Argumenteren 4/5 havo

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Argumenteren is te leren!

Leerdoelen

• Je leert de begrippen standpunt, argument, tegenargument, en weerlegging.
• Je leert welke argumentatieschema's er zijn. 
  
• Je leert welke argumentatiestructuren er zijn. 
• Je leert welke drogredenen er zijn.
• Je kunt de aanvaardbaarheid van argumentatie beoordelen
• Je kunt een kort betoog schrijven met AUB en SRC 

Het zal mij verbazen als dit jaar de carnavalsoptocht in De Bosch doorgaat. [Er wordt namelijk een erg harde wind voorspeld.]

1. Standpunt
2. Argument

[Het Nederlands verloedert] want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

1. Standpunt
2. Argument

[Leerlingen op het vwo moeten in vijf in plaats van zes jaar hun opleiding kunnen afmaken.] Je kunt eerder aan een vervolgstudie beginnen en je zit je minder te vervelen.

1. Standpunt
2. Argument

Als je een tegenargument weerlegt, dan ontkracht je het gegeven tegenargument en zeg je dus dat het tegenargument niet klopt.

1. Waar
2. Niet waar

Soorten argumenten

Bekijk het filmpje over de verschillende soorten argumenten.

Noteer welke verschillende soorten argumenten in het filmpje aan bod komen. 

Redeneringen

Redenering (argumentatie) = standpunt + argument(en)

In de volgende video wordt uitleg gegeven over de verschillende redeneringen die er zijn. 
Noteer de vijf redeneringen die in het filmpje aan bod komen. 

Je hebt ze daarna nodig in een opdracht.

Het Nederlands verloedert want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak-gevolg
3. argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
4. argumentatie op basis van overeenkomst

Volgens zijn arts heeft hij bloedarmoede. Hij had namelijk allerlei symptomen die er op wijzen: last van vermoeidheid, hartkloppingen, duizeligheid, oorsuizingen en hoofdpijn.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak-gevolg
3. argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
4. argumentatie op basis van overeenkomst

Het wordt warmer op aarde en dat komt door het broeikaseffect.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak-gevolg
3. argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap
4. argumentatie op basis van overeenkomst

Argumentatiestructuur

Een argumentatiestructuur is een schema waarin je duidelijk maakt op welke manier argumenten met elkaar en met het standpunt samenhangen. 

Argumentatiestructuren

Enkelvoudige argumentatie = één standpunt en één argument

Meervoudige argumentatie = één standpunt en meerdere argumenten

• onderschikkende argumentatie = een argument wordt ondersteund door één of meer subargumenten (=ketenargumentatie)
• nevenschikkende argumentatie = twee of meer argumenten ondersteunen gezamenlijk het standpunt

Argumentatiestructuren

Enkelvoudige argumentatie 

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Argumentatiestructuren

Onderschikkende argumentatie

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het is slecht voor je lever.

Argumentatiestructuren

Nevenschikkende onafhankelijke argumentatie 

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Argumentatiestructuren

Nevenschikkende afhankelijke argumentatie 

Heel Nederland heeft last van het slechte weer.

In Noord-Nederland hadden ze te maken met veel schade door de harde wind.

Terwijl Zuid-Nederland met name te maken had met wateroverlast.

Argumentatiestructuren

Combinatie van argumentaties 

Je kunt beter geen alcohol drinken.

Het is slecht voor je gezondheid.

Het is gevaarlijk in het verkeer.

Het is duur.

Het is slecht voor je lever.

Met drank op moet je een taxie nemen.

Een taxie kost meer dan zelf rijden.

Teken de argumentatiestructuur:

Stelling: Het festival van afgelopen weekend was niet leuk.

• Het regende drie dagen onafgebroken. 
• Een flesje water kostte 5 euro.
• Het vliegtuig had vertraging. 
• Het was erg duur. 
• De hoofdact kwam niet opdagen. 

Oplossing:

Het festival van afgelopen weekend was niet leuk.

Het vliegtuig had vertraging. 

Het was erg duur. 

De hoofdact kwam niet opdagen.

Een flesje water kostte 5 euro. 

Het regende drie dagen onafgebroken.

Teken de argumenatiestructuur:

Tijdens huiswerkuren ben je verplicht aanwezig.

Er is geen afleiding door tv, telefoon of familieleden.

Huiswerk maken op school is beter voor de leerresultaten.

De kans dat je je huiswerk maakt is groter.

Je werkt op school onder toezicht.

Op school kun je je beter concentreren.

Je kunt om hulp vragen bij docenten.

Oplossing:

Huiswerk maken op school is beter voor de leerresultaten.

Op school kun je je beter concentreren.

Je kunt om hulp vragen bij docenten.

De kans dat je je huiswerk maakt, is groter.

Er is geen afleiding door tv, telefoon of familieleden.

Je werkt op school onder toezicht. 

Tijdens huiswerkuren ben je verplicht aanwezig.

Drogredenen

Drogredenen

Een drogreden is een argumentatie die niet klopt. 

• Verkeerd gebruikt argumentatieschema
• Onjuist gebruik van de discussieregels

Drogredenen

Overtreden van argumentaties (= redeneringen)

1. Onjuist oorzaak-gevolgrelatie
2. Onjuist beroep op kenmerk/eigenschap
3. Overdrijven van voor- en nadelen
4. Vals dilemma
5. Overhaaste generalisatie
   
6. Onjuist beroep op autoriteit
7. Verkeerde vergelijking

Drogredenen

Overtreden van argumentaties (= redeneringen)

8. Persoonlijke aanval 

9. Ontduiken bewijslast

10. Cirkelredenering

11. Vertekenen van een standpunt

12. Bespelen van het publiek

Ik vind dat de coronamaatregelen afgeschaft moet worden, want we willen allemaal vrijheid.

1. Bespelen van het publiek
2. Overhaaste generalisatie
3. Cirkelredenering
4. Verkeerde vergelijking

Ik ben 4 dagen in Londen geweest; het is daar altijd mooi weer.

1. Bespelen van het publiek
2. Overhaaste generalisatie
3. Onjuist beroep op kenmerk of eigenschap
4. Cirkelredenering

En de kerstvakantie moet verlengd worden, want we willen allemaal kerstvakantie

1. Bespelen van het publiek
2. Overhaaste generalisatie
3. Onjuist beroep op kenmerk of eigenschap
4. Cirkelredenering

Aanvaardbaarheid van argumentatie

• Argumenten zijn op zichzelf aanvaardbaar
• De argumenten zijn relevant
• De argumenten zijn onderling consisent
• De argument zijn samen toereikend voor het standpunt 

Ik vind het prettig dat de toetsweek voor de herfstvakantie is, want het is heel mooi weer.

1. Niet relevant
2. Niet consistent
3. Niet toereikend

Ik vind het prettig dat de toetsweek voor de herfstvakantie is, want ik moet nog heel veel leren en ik heb veel zin in vakantie.

1. Niet relevant
2. Niet consistent
3. Niet toereikend

Over welk onderdeel wil je nog extra uitleg?

Ethos, pathos en logos

Logos: de inhoud van de argumentatie zelf

Pathos: de manier waarop de argumenten emoties opwekken bij het publiek

Ethos: het effect van de spreker zelf

Als Obama speecht, luistert iedereen aandachtig.

1. Logos
2. Pathos
3. Ethos

Mijn huisarts zegt dat ik rustig aan moet doen, omdat mijn bloeddruk te hoog is.

1. Logos
2. Pathos
3. Ethos

Argument

A: argument

U: uitleg bij het argument

B: voorbeeld

Weerlegging

S: samenvatting van het argument dat je gaat weerleggen

R: jouw reactie op het argument. Waarom ben je het er niet mee eens?

C: conclusie

Hoe schrijf je een klein betoog?

Inleiding

Argument voor volgens AUB

Argument tegen + weerlegging volgens SRC

Slot

Opdracht

Je schrijft nu zelf een klein betoog, waarin je AUB en SRC toepast. Gebruik de tekst van opdracht 10 in de reader.

Tot slot

Lees de tekst van je buurman of buurvrouw en geef punten.

Standpunt in de inleiding (1p)

Argument (1), Uitleg (1), voorbeeld (1)

Samenvatting tegenargument (1), reactie (1), conclusie (1)

Slot met herhaling standpunt (1)

Uitgeschreven in volledige tekst (1)

Foutloos taalgebruik (1)