de Omgevingswet in werking die besluitvorming over de ruimte eenvoudiger en sneller moet maken.

Nadelen van sectoraal beleid?

• Trage besluitvorming
• Ruimtelijke conflicten zoals tussen woningbouw en verkeer of landschap en infrastructuur.

Doelen RO

Ruimtelijk beleid nu:
Structuurvisies = lange termijn plannen
Structuurvisie 2040, wat is de ambitie?

Randstad internationaal aan de top.

Doelen van het ruimtelijk beleid?

Doelen RO

Doelen van het ruimtelijk beleid:

• Sterke duurzame economie met goede bereikbaarheid
• Voldoende werk en welvaart om sociale voorzieningen te kunnen dragen
• Verschillende en aantrekkelijke woonomgevingen
• Veiligheid bij klimaatverandering

De overheid moet in de Randstad een evenwicht vinden tussen economische groei en een aantrekkelijk en veilig leefmilieu.

1. juist
2. onjuist

De ruimtelijke ordening is een taak van het bedrijfsleven.

1. juist
2. onjuist

Het aanwijzen van groeikernen leidde tot grote verkeersproblemen.

1. juist
2. onjuist

Het woningbouwbeleid sinds de jaren 1950 heeft geleid tot forensisme.

1. juist
2. onjuist

In de Randstad worden nieuwbouwwoningen sinds 1990 alleen in vinex-wijken gebouwd.

1. juist
2. onjuist

Sectoraal beleid in de ruimtelijke ordening leidt tot veel overleg tussen ministeries.

1. juist
2. onjuist

Wat was het doel van het spreidingsbeleid (1960-1990) van de overheid?

1. Gelijke kansen voor gebieden.
2. Drukte in de Randstad terugdringen.
3. Meer draagvlak voor stadse voorzieningen.
4. Arme gezinnen naar de stad trekken.

Welk kenmerk hoort NIET bij het spreidingsbeleid van de overheid tussen 1960 en 1990?

1. Groeikernen
2. Voorkomen van het volbouwen van het platteland
3. Verplaatsen van werkgelegenheid naar andere delen van Nederland
4. Versterken van de internationale positie van de Randstad

Volgende les

4.3 Hoe functioneert een stad?

Maken: -

www.anderetijden.nl

 De Randstad en de ruimte

De overheid kent 2 soorten beleid t.a.v de ruimte, namelijk: regionaal beleid (tussen gebieden) en sectoraal beleid (1 beleidsthema bv landbouw of wonen)