Par 9.1 Het EM-spectrum

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Par 9.1 Het EM-spectrum

Iedere telescoop neemt andere straling waar

Elk soort EM-straling heeft manier van interactie met materie. Aantal voorbeelden:

1. Daardoor geeft elk soort straling andere informatie
2.  Radiogolven worden waargenomen door radiotelescopen
3. Bijv. de melkweg bevat veel interstellaire stofwolken die zichtbaar licht absorberen, maar transparant voor radiogolven
4. Radiogolven kunnen door atmosfeer en zelfs door wolken heen

Optische telescopen

1. Tot begin deze eeuw was dit de enige soort telescoop
2. Nadeel:  door T-verschillen is lucht constant in beweging in onze atmosfeer. Licht wordt dus telkens afgebroken. Hierdoor lijken de sterren te twinkelen!
3. Ook waterdamp en stofdeeltjes zorgen voor absorptie/verstrooiing
4. Samenvattend: alleen radiogolven en zichtbaar licht zijn voor ons goed waar te nemen.

BINAS TB 30E 

Daarom optische telescopen op grote hoogte in droge gebieden

Of we gaan over naar: RUIMTE-TELESCOPEN

1. In baan om bijv. aarde of zon
2.  Gedetailleerde opnamen van zichtbaar licht mogelijk
3. Waarnemen EM-straling die niet door atmosfeer heenkomt
4. Nadeel: de gebruikte lenzen en spiegel kunnen niet zo groot zijn als bij telescopen op aarde
5. Nadeel: onderhoud is niet of beperkt mogelijk

Koude vs warme objecten waarnemen

1. UV, gamma en röntgen dringen niet door atmosfeer. Warmere objecten worden dus beter waargenomen door ruimtetelescopen

2. Zichtbaar licht en radiogolven beter door atmosfeer: optische telescopen detecteren dus alleen koudere objecten. 

Lees EERST de hele paragraaf door!

Opgaven 1, 2, 4, 5 en 7