Herhaling voor de toets

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, havo
• Leerjaar 3

Vandaag:

• Herhalen thema 5 - regeling (LessonUp)
• Werken aan test jezelf thema 6 (zintuigen) 

Wat is een prikkel ?

Prikkel-> Zintuigcellen in je oog-> Impuls-> Hersenen-> Impuls-> armspier en speekselklier

Wat valt niet onder het centrale zenuwstelsel?

1. Grote hersenen
2. Zenuwen
3. Kleine hersenen
4. Ruggenmerg

Zenuwstelsel =

centrale zenuwstelsel + de zenuwen

centrale zenuwstelsel =

• grote hersenen
• kleine hersenen
• hersenstam
• ruggenmerg

Schakelcel

Bewegingszenuwcel

Gevoelszenuwcel

• Geleiden impulsen van zintuigen naar het centrale
   zenuwstelsel
  
• Cellichamen liggen vlak bij het centrale zenuwstelsel
  

Gevoelszenuwcellen

• Geleiden impulsen van het centrale zenuwstelsel naar
   spieren/klieren
• Cellichamen liggen in het centrale zenuwstelsel
  

Bewegingszenuwcellen

• Geleiden impulsen binnen het centrale zenuwstelsel
• Liggen in het geheel in het centrale zenuwstelsel

Schakelcellen

Sofie ziet een snoepje en pakt deze.  Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde.

Het snoepje is een prikkel.

De zintuigcellen in het oog zetten de prikkel om in impulsen.

Impuls gaat door een gevoelszenuwcel naar het ruggenmerg

Impuls gaat via schakelcellen naar de hersenen

Nieuw impuls gaat via schakelcellen naar het ruggenmerg

Impuls gaat via bewegingszenuwcellen naar de armspier

De richting van impulsen

• Gevoelszenuwen --> uitlopers gevoelszenuwcellen
• Bewegingszenuwen --> uitlopers bewegingszenuwcellen
• Gemengde zenuwen --> uitlopers gevoels- én bewegingszenuwcellen

Bewegingszenuw

schakelcel

ruggenmerg

Gevoelszenuw

Zenuwen in ruggenmerg

Delen van de hersenen zijn:
1. bewegingscentra in de hersenschors
2. gevoelscentra in de hersenschors
3. hersenstam
4. kleine hersenen
Welke van deze delen zijn betrokken bij het typen van een e-mail op de computer?

1. Alleen de delen 1 en 2
2. Alleen de delen 2 en 3
3. Alleen de delen 1, 3 en 4
4. De delen 1, 2, 3 en 4

Onderdelen van de hersenen

Als je veel alcohol drinkt, wordt je coördinatie minder. Op welk deel van je hersenen heeft alcohol blijkbaar vooral invloed?

1. grote hersenen
2. kleine hersenen
3. hersenstam
4. hersenschors

Hersengebieden

Wat is een reflex?

1. Snelle reactie
2. Onbewuste reactie
3. Vaste reactie
4. Alle antwoorden horen bij een reflex

Een reflex verloopt automatisch.
Word je je bewust van een reflex?

1. Nee, want het gaat automatisch
2. Nee, nooit
3. Ja, direct
4. Ja, later

• zintuigcel
• gevoelszenuwcel
• schakelcellen in
   ruggenmerg of hersenstam
• bewegingszenuwcel
• spier/klier
  REACTIE

OOK een impuls naar de hersenen (trager, dus later bewustwording)

• zintuigcel
• gevoelszenuwcel
• schakelcellen in
   ruggenmerg/hersenstam/
   grote hersenen
  BEWUSTWORDING
• schakelcellen in grote hersenen/kleine hersenen/hersenstam/
  ruggenmerg
• bewegingszenuwcel
• spier/klier
  REACTIE

Bewuste reactie

Reflex

Hormoonstelsel

Hypofyse

Eilandjes van langerhans

Teelballen

Eierstokken

Schildklier

Bijnieren

Hormonen regelen langzame processen:

• groei
  
• ontwikkeling
  
• stofwisseling  
  
• voortplanting
  

Verschil hormoonklier/ gewone klier

Gewone klier: 

- heeft een afvoerbuis om het product af te voeren

Hormoonklier:

- maakt hormonen

- Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Hormonen die je moet kennen:

2. Groeihormoon

2. Hypofysehormoon

3. Schildklierhormoon

5. Adrenaline

6. Insuline

6. Glucagon

7. Vrouwelijke geslachtshormonen

8. Mannelijke geslachtshormonen

De hypofyse maakt een hormoon die de groei van de beenderen regelt

Daarnaast maakt de hypofyse hormonen die de werking van andere hormoonklieren beïnvloeden

schildklier

is een hormoonklier in je hals, tegen het strottenhoofd

Stofwisseling,

groei en 

ontwikkeling.

Wat is struma?

1. Een traag werkende schildklier
2. Een kleine schildklier
3. Een gele schildklier
4. Een sterk vergrote schildklier

Eilandjes van langerhans (alvleesklier): Bloedsuikerspiegel.

Cellen in de alvleesklier die insuline en glucagon maken

Is verhoogd in het bloed na een maaltijd

Stimuleert de omzetting van glucose naar glycogeen

Komt vrij als je bloedsuikerspiegel te laag is

Eilandjes van Langerhans

Glucose

Insuline

Glucagon

Als je net veel hebt gegeten dan is de concentratie glucagon in je bloed...

1. hoog
2. laag

Adrenaline:

vechten of vluchten

De bijnieren maken het hormoon adrenaline.

Welk effect kan adrenaline hebben op je lichaam?

1. je ademhaling vertraagt
2. je hartslag daalt
3. glycogeen wordt omgezet in glucose
4. je pupillen worden kleiner

Vandaag:

• Herhalen thema 5 - regeling (LessonUp)
• Werken aan test jezelf thema 6 (zintuigen) --> 6.5 en 6.6 (+ 6.3 en 6.4)