4.3 deel 4 Historische bronnen I.R.

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1,2

Welkom

Terugblik                                             5 min

Uitleg historische bronnen        10 min

Werkblad                                             20 min      

Afsluiten                                               10 min       

4.3 Naar een ander soort samenleving 

- Historische bronnen 

Geschilderd door: Jean Beraud - 1890

Urbanisatie

Aan het begin van de 19de eeuw liet Koning Willem het

Noordhollandsch Kanaal graven. Koning Willem I heeft de eerste trein op "zijn" spoorweg niet meer zien rijden. Dat gebeurde pas na zijn dood in 1843.

Infrastructuur

Geschreven door: Schooltv- 2009

Historische bronnen

Kinderarbeid in de mijnen

Primaire bron

Secundaire bron

1810

Kinderarbeid kwam in wat we nu beschaafde landen noemen in de 19de eeuw nog voor. Kinderen moesten werken in fabrieken, maar soms ook thuis. In Derde Wereld landen (landen in ontwikkeling waar we ontwikkelingshulp aan geven), is kinderarbeid nog heel gewoon.

2020

Historische bronnen

Kinderarbeid in de fabrieken 

In landen waar de Industriële Revolutie vroeg op gang kwam – dus in Groot-Brittannië, maar ook in Frankrijk en België – leidde de komst van grootschalige mijnen en fabrieken inderdaad tot enorme misstanden. Bekend zijn de verhalen van zesjarige kinderen die wagens met steenkool door nauwe mijngangen moesten slepen, terwijl kleuters van vier de veiligheidsdeuren tussen de verschillende gangen en schachten bedienden. Ook in de gigantische textielfabrieken werkten kinderen vanaf zes jaar veertien uur per dag, zes dagen in de week, tussen levensgevaarlijke machines.t

Geschreven bron

Ongeschreven bron

Historische bronnen

De maker van de bron

Betrouwbaar 

Onbetrouwbaar 

Ik ben de baas bij een textielfabriek in Twente. De mensen die hier werken hebben het goed. Ze krijgen veel loon en werken kort. De mensen hebben niks te klagen. Of hier sprake is van kinderarbeid? Onzin! 

Een krant als historische bron

• Je maakt een krant
• Gemaakt voor arbeiders (bedenk naam voor krant) 
• Datum: 10 augustus 1874
• Wat moet er in de krant?

1. Woonomstandigheden van arbeiders 
2. Werkomstandigheden van arbeiders 
3. Kinderwet van van Houten 
4. Vakbond (info over een staking: voor wie, waar, wanneer, waarom) 

Haal eventueel plaatjes bij docent 

60 minuten (1,5 les) 

Succes :)  

zie stencil in sharepoint (vakgroep M&M - klas 2 - ir opdrachten) 

Werkblad 'Bronnen Industriële Revolutie'

20 minuten

Met je buurvrouw/buurman

Antwoorden in je schrift/ los blaadje 

Klaar? Laten zien aan docent 

              Iets voor jezelf  (géén telefoon) 

Wat is een historische bron?

1. Dit geeft informatie over het verleden
2. Het Mens&Maatschappij boek waar jij uit werkt
3. Een put waar vroeger water uit gehaald werd
4. Dit geeft informatie over de toekomst

Waarom gebruiken we historische bronnen?

Geschreven bron

Ongeschreven bron

Nadeel ongeschreven historische bron:

1. Je weet niet precies waar de bron voor gebruikt is
2. De bron kan snel kapot gaan
3. De bron is niet lang houdbaar
4. De bron vertelt niks over het verleden

Waar moet je goed op letten bij een geschreven historische bron?

1. De bron kan veel feiten bevatten
2. De bron kan veel meningen bevatten
3. De bron kan snel kapot gaan
4. De bron is bijna altijd moeilijk te ontcijferen

Een ooggetuige kan ook een bron zijn. Leg in eigen woorden uit wat we bedoelen met een ooggetuige

Wat kan een nadeel zijn van een ooggetuige?

1. De persoon vertelt alleen maar feiten
2. De persoon kan de waarheid verdraaien
3. De persoon geeft zijn/haar mening

Ooggetuigen kunnen ook voordelen hebben als bron. Noem er een voordeel.

Stel je voor:
Je doet onderzoek naar kinderarbeid in de 19e eeuw.
Je vindt een tekening waarop kinderen in een mijn aan het werk zijn.
Is deze bron nuttig voor jouw onderzoek?

1. Ja
2. Nee
3. Geen idee

Je doet onderzoek naar het leven in de grote steden in de 19e eeuw

Is het dagboek van een stedeling dan een bruikbare bron?

1. Ja
2. Nee
3. Geen idee

Je vraagt je af welke gebouwen er in de 19e eeuw gemaakt werden. Is deze bron dan nuttig?

1. Ja
2. Nee
3. Geen idee

Een munt is een:

1. Geschreven bron
2. Ongeschreven bron

Je leest op internet dat er kinderen dood gingen door het werk in de fabrieken (19e eeuw)
Je twijfelt of dit wel betrouwbaar is.
Hoe kun je dit controleren?

1. Kijken of er nog een bron is die hetzelfde zegt
2. Niet te controleren. Dit is in het verleden gebeurd.
3. Aan mijn docent M&M vragen
4. Kijken of de site waar je dit gevonden hebt betrouwbaar is