8.7 lidwoorden

• NT2
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Helaas zijn er geen echte regels!

Maar er zijn wel een paar richtlijnen die je kunnen helpen.

het

Altijd bij verkleinwoorden in het enkelvoud.

het bloempje

het huisje

het balletje

het kettinkje

het

bij landen en plaatsnamen

het kleine Nederland

het mooie Amsterdam

Je gebruikt alleen een lidwoord als je ook een adjectief gebruikt. 

Ik woon in Nederland. (zonder lidwoord)

Ik ga naar Amsterdam. (zonder lidwoord)

het

bij stofnamen

het ijzer

het houd

het zilver

het goud

het papier

het

altijd bij talen

het Nederlands

het Engels

het Turks

het Arabisch

het

altijd bij windrichtingen

het oosten

het westen

het zuidoosten

het noordwesten

het

bij woorden met 2 lettergrepen die beginnen met be-, ge-, ver- en ont- 

het belang

het geloof

het verdriet

het ontslag

het

bij woorden die eindigen op -isme, -sel, -ment en -um 

het communisme

het kapsel

het instrument

het museum

Maar let op! de datum

de

bij vruchten, bomen en planten

de appel, de peer

de eik, de palm

de roos

de

bij rivieren en bergen

de Nieuwe Maas, de Rijn, de Nijl

de Mount Everest

de

bij cijfers en letters

de zes, de twintig

de a, de b, de x

de

bij de meeste woorden voor personen

de ober

de boer

de buurvrouw

de verkoper

de oom

de

als het woord eindigt op:

-heid: de mogelijkheid, de waarheid

-nis: de kennis, de erfenis

-de: de liefde, de mode, de salade

-te: de diepte, de grootte

de

als het woord eindigt op:

-ij: de bakkerij, de veehouderij 

(maar: het schilderij!)

-ing: de ketting, de wandeling

-st: de kunst, de winst

-ie: de familie, de politie

de

als het woord eindigt op:

-theek: de bibliotheek, de apotheek 

-teit: de kwaliteit, de stabiliteit

'een'

'een' is een lidwoord dat je kunt gebruiken voor alle woorden

Je gebruikt het als je iets in het algemeen wilt zeggen

De stoel is zwart. (de stoel waar ik naar kijk of wijs)

Pak een zwarte stoel. (er zijn meer zwarte stoelen, je mag er 1 kiezen, het maakt niet uit welke)

'een'

Ik zie een bruine vogel.

De nadruk is op wat zie je?

Ik zie de bruine vogel.

 Iemand anders praat over de bruine vogel. Jij zegt dat jij die bruine vogel ziet.

Zinnen maken

In het Nederlands gebruiken we veel lidwoorden.

Je gebruikt altijd een lidwoord als je over een woord in het enkelvoud praat. Je bedoelt maar 1 ding. Je mag ook een ander woord gebruiken (mijn, jouw, zijn, haar, veel, weinig, genoeg...)

Ik zie een witte kat. De kat ligt te slapen. Het is mijn kat.

Zinnen maken

Als je over een woord praat dat in het meervoud staat, dan gebruik je geen 'een'. Ook niet als je in het algemeen praat.

Er vliegen vogels in de lucht. 

In het park staan banken.

Ik zie witte katten. De katten liggen te slapen. Het zijn mijn katten.

Zinnen maken

Praat je over een woord dat je niet kunt tellen, dan gebruik je ook geen 'een'.

Ik wil graag water drinken.

Ik doe nieuw zand in de tuin.

Ik heb zwarte koffie. In de koffie is geen melk en geen suiker. Ik drink mijn koffie graag zwart.

Welke zin is goed?

1. Het huis staat in straat.
2. Huis staat in straat.
3. Huis staat in de straat.
4. Het huis staat in de straat.

Welke zin is goed?

1. In het huis staat bank.
2. In het huis staat een bank.
3. In huis staat een bank.
4. In het huis staat bank.

Welke zin is goed?

1. In de tuin zijn de bloemen.
2. In de tuin zijn een bloemen.
3. In de tuin zijn bloemen.
4. In tuin zijn bloemen.

Welke zin is goed?

1. Auto staat in de garage.
2. Mijn auto staat in garage.
3. Auto staat in garage.
4. Mijn auto staat in de garage.

Welke zin is goed?

1. Ik doe een suiker in de koffie.
2. Ik doe suiker in koffie.
3. Ik doe suiker in de koffie.
4. Ik doe de suiker in koffie.

Samenvatting

Leer woorden samen met het lidwoord.

Gebruik 'een' alleen met telbare enkelvoudige woorden.

Gebruik 'de' of 'het' als je over iets specifieks praat.

Gebruik 'een' of niks als je over iets algemeens praat.

conclusie

Er zijn te veel regels om te leren.

Er zijn veel uitzonderingen op de regels.

De meeste Nederlandse woorden zijn de-woorden.

Quiz...

Deze lidwoorden kun je weten als je de regels volgt...

Vul het goede lidwoord in.....
meisje

1. De
2. Het

Vul het goede lidwoord in.....
appel

1. De
2. Het

Vul het goede lidwoord in.....
bericht

1. De
2. Het

Vul het goede lidwoord in.....
dokter

1. De
2. Het

Vul het goede lidwoord in.....
deksel

1. De
2. Het

Vul het goede lidwoord in.....
huisje

1. De
2. Het

Vul het goede lidwoord in.....
Nijl

1. De
2. Het

Leren?

Als je een woord leert, leer dan 'de' of 'het' erbij

Leer dus:

de bloem

het huis

de auto

het boek

Vul het goede lidwoord in.....
kinderen

1. Dit
2. Deze
3. Die
4. Dat

Vul het goede lidwoord in.....
huizen

1. Dit
2. Deze
3. Die
4. Dat

milieu

1. het
2. de

beroepen

1. het
2. de

taak

1. het
2. de

examen

1. het
2. de

opdracht

1. de
2. het

verslag

1. de
2. het