1.5: Nederland op reis 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

1.5: Nederland op reis

Welke doelen gaan we halen?

Hoe gaan we de doelen halen?

- Stukje lezen tekstboek,

- Geologie,

- Opdracht.

Leerdoelen:

- Je weet wat geologie is;

- Je weet dat het stukje aardkorst waarop Nederland ligt niet altijd op dezelfde plek heeft gelegen; 

Hoe kan het dat het stukje aardkorst, waar Nederland op ligt, een hele wereldreis achter de rug heeft?

Een stukje lezen...

Bladzijde 20, paragraaf 1.5

-> introductie

-> 'De lange reis van Nederland'

Een stukje lezen...

Bladzijde 20, paragraaf 1.5

-> introductie

-> 'De lange reis van Nederland'

Leerdoel behaald!

Geologie vs. Geografie

Wat is volgens leerlingen het verschil tussen geologie en geografie? 

Geologie:

Wetenschap die zich bezig houdt met het ontstaan van de aarde, de samenstelling van de aarde en de evolutie van het leven.

Geografie:

Wetenschap die zich bezig houdt met het aardoppervlak en alles wat zich op aarde afspeelt. De relatie tussen de aarde en de mens.

Ontstaan van de aarde

• 13,8 miljard jaar geleden: de oerknal -> Big Bang
• 4,56 miljard jaar geleden: ontstaan van de aarde
  Deeltjes die op elkaar botsen en samen versmelten, zo wordt de aarde steeds groter. 
• De aarde was eerste een gloeiende bol.
  
  
  
  
  

Meer weten? : https://wikikids.nl/Geschiedenis_van_de_Aarde#Het_ontstaan_van_de_Aarde

Vragen bij filmpje

• Waar ontstond het eerste leven op aarde?
• Hoe weten we hoe oud bepaalde soorten zijn?
• Hoe komt het dat er lange tijd geen leven op aarde mogelijk was?
• Waarom stierven de meeste dieren uit? 

Bron 28, blz 20

Geologische tijdschaal is een soort kalender van het ontstaan van de aarde

De tijd is opgedeeld in tijdvakken (denk aan Geschiedenis)

Bron 28, blz 20

Elk tijdvak heeft een eigen klimaat (warm of koud) en eigen diersoorten. Denk aan de dinosauriërs!

Geologische tijdschaal, wat is belangrijk?

• Ongeveer 14 miljard jaar geleden heelal ontstaan: Big Bang of Oerknal
• Aarde is ongeveer 5 miljard jaar geleden ontstaan
• Krijt: tijd van de dinosauriërs 
• Wij leven nu in het Holoceen
• Elk tijdvak heeft een eigen klimaat en diersoorten

Aantekening

Als je de geologische tijdschaal ziet als een klok, hoeveel tijd heeft de mens dan?

1. 2 minuten
2. 1 minuut
3. 40 seconden
4. 20 seconden

Leerdoel behaald!

Leg in een paar zinnen uit wat Geologie is.

Wat is denk je het verschil tussen relatieve en absolute ouderdom?

Tijd

Relatieve ouderdom: De volgorde waarin bepaalde gesteenten of fossielen zijn ontstaan. 

Absolute ouderdom: De ouderdom gemeten in jaren.

Hoe meten we tijd?

De aardkorst bestaat uit verschillende lagen gesteente. 

Door combinaties van fossielen die we vinden in sommige lagen, kunnen we zeggen uit welke periode die komen. 

De ene laag kan dan ouder zijn dan de andere laag.

Étretat, Frankrijk

Hoe meten we tijd?

Hoeveel jaarringen heeft een boom? De dikte van de jaarringen zegt iets over het klimaat: droog/nat, warm/koud.

Dit kan ook met oud hout.

Als je dit vergelijkt met andere bomen/jaarringen, weet je ongeveer hoe oud iets is.

Hoe meten we tijd?

In alle gesteente komen radioactieve elementen voor. Die zenden een bepaalde hoeveelheid straling uit, die steeds minder wordt doordat de radioactieve elementen worden afgebroken/langzaam verdwijnen.

Welk klimaat heeft Nederland NIET gehad?

1. Gematigd zeeklimaat
2. Poolklimaat
3. Tropisch klimaat
4. Woestijnklimaat

Op welke manier wordt absolute tijd gemeten?

1. Jaarringen
2. Fossielen
3. Radioactieve straling

Ouderdom bepalen met steenkool en steenzout in de Nederlandse ondergrond, zijn een vorm van:

1. Relatieve ouderdom
2. Absolute ouderdom

steenkool is ouder dan steenzout

1. Absolute ouderdom
2. Relatieve ouderdom

330 miljoen jaar geleden is steenkool ontstaan

1. Absolute ouderdom
2. Relatieve ouderdom

Fossielen zijn resten van .......in de bodem.

1. planten
2. dieren
3. planten en dieren

Dus, hoe meten we tijd?

1. Fossielen -> relatief
2. Jaarringen -> relatief
3. Radio actieve elementen -> absoluut

Aantekening

Aan de slag!

Nodig: opdrachtenboek,, tekstboek, telefoon

Hoe: 5 min. individueel -> geen vragen, niet overleggen

zachtjes overleggen met je buur

Opdracht: 
1. Lezen paragraaf 1.5. Nederland op reis

2. Maken opdracht 1 t/m 4 paragraaf 5

Klaar? Herhaling / verdieping 1.5 of maak een samenvatting / MindMap van de paragraaf 

Volgende les

Woensdag gaan we kijken naar 'tijd' en de route die Nederland       heeft afgelegd.