5.2 Ontwikkeling van de verzorgingsstaat

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

5.2 Ontwikkeling van de verzorgingsstaat

"Hoe heeft de verzorgingsstaat zich ontwikkeld en 

welke factoren waren daarbij belangrijk?"

Wat gaan we deze les doen?

1. Huiswerk: maken van 5.1 opdracht 1, 2, 3, 6b, 9, 10, 11 en 15
2. Uitleg 5.2 Ontwikkeling van de verzorgingsstaat
3. PO VZS
4. Aan de slag!

Leerdoelen 

Jullie kunnen na deze paragraaf...

1. Uitleggen wat wordt bedoeld met de begrippen nachtwakersstaat en  participatiesamenleving
2. Beschrijven hoe de verzorgingsstaat zich in Nederland in fases heeft ontwikkeld
   
3. Uitleggen wat wordt bedoeld met de "paradox van de verzorgingsstaat"
   
4. De verschillende politieke visies op de verzorgingsstaat duiden
   

Nederland als nachtwakersstaat

• In de eerste helft van de 19e eeuw gold in de Nederlandse economie het principe van de volledig vrije markt waarin de overheid zich niet bemoeide met de economie.
• Zwakkeren (armen, zieken en ouderen) werden niet door de overheid geholpen, maar door de kerk,  liefdadigheidsinstellingen of rijken.
• Vanaf ±1854 komt overheid met sociale wetgeving

Overgangsperiode

Vraag:

Wat was een reactie hierop?

Opbouw verzorgingsstaat

Uitbouw na WOII

Willem Drees:

Willem Drees was een Nederlands politicus van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij en de latere Partij van de Arbeid. Hij was minister-president van Nederland van 1948 tot 1958, en wordt door menigeen beschouwd als een van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse politici. 

KVP:

De KVP was een christendemocratische partij, die, hoewel zij voor iedereen openstond, vrijwel uitsluitend aanhang had onder de katholieken. Dit kennen we nu als het CDA.

Sociale wetten (bron 6 blz. 213)

Vrouwen voor het eerst naar de stembus in 1921

Gemeenteraadsverkiezingen Amsterdam

schooltv.nl

Paradox

De paradox van de verzorgingsstaat?

paradox=tegenstrijdigheid

Wat is die paradox?

blz. 214 in je boek: vergrijzing/ontgroening

Hoe blijft de sociale zekerheid betaalbaar?

Aanpassingen

- Uitkeringen omlaag

- Controle op uitkeringsfraude

- Sollicitatieplicht

- Verhoging AOW-leeftijd

- Participatiesamenleving

- Mantelzorg

Vraag:

Is iemand in jullie omgeving een mantelzorger?

Naar een participatiesamenleving?

Liberaal: verzorgingsstaat als vangnet voor mensen die echt niet kunnen werken --> prikkel om te werken is belangrijk

Sociaal-democratisch: ruimere voorzieningen voor mensen in een kwetsbare positie + streven naar minder ongelijkheid

Christen-democratisch: grote rol voor sociaal middenveld

Politieke visies

Politieke visies

Aan de slag

Maken van 5.1: opdracht 1, 2, 3, 6b, 9, 10, 11 en 15