Uitscheiding

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Hoe wordt de bloeddruk geregeld?

De bloeddruk wordt voornamelijk geregeld door:

• Neurale regulatie            baroreceptoren  
• Hormonale regulatie        RAAS systeem

Functionele niereenheden

Nefronen

1. kapsel van Bowman

 2. 1e gekronkelde buisje

 3. lis van Henle

 4. 2e gekronkelde buisje

 5. verzamelbuis

 6. distale tubulus van andere nefron

 7. andere verzamel-buisjes

 8. Nierpapil

 9. Nierkelk

Uitscheiding en

 regulering van de bloedsamenstelling

Lesdoelen

• Je kunt aangeven uit welke delen de nieren en de urinewegen bestaan.
  
• Je kunt benoemen wat de belangrijkste stoffen zijn die door de nieren uitgescheiden worden.
  
• Je kunt aangeven wat de ligging is van de nieren en urinewegen.
  
• Je kunt benoemen uit welke delen de nier bestaat.
  
• Je kunt beschrijven hoe de doorbloeding van de nieren verloopt.
  
• Je kunt beschrijven wat de bouw en werking zijn van een functionele niereenheid.
  
• Je kunt uitleggen welke rol ultrafiltratie en terugresorptie spelen bij de urinevorming.
  
• Je kunt uitleggen hoe de urinelozing plaatsvindt.

Lesdoelen 2

• Je beschrijft hoe de hormonale en neurale regulatie van de wateruitscheiding door de nieren verloopt
• Je benoemt welk hormonen invloed hebben op de zoutuitscheiding door de nieren
• Je beschrijft hoe de nieren de juiste zuurgraad van het bloed reguleren
• Je legt uit welk rol de nieren spelen bij de aanmaak van rode bloedcellen

De nier

Vul 1 t/m 7

Functies van de nieren

Nieren= renes

• Afvalstoffen verwijderen
• Juiste samenstelling van het bloed controleren en aanpassen

Diurese

Vorming van urine is het gevolg van de werking van nefronen

Samenstelling urine hangt af van activiteit van je lichaam en voeding

Zoek op welke processen leiden tot de vorming van urine en waar in de nefron dat plaatsvind.

Zoek op wat er in voorurine en urine zit.

Zoek op hoeveel voorurine en urine er wordt geproduceerd.

Antwoorden

Bestanddelen voorurine: Water, Glucose. Aminozuren, Zouten en Afvalstoffen.

Hoeveelheid = ca 180 ltr/24 uur

Bestanddelen urine: Water 96%, Zouten, Afbraakproduct van eiwitten, Urobilline, Celresten, Soms aanwezig Vit C, hormonen

(1,5-2 ltr/24 uur)

Wateruitscheiding

Als de osmotische waarde van het bloed te hoog is

 geven de hersenen een signaal aan de hypofise om ADH af te geven

ADH (antidiuretischhormoon) zorgt ervoor dat meer water uit de voorurine wordt uit getrokken en naar het bloed wordt afgegeven- minder urine- meer bloedvolume-hogere RR

Beschrijf de verschillende onderdelen van het RAAS systeem en hun functies.

Zoutenuitscheiding

• Teveel zouten- water vasthouden- hoge bloeddruk.  
• Weinig zouten-veel water uitscheiden-lage bloeddruk
• Zoutafscheiding gebeurt door hormonen  

Het RAAS-systeem

Renine

Angiotensine

Aldosteron

Systeem

Bij een lage bloeddruk...

Het RAAS is een systeem waarmee het lichaam de bloeddruk kan regelen.

Bij een lage bloeddruk produceren de nieren het hormoon Renine.

Het hormoon Renine zorgt voor de vorming van angiotensine 1 in het bloed

Angiotensine 1 wordt door het enzym ACE omgezet in angiotensine 2.

Angiotensine 2 zorgt voor vaatvernauwing en voor productie van aldosteron -> vasthouden van zout en water

Hierdoor stijgt de bloeddruk weer

.RAAS  Renine Angiotensine Aldosteron Systeem. 

Renine zet angiotensinogeen om in angiotensine 1. In de longen wordt angiotensine 1 omgezet in angiotensine 2 door het stofje ACE. Angiotensine 2 heeft drie functies:

- Vasoconstrictie: diameter van de bloedvaten wordt kleiner, de perifere weerstand stijgt en dus ook door de bloeddruk stijgt.

- Uitscheiding van aldosteron. Aldosteron haalt natrium terug uit de voorurine, waardoor er meer natrium in het lichaam blijft. Waar natrium gaat, gaat water (osmose) en dus zal water mee teruggaan het lichaam in - meer bloedvolume- stijging van het slagvolume van de cardiac output- stijging bloeddruk.

-- Zorgt voor een dorstprikkel: je gaat drinken en daarmee het bloedvolume en de bloeddruk stijgen

Bloeddruk regulatie

Bij een te lage bloeddruk maken de nieren een hormoon dat de bloeddruk verhoogt (Renine/aldosteron) 

Renine zet Angiotensine tot de afgifte van Aldosteron om zout vast te houden en kalium uit te scheiden- meer bloedvolume-hoge RR. 

Angiotensine vernauwt de bloedvaten- hogere RR

Wat gebeurt dan met die hormonen als juist de bloeddruk te laag is? Zoek het op en schrijft het.

Werkvorm: Mindmap

Maak een mindmap over de regeling van het zuurgraad. Gebruik de verschillende onderdelen en hun functies als basis voor je mindmap.

Laat de studenten in groepjes een mindmap maken van het RAAS systeem. Bespreek daarna de mindmaps klassikaal.

Processen

A. Ultrafiltratie = bloed uit glomerulus door bloeddruk naar kapsel van Bowman

B. Terugresorptie = Reabsorptie

C. Excretie